Ακόμα και τα μικρά παιδιά ενδέχεται να φέρουν σημάδια που προειδοποιούν για μελλοντικά καρδιαγγειακά προβλήματα, προειδοποιούν οι ειδικοί. Νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι το αυξημένο λίπος στην κοιλιά των παιδιών σε μια συγκεκριμένη ηλικία συνδέεται άμεσα με αυξημένο καρδιομεταβολικό κίνδυνο. Οι ερευνητές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και καλούν σε άμεση δράση για την πρόληψη.
Σε ποια ηλικία το λίπος στην κοιλιά των παιδιών υποδεικνύει καρδιαγγειακό κίνδυνο
Παιδιά ηλικίας μόλις 10 ετών θα μπορούσαν να εμφανίσουν ένα βασικό σημάδι καρδιακών παθήσεων, προειδοποιούν οι ειδικοί, καθώς η νέα έρευνα διαπίστωσε ότι το λίπος στην κοιλιά των παιδιών σε αυτή την ηλικία σχετίζεται με μεγαλύτερο κίνδυνο.
Τα ευρήματα, τα οποία παρουσιάστηκαν στο φετινό Ευρωπαϊκό Συνέδριο για την Παχυσαρκία (ECO) στην Ισπανία, έδειξαν ότι οι δυσμενείς αναλογίες μέσης προς ύψος (δείκτης κεντρικής παχυσαρκίας) κατά την παιδική ηλικία μπορεί να αυξήσουν τον καρδιομεταβολικό και καρδιαγγειακό κίνδυνο στην ηλικία των 10 ετών.
Στο πλαίσιο της έρευνας, τα παιδιά των οποίων οι κοιλιές σταδιακά αυξάνονταν σε σχέση με το ύψος τους είχαν:
- αυξημένη αρτηριακή πίεση,
- υψηλότερους δείκτες φλεγμονής και
- πρώιμα σημάδια αντίστασης στην ινσουλίνη -τον πρόδρομο του διαβήτη τύπου 2.
Πώς διεξήχθη η μελέτη για το λίπος στην κοιλιά των παιδιών και τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά
Στο πλαίσιο της δεκαετούς μελέτης, 700 παιδιά παρακολουθήθηκαν σε 14 τακτικές κλινικές επισκέψεις από τη γέννηση έως την ηλικία των 10 ετών. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την αναλογία μέσης προς ύψος, η οποία υπολογίζεται διαιρώντας την περιφέρεια μέσης με το ύψος.
Ο καρδιομεταβολικός τους κίνδυνος αξιολογήθηκε χρησιμοποιώντας σύνθετες βαθμολογίες, προσαρμοσμένες ως προς την ηλικία και το φύλο, οι οποίες περιελάμβαναν:
- λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας (γνωστή ως «καλή χοληστερόλη»),
- τριγλυκερίδια (λιπίδια αίματος),
- γλυκόζη,
- αρτηριακή πίεση προσαρμοσμένη ως προς το ύψος και
- αντίσταση στην ινσουλίνη.
Η μελέτη αποκάλυψε τρία διακριτά πρότυπα ανάπτυξης της αναλογίας μέσης προς ύψος από τη γέννηση έως την ηλικία των 10 ετών. Αυτά περιελάμβαναν:
- μια σταθερή «ομάδα αναφοράς» που αποτελούνταν από τα δύο τρίτα των παιδιών,
- μια ομάδα της οποίας η αναλογία ανέβαινε και στη συνέχεια σταθεροποιούταν (περιελάμβανε περίπου ένα στα έξι παιδιά)
- και μια ομάδα της οποίας η αναλογία ανέβαινε αργά (αντιπροσώπευε επίσης περίπου ένα στα έξι παιδιά).
Εξαιρετικά ανησυχητικά τα ευρήματα της μελέτης
Αφού ελήφθησαν υπόψη διάφοροι παράγοντες, η μελέτη διαπίστωσε ότι τα παιδιά της τρίτης ομάδας είχαν βαθμολογίες καρδιομεταβολικού κινδύνου 0,79 υψηλότερες και βαθμολογίες καρδιαγγειακού κινδύνου 0,53 υψηλότερες από εκείνα της ομάδας αναφοράς. Αυτό υποδηλώνει σημαντική επιδείνωση της καρδιομεταβολικής υγείας έως την ηλικία των 10 ετών.
Η ομάδα «αργής αύξησης» εμφάνισε επίσης:
- υψηλότερη συστολική αρτηριακή πίεση
- αυξημένα επίπεδα C-πεπτιδίου,
- αυξημένα επίπεδα αντίστασης στην ινσουλίνη, αυξημένα επίπεδα
- ακετυλίων γλυκοπρωτεΐνης (GlycA) και αυξημένα επίπεδα
- υψηλής ευαισθησίας C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (hs-CRP),
τα οποία αποτελούν δείκτες χρόνιας φλεγμονής και πιθανούς προδρόμους καρδιαγγειακών παθήσεων. Επιπλέον, αυτά τα παιδιά εμφάνισαν μειωμένα επίπεδα HDL χοληστερόλης, γνωστής ως «καλής» χοληστερόλης, σηματοδοτώντας πρώιμους δείκτες για μελλοντικές καρδιακές και μεταβολικές παθήσεις.
