Το βότανο της ερωμένης του Άδη είναι γνωστό για τη δροσιστική του γεύση και τα ευρύτατα οφέλη του για την υγεία. Από την ανακούφιση της πεπτικής δυσφορίας και της ναυτίας μέχρι την ενίσχυση της εγκεφαλικής λειτουργίας και τη μείωση του στρες, μπορεί να υποστηρίξει φυσικά τη συνολική υγεία. Ποιο είναι;
Το βότανο της σελήνης που ηρεμεί από το άγχος, αντιμετωπίζει την αϋπνία και υποστηρίζει το πεπτικό
Ποιο είναι το βότανο της ερωμένης του Άδη και ποια τα οφέλη του για την υγεία
Έχει ευρύ φάσμα ωφελειών για την υγεία, που υποστηρίζουν την πέψη, ανακουφίζουν από πονοκεφάλους, ναυτία και ενισχύουν τη διανοητική συγκέντρωση. Κορυφαίοι διαιτολόγοι επαινούν το βότανο της ερωμένης του Άδη για τις αντιφλεγμονώδεις, αντιμικροβιακές και αντισπασμωδικές του ιδιότητες που προάγουν τη συνολική ευεξία. Είτε χρησιμοποιείται φρέσκο, είτε ως τσάι είτε σε μορφή αιθέριου ελαίου, είναι ένα ευέλικτο φυσικό γιατρικό που αξίζει να προστεθεί στην καθημερινή σας ρουτίνα.
Γιατί είναι σημαντική η υγεία του εντέρου;
Νιώθετε άρρωστοι, κουρασμένοι, ευερέθιστοι ή με μεταπτώσεις στη διάθεση; Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να δείχνουν πρόβλημα στο έντερο, το οποίο είναι σημαντικό τόσο για τη σωματική όσο και για τη ψυχική υγεία. Έρευνες συνδέουν ένα υγιές μικροβίωμα του εντέρου με τη μακροζωία, με τις δίαιτες πλούσιες σε φυτικές ίνες να υποστηρίζουν νεότερο μικροβίωμα.
Η Αμερικανή διαιτολόγος Jessie Wong, τονίζει ότι «η προτεραιότητα σε ένα υγιές έντερο είναι κρίσιμη για την αποδοτικότητα της πέψης, τη στήριξη του ανοσοποιητικού και τη ρύθμιση της διάθεσης και της ψυχικής υγείας», σύμφωνα με το Eating Well. Προσθέτει ότι ένα υγιές έντερο «βελτιστοποιεί τη διάσπαση και απορρόφηση θρεπτικών συστατικών» που είναι απαραίτητα για τη συνολική υγεία.
Άλλη Αμερικανή διαιτολόγος, η Beth Rosen, M.S., RD, δηλώνει ότι ο ρόλος της υγείας του εντέρου στην πρόληψη της χρόνιας φλεγμονής που συνδέεται με ασθένειες όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο διαβήτης, και στη μείωση πεπτικών προβλημάτων όπως η δυσκοιλιότητα, η διάρροια και το φούσκωμα.
Οφέλη για την yγεία
1. Πιθανώς ανακουφίζει από μυϊκούς πόνους
Σύμφωνα με άρθρο του 2020 με τίτλο «Effect of Classic Massage with Peppermint Oil on Muscle Soreness and Muscle Strength during Recovery from Exercise», άτομα που έκαναν σύντομο μασάζ με έλαιο μέντας ή βαζελίνη μετά την άσκηση είχαν λιγότερο μυϊκό πόνο μετά από 24 και 48 ώρες. Ωστόσο, το μασάζ δεν βοήθησε στην ταχύτερη ανάκτηση μυϊκής δύναμης, και δεν υπήρχε σημαντική διαφορά ανάμεσα στο έλαιο μέντας και τη σκέτη βαζελίνη.
2. Μειώνει τη φλεγμονή
Η μέντα διαθέτει ιδιότητες που βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής και στην ανακούφιση από τους στομαχικούς σπασμούς, ενισχύοντας έτσι την υγεία του εντέρου.
3. Είναι αντιμικροβιακό
Η μέντα έχει ιδιότητες που μπορούν να σκοτώσουν βλαβερούς μικροοργανισμούς, λέει η Wong. Ο όρος «μέντα» αναφέρεται στην οικογένεια φυτών που φέρουν εκείνη τη δροσερή αίσθηση που γνωρίζετε. Αν και δύο από τις πιο κοινές μορφές μέντας που πιθανόν να έχετε συναντήσει είναι η δυόσμος (spearmint) και η μέντα (peppermint), η δεύτερη είναι η πιο συχνά συνδεδεμένη με την υγεία του εντέρου.
