Είναι περισσότερο γνωστές για την προστασία της καρδιάς — αλλά οι στατίνες ίσως κάνουν πολύ περισσότερα. Νέα μελέτη υποδηλώνει ότι τα ευρέως συνταγογραφούμενα χάπια για μείωση της χοληστερίνης θα μπορούσαν να βελτιώσουν σημαντικά την επιβίωση ασθενών με έναν κοινό τύπο καρκίνου του αίματος. Οι ερευνητές βρήκαν ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της χρήσης στατινών και της μειωμένης θνησιμότητας από καρκίνο, ακόμη και μετά την προσαρμογή για άλλους παράγοντες. Οι ειδικοί χαρακτήρισαν τα αποτελέσματα «πολύ ενθαρρυντικά», αλλά τονίζουν ότι χρειάζονται περισσότερες κλινικές δοκιμές. Τα ευρήματα προστίθενται σε ένα αυξανόμενο σώμα ερευνών που υποδηλώνουν τις δυνατότητες των στατινών πέρα από τον έλεγχο της χοληστερίνης.
Στατίνες: Παρενέργειες και οφέλη – Πώς προστατεύουν τον εγκέφαλο
Οι στατίνες έχουν πιθανές αντικαρκινικές ιδιότητες – Μειώνουν τον κίνδυνο θανάτου από καρκίνο του αίματος κατά 61%, σύμφωνα με νέα μελέτη
Έχουν από καιρό υμνηθεί ως σωτήρια για την καρδιά — τώρα οι στατίνες ίσως προσφέρουν ελπίδα ενάντια σε έναν από τους πιο κοινούς καρκίνους του αίματος. Μια σημαντική νέα μελέτη αποκάλυψε εντυπωσιακή σύνδεση μεταξύ της χρήσης στατινών και της επιβίωσης από καρκίνο, ενισχύοντας το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τις δυνατότητες του φαρμάκου πέρα από την αντιμετώπιση της καρδιαγγειακής νόσου. Παρότι τα ευρήματα έχουν προκαλέσει ενθουσιασμό στην επιστημονική κοινότητα, οι ειδικοί συνιστούν προσοχή μέχρι να υπάρξουν περισσότερα αποδεικτικά στοιχεία.
Πολυδιάστατα τα οφέλη της θεραπείας με στατίνες, πέρα από τη διαχείριση της χοληστερίνης
Οι στατίνες, ή αναστολείς της HMG-CoA αναγωγάσης, είναι από τα πιο εκτενώς μελετημένα και συνταγογραφούμενα φάρμακα για τη μείωση της χοληστερίνης και την πρόληψη καρδιαγγειακής νόσου. Πέρα από τις επιδράσεις τους στη μείωση των λιπιδίων, οι στατίνες έχουν δείξει ευρύτερα οφέλη για την υγεία, περιλαμβανομένων αντιφλεγμονωδών και πιθανών νευροπροστατευτικών δράσεων. Ακολουθεί σύνοψη των καθιερωμένων και αναδυόμενων χρήσεών τους, υποστηριζόμενη από επιστημονική βιβλιογραφία:
- Διαχείριση χοληστερίνης: Οι στατίνες μειώνουν σημαντικά τα επίπεδα LDL-C και αυξάνουν μέτρια την HDL-C, γεγονός που μειώνει τον κίνδυνο για αθηροσκλήρωση και καρδιαγγειακά συμβάντα.
- Πρόληψη καρδιαγγειακής νόσου: Είναι αποτελεσματικές τόσο στην πρωτογενή όσο και στη δευτερογενή πρόληψη, μειώνοντας τη συχνότητα εμφραγμάτων και εγκεφαλικών, καθώς και τη συνολική θνησιμότητα σε ασθενείς με ή χωρίς καθιερωμένη καρδιακή νόσο.