Αντίθετα, η ομάδα «αύξησης και επακόλουθης σταθεροποίησης» εμφάνισε σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα αιμοσφαιρίνης A1c (HbA1c), γεγονός που υποδηλώνει καλύτερη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα, και οριακά αυξημένα επίπεδα απολιποπρωτεΐνης Β (ApoB), έναν ξεχωριστό παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακές παθήσεις.
Το λίπος στην κοιλιά στην ηλικία των 10 ετών δείχνει τον κίνδυνο για καρδιακά και μεταβολικά προβλήματα
Λαμβάνοντας υπόψη την ποσότητα κοιλιακού λίπους που είχαν τα παιδιά στην ηλικία των 10 ετών, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι αυτό αντιπροσώπευε την πλειονότητα των ανισοτήτων κινδύνου για την υγεία μεταξύ των ομάδων. «Αυτό σημαίνει ότι το τρέχον επίπεδο κοιλιακού λίπους των παιδιών -όχι μόνο το πώς αναπτύχθηκε το λίπος τους με την πάροδο του χρόνου- ήταν ο ισχυρότερος προγνωστικός παράγοντας για την καρδιακή και μεταβολική τους υγεία», εξήγησε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Δρ. David Horner, από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης στη Δανία, και συμπλήρωσε:
«Μόλις συμπεριλήφθηκε αυτός ο παράγοντας στην ανάλυση, το προηγούμενο μοτίβο σταδιακής αύξησης λίπους (ομάδα “αργής αύξησης”) δεν συνδεόταν πλέον με υψηλότερο κίνδυνο από μόνο του. Αυτό υποδηλώνει ότι το πού καταλήγει ένα παιδί, πόσο κοιλιακό λίπος έχει στην ηλικία των 10 ετών, έχει μεγαλύτερη σημασία από το πώς έφτασε εκεί. Με άλλα λόγια, η ποσότητα του κεντρικού λίπους σε αυτήν την ηλικία, όχι απαραίτητα το μοτίβο αύξησης του βάρους με την πάροδο του χρόνου, είναι αυτή που παίζει τον μεγαλύτερο ρόλο στον προσδιορισμό του τρέχοντος κινδύνου για καρδιακά και μεταβολικά προβλήματα».
«Τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν ότι η αυξημένη αναλογία μέσης-ύψους στην ηλικία των 10 ετών αποτελεί βασικό κλινικό δείκτη καρδιομεταβολικού κινδύνου στα παιδιά. Αυτό ενισχύει τη σημασία της παρακολούθησης της κεντρικής παχυσαρκίας στην καθημερινή φροντίδα, όχι μόνο στην παρακολούθηση του βάρους, αλλά και στις μετρήσεις της κεντρικής παχυσαρκίας ως μέρος των τυπικών αξιολογήσεων», κατέληξε ο Δρ. Horner.
Καθώς η κλινική εστίαση μετατοπίζεται από το βάρος μόνο στην αναγνώριση παιδιών με πρώιμα σημάδια μεταβολικού κινδύνου, η αναλογία μέσης-ύψους προσφέρει ένα απλό και αποτελεσματικό εργαλείο για την ανίχνευση της κεντρικής παχυσαρκίας με καρδιομεταβολική σημασία. Η αναγνώριση παιδιών με αυξημένες αναλογίες μπορεί να βοηθήσει τους κλινικούς γιατρούς να στοχεύσουν σε άτομα που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο μεταβολικής δυσλειτουργίας, υποστηρίζοντας πιο εξατομικευμένες παρεμβάσεις και έγκαιρη πρόληψη μακροπρόθεσμων επιπλοκών.
Το λίπος στην κοιλιά συνιστά κίνδυνο σε κάθε ηλικία
Το κοιλιακό λίπος στους ενήλικες έχει ήδη συνδεθεί με μια σειρά από κινδύνους για την υγεία, με υψηλά επίπεδα σπλαχνικού λίπους, το οποίο αποθηκεύεται βαθιά μέσα στην κοιλιά, που σχετίζονται με:
- καρδιακές παθήσεις,
- διαβήτη,
- άνοια,
- ακόμη και καρκίνο.
Για να ελέγξετε αν τα επίπεδα σπλαχνικού λίπους σας είναι πολύ υψηλά ως ενήλικας, οι ειδικοί από την Κλινική του Κλίβελαντ προτείνουν μια απλή μέθοδο που περιλαμβάνει μια μεζούρα. Μετρήστε την τοποθετώντας τη μεζούρα γύρω από τη μέση σας ακριβώς πάνω από τα οστά του ισχίου σας.
Σύμφωνα με αυτούς τους ειδικούς, για τις γυναίκες, 89 εκατοστά ή περισσότερο σημαίνει ότι διατρέχετε κίνδυνο για προβλήματα υγείας που προκύπτουν από το σπλαχνικό λίπος, ενώ για τους άνδρες, ο αριθμός είναι 102 εκατοστά ή περισσότερο.
Πηγές: Express, American Heart Association, European Congress on Obesity, Cleveland Clinic