4. Ανακουφίζει από πεπτική δυσφορία και δυσπεψία
Μάλιστα, έρευνες έχουν δείξει ότι το έλαιο μέντας μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση της πεπτικής δυσφορίας σε άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS), καθώς και να καταπραΰνει τη δυσπεψία — και έχει αποδειχθεί ασφαλές για βραχυπρόθεσμη χρήση.
«Οι αντισπασμωδικές ιδιότητες της μέντας βοηθούν στη χαλάρωση των μυών του πεπτικού σωλήνα, ενώ οι αντιφλεγμονώδεις και αντιμικροβιακές της δράσεις προάγουν μια ισορροπημένη εντερική λειτουργία», λέει η Wong. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δοσολογίες που χρησιμοποιούνται στις έρευνες δεν αντιστοιχούν απαραίτητα στην ποσότητα μέντας που θα χρησιμοποιούσαμε στη μαγειρική.
Δηλαδή, ένα φύλλο μέντας δεν μπορεί να ανακουφίσει άμεσα τα συμπτώματα του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου. Ωστόσο, το τσάι μέντας χρησιμοποιείται συχνά για την ανακούφιση από στομαχικό πόνο και ναυτία. Αν σας ενδιαφέρει να χρησιμοποιήσετε κάτι ισχυρότερο, όπως το έλαιο μέντας, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας πριν χρησιμοποιήσετε συμπληρώματα διατροφής, ώστε να βεβαιωθείτε ότι είναι ασφαλή για εσάς.
Η μέντα είναι εξαιρετική επιλογή, αλλά δεν είναι το μόνο βότανο που ωφελεί το πεπτικό σύστημα. «Άλλα βότανα όπως το τζίντζερ, ο κουρκουμάς και ο μάραθος προσφέρουν επίσης σημαντικά οφέλη. Είναι σημαντικό να υιοθετούμε μια ολιστική προσέγγιση, εντάσσοντας μια ποικιλία από βότανα και τροφές για την υποστήριξη της συνολικής υγείας του εντέρου», λέει η Wong.
5. Πιθανώς βοηθά με τη ναυτία
Η ναυτία μπορεί να έχει πολλές αιτίες και συχνά εμφανίζεται μετά από χειρουργικές επεμβάσεις. Μικρής κλίμακας μελέτη του 2016 αξιολόγησε την επίδραση του εισπνεόμενου ελαίου μέντας στη μετεγχειρητική ναυτία. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι ασθενείς αξιολόγησαν τα επίπεδα της ναυτίας ως χαμηλότερα μετά την εισπνοή του ελαίου μέντας.
Ωστόσο, ανασκόπηση του 2018 που εξέτασε τις επιδράσεις της αρωματοθεραπείας στη μετεγχειρητική ναυτία, αξιολόγησε τέσσερις μελέτες που συνέκριναν το έλαιο μέντας με εικονικό φάρμακο. Οι αξιολογητές διαπίστωσαν ότι η εισπνοή του ελαίου μέντας είχε ελάχιστη ή καμία επίδραση στη σοβαρότητα της ναυτίας ως μετεγχειρητικό σύμπτωμα.
Συμπτώματα όπως η ναυτία και ο εμετός είναι επίσης συχνά στην πρώιμη εγκυμοσύνη. Μελέτη του 2018 με 56 εγκύους εξέτασε την επίδραση της αρωματοθεραπείας με έλαιο μέντας στη ναυτία και τον εμετό. Δεν βρέθηκε σημαντική διαφορά ανάμεσα στο έλαιο μέντας και το εικονικό φάρμακο.
Οι ερευνητές έχουν επίσης εξετάσει κατά πόσο το έλαιο μέντας μπορεί να επηρεάσει τη ναυτία σε ασθενείς με καρκίνο που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία. Μελέτη του 2021 σε 80 ασθενείς εξέτασε τα αποτελέσματα της εφαρμογής μιας σταγόνας ελαίου μέντας μεταξύ άνω χείλους και μύτης τρεις φορές την ημέρα για 5 ημέρες μετά τη χημειοθεραπεία. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μειώθηκε η ένταση και η συχνότητα της ναυτίας και του εμετού.
6. Ανακουφίζει από τον πόνο
Το αιθέριο έλαιο γωