Θεραπευτικό, απελευθερωτικό και απαραίτητο για την ομαλή καθημερινότητα και την ψυχική υγεία, το ημερολόγιο υπενθυμίζει την αξία στο να καταγράφουμε τις σκέψεις μας στο χαρτί.
Ίσως η λέξη «ημερολόγιο» να σας γυρνά πίσω στα εφηβικά σας χρόνια, όταν μοιραζόσασταν μαζί του τις πιο μύχιες σκέψεις και τις πιο προσωπικές στιγμές σας. Κι όμως, η χρησιμότητα του ημερολογίου έχει επιστρέψει δυναμικά στην εποχή που κυριαρχούν οι εικόνες και όχι οι λέξεις. Μάλιστα θεωρείται τάση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και ίσως έχετε δει τα περίφημα «bullet journals» σε δημοφιλείς αναρτήσεις στο Instagram και το TikTok.
Επιστροφή στη δύναμη των λέξεων
Τις τελευταίες δεκαετίες μελετώνται από τους ψυχολόγους τα οφέλη τού να καταγράφουμε τις σκέψεις μας στο χαρτί. Ανάμεσά σε αυτά έχουν καταγραφεί θετικά επακόλουθα όπως: ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού συστήματος, άμβλυνση των συμπτωμάτων του μετατραυματικού στρες, βελτίωση της καταθλιπτικής διάθεσης, μείωση του άγχους, εξισορρόπηση των συναισθηματικών σκαμπανεβασμάτων, μείωση των έμμονων σκέψεων, ελάττωση του πόνου.
Πρωτοπόρος στην ανάδειξη της αξίας του ημερολογίου, ο Αμερικανός κοινωνικός ψυχολόγος James W. Pennebaker, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, είχε συνδέσει μάλιστα την έκφραση μέσω της γραφής με το ψυχικό τραύμα.
Τα 8 θετικά τού να κρατάμε ημερολόγιο
1 Μας βοηθά να κατανοήσουμε το παρελθόν μας
Γράφοντας στο ημερολόγιό μας για γεγονότα που έλαβαν χώρα στο παρελθόν, ακόμα και περιστατικά της παιδικής μας ηλικίας, ουσιαστικά καταλαβαίνουμε καλύτερα τι συμβαίνει στο παρόν μας. Αποκτάμε στο σήμερα μια ολοκληρωμένη εικόνα για το ποιοι είμαστε, και από πού προερχόμαστε, με αποτέλεσμα να κατανοούμε καλύτερα τις αντιδράσεις, τις συμπεριφορές και την ποιότητα των σχέσεών μας.
2 Οργανώνουμε αποδοτικά την καθημερινότητά μας
Καταγράφοντας όλα όσα θέλουμε ή πρέπει να γίνουν μέσα στην ημέρα ή την εβδομάδα, μάς βοηθά να βάλουμε σε τάξη το χάος της καθημερινότητας.
Οι καθημερινές αυτές λίστες με τα πρέπει και τα θέλω μας θα πρέπει, όμως, να γίνονται βοηθός και όχι «εισαγγελέας» μας. Δεν χρειάζεται, δηλαδή, να μας φορτώνουν με ενοχές και τύψεις στις περιπτώσεις που δεν υλοποιούμε όλα όσα γράψαμε. Εξάλλου, τα πάντα είναι θέμα προτεραιοτήτων.
3 Τονώνει την κοινωνικότητά μας
Μελέτες έχουν δείξει ότι όσοι καταγράφουν τις τραυματικές τους εμπειρίες, τείνουν να είναι πιο κοινωνικοί, γελούν περισσότερο και χρησιμοποιούν περισσότερες λέξεις που εκφράζουν θετικά συναισθήματα. Σύμφωνα με τους Pennebaker & Graybeal, «η εκφραστική γραφή μάς κάνει καλύτερους ακροατές, καλύτερους ομιλητές και καλύτερους φίλους».
4 Αυξάνει τη συνειδητότητά μας
Το να συγκεντρώνουμε στο χαρτί σκέψεις, λέξεις, αναμνήσεις, συναισθήματα, εικόνες, μοιάζει σαν να δίνουμε στη ζωή μας ένα σχήμα. Αποκτάμε έτσι μια πιο ολοκληρωμένη άποψη για τον ρόλο μας στη ζωή και αυξάνουμε τα επίπεδα αυτογνωσίας μας.
5 Αυξάνει την παραγωγικότητά μας
Σύμφωνα με την Αμερικανίδα ακαδημαϊκό Teresa Amabile, ερευνήτρια στο Harvard Business School, «όσοι καταγράφουν ακόμη και τα μικρότερα επιτεύγματά τους, αισθάνονται πιο δεσμευμένοι, παραγωγικοί κι εκτιμούν καλύτερα το νόημα της δουλειάς τους».
6 Μας βοηθά στην αποδοχή των συναισθημάτων μας
Το γράψιμο στο χαρτί είναι ένας τρόπος για να έρθουμε σε επαφή με τον εαυτό μας, τον εσωτερικό μας κόσμο και τα συναισθήματά μας, όποια κι αν είναι αυτά. Σημασία έχει να τα αναγνωρίζουμε και να τα αποδεχόμαστε.
7 Μας κάνει ψυχικά σοφότερους
Αυτό που ονομάζουμε «σοφία», σύμφωνα με τον νευροεπιστήμονα Antonio Damasio, «είναι στην πραγματικότητα η ικανότητά μας να κατανοούμε πώς προκύπτουν τα συναισθήματά μας και να μαθαίνουμε από αυτά».Καταγράφοντας το τι νιώθουμε, ερμηνεύουμε τα συναισθήματά μας και οδηγούμαστε πιο κοντά στην εσωτερική σοφία μας.
8 Αυξάνει την αυτοπεποίθησή μας
Το ημερολόγιο γίνεται ένα μέρος ασφάλειας και αποδοχής, το προσωπικό μας καταφύγιο όπου απελευθερώνουμε άφοβα σκέψεις και βιώματα. Το γεγονός αυτό ενδυναμώνει την αυτοεκτίμησή μας και συντελεί στην τόνωση της αυτοπεποίθησής μας.
Χρήσιμες οι εφαρμογές, απαραίτητα τα calendars σε υπολογιστή, τάμπλετ και smartphone, με τίποτα όμως δεν συγκρίνονται τα πολλαπλά οφέλη τού να ξεκινά κανείς να γράφει «Αγαπητό μου ημερολόγιο…».