- Αντιφλεγμονώδης και αντιοξειδωτική δράση: Οι στατίνες μειώνουν δείκτες όπως η C-αντιδρώσα πρωτεΐνη και βελτιώνουν τη λειτουργία του ενδοθηλίου, συμβάλλοντας στη σταθεροποίηση των πλακών και την καρδιαγγειακή προστασία.
- Νευροπροστατευτικές δυνατότητες: Ορισμένες μελέτες προτείνουν πιθανό ρόλο στην επιβράδυνση της γνωστικής έκπτωσης, αν και τα αποτελέσματα παραμένουν ασαφή και απαιτείται περαιτέρω έρευνα.
- Πιθανές αντικαρκινικές επιδράσεις: Προκλινικά δεδομένα δείχνουν ότι οι στατίνες μπορεί να έχουν αντικαρκινικές επιδράσεις μέσω απόπτωσης και διακοπής του κυτταρικού κύκλου, αλλά τα κλινικά στοιχεία βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη.
- Κίνδυνοι και προβληματισμοί για παρενέργειες: Οι στατίνες είναι γενικά καλά ανεκτές, αλλά μπορεί να προκαλέσουν μυϊκά συμπτώματα, ήπιες αυξήσεις ηπατικών ενζύμων και ελαφρώς αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, ιδιαίτερα σε υψηλές δόσεις.
Τα φάρμακα για τη χοληστερίνη πιθανώς προστατεύουν από τον καρκίνο
Χάπια για τη μείωση της χοληστερίνης που λαμβάνονται από εκατομμύρια ανθρώπους ίσως μειώνουν δραστικά τον κίνδυνο θανάτου από κοινό καρκίνο του αίματος, σύμφωνα με νέα έρευνα. Οι στατίνες — τα πιο συνταγογραφούμενα φάρμακα για τη ρύθμιση της χοληστερίνης — συνδέθηκαν με σχεδόν δύο τρίτα μικρότερο κίνδυνο θανάτου από καρκίνο σε ασθενείς που παρακολουθήθηκαν από επιστήμονες στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Χοληστερίνη: Δύο τροφές που μπορούν να τη μειώσουν όπως οι στατίνες, σύμφωνα με καρδιολόγους
Η μελέτη, η οποία παρακολούθησε πάνω από 1.000 ασθενείς, προστίθεται σε αυξανόμενα στοιχεία που δείχνουν ότι οι στατίνες ίσως μειώνουν και τον κίνδυνο εμφάνισης άλλων καρκίνων, περιλαμβανομένων του καρκίνου του μαστού, του ήπατος, του στομάχου και του εντέρου. Οι ειδικοί χαρακτήρισαν τα ευρήματα «πολύ ενθαρρυντικά», αλλά προειδοποίησαν ότι δεν αποδεικνύεται άμεση αιτιακή σχέση.
«Τα αποτελέσματά μας αναδεικνύουν μια ισχυρή σύνδεση μεταξύ της χρήσης στατινών και της βελτιωμένης επιβίωσης», δήλωσε ο Dr Ahmad Abuhelwa, επίκουρος καθηγητής φαρμακοθεραπείας στο University of Sharjah, σύμφωνα με το Daily Mail. «Τα ευρήματα αυτά δεν μας επιτρέπουν να πούμε με βεβαιότητα ότι οι στατίνες βελτιώνουν άμεσα την έκβαση στον καρκίνο. Ωστόσο, το γεγονός ότι αυτή η συσχέτιση παρέμεινε ισχυρή ακόμη και μετά την προσαρμογή για πολλούς παράγοντες καθιστά το θέμα σημαντικό για μελλοντική έρευνα».
Οι στατίνες συνδέονται με βελτιωμένη επιβίωση σε ασθενείς με χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία και μικρό λεμφοκυτταρικό λέμφωμα
Οι ερευνητές μελέτησαν τη χρήση στατινών σε ασθενείς με χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία (CLL) και μικρό λεμφοκυτταρικό λέμφωμα (SLL) — στενά συγγενείς μορφές καρκίνου που διαταράσσουν την παραγωγή λευκών αιμοσφαιρίων και αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Αν και αντιμετωπίσιμα, τα νοσήματα αυτά σπάνια θεραπεύονται και συνήθως απαιτούν επαναλαμβανόμενους κύκλους θεραπείας καθώς εξελίσσονται αργά.
Περίπου το 80% των ασθενών επιβιώνει τουλάχιστον πέντε χρόνια, σύμφωνα με τον οργανισμό Lymphoma Action, που σημειώνει ότι περίπου 4.500 άτομα διαγιγνώσκονται ετησίως στο Ηνωμένο Βασίλειο — σχεδόν διπλάσιοι άνδρες από γυναίκες. Δεν υπάρχουν πρόσφατα διαθέσιμα δεδομένα για την Ελλάδα.
Η μελέτη παρακολούθησε 1.467 ασθενείς με μέσο όρο ηλικίας τα 65 έτη. Αυτοί κατανέμονταν τυχαία ώστε να λάβουν αντικαρκινικό φάρμακο με δραστική ουσία την ιμπρουτινίμπη είτε μόνο του, σε συνδυασμό με άλλες θεραπείες, είτε καθόλου. Περίπου το ένα τρίτο ήδη λάμβανε στατίνες όταν ξεκίνησε η θεραπεία. Μετά από πέντε χρόνια, όσοι λάμβαναν στατίνες είχαν 61% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από τον καρκίνο σε σχέση με όσους δεν τις λάμβαναν.
Οι στατίνες συνδέονται με λιγότερους θανάτους από καρκίνο — Οι επιστήμονες ζητούν περισσότερες δοκιμές
Γράφοντας στο Blood Advances, οι ερευνητές ανέφεραν ότι οι χρήστες στατινών είχαν 38% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από οποιαδήποτε αιτία και 26% μειωμένο κίνδυνο εξέλιξης της νόσου. Ωστόσο, τόνισαν ότι τα ευρήματα είναι παρατηρησιακά και δεν αποδεικνύουν άμεση αιτιακή σχέση. Η μελέτη είχε «περιορισμούς», όπως διαφορές στον τύπο και τις δόσεις των στατινών μεταξύ των ασθενών. «Η μελέτη δεν μπορούσε να καθορίσει τις επιδράσεις συγκεκριμένων τύπων στατινών, δόσεων ή διάρκειας χρήσης στην επιβίωση των ασθενών», σημείωσαν.
Ο Dr Ahmad Abuhelwa, κύριος συγγραφέας της μελέτης, πρόσθεσε: «Παρότι τα αποτελέσματά μας είναι πολύ ενθαρρυντικά, δεν μπορούμε να προτείνουμε τη χορήγηση στατινών για τη θεραπεία της CLL ή της SLL μόνο με βάση αυτή τη μελέτη. Χρειάζονται μελλοντικές κλινικές δοκιμές για να καθοριστεί οριστικά αν οι στατίνες έχουν άμεσο όφελος στην επιβίωση από τον καρκίνο».
Πότε η υψηλή χοληστερίνη δεν είναι ρίσκο για καρδιοπάθεια – Νέα έρευνα
Εγκεκριμένες από το 1987, οι στατίνες έχουν αποφέρει πάνω από £897 δισεκατομμύρια σε παγκόσμιες πωλήσεις. Αρχικά αναπτύχθηκαν για την πρόληψη περαιτέρω εμφραγμάτων και εγκεφαλικών σε ασθενείς υψηλού κινδύνου, λειτουργώντας μέσω της μείωσης της «κακής» LDL χοληστερόλης. Σήμερα χρησιμοποιούνται ευρέως και για πρωτογενή πρόληψη σε άτομα με αυξημένο κίνδυνο, ακόμη και αν δεν έχουν υποστεί καρδιαγγειακό επεισόδιο.
Πηγές: Daily Mail, ASH Publications, PubMed, PubMed (2), PubMed (3), PubMed (4), PubMed (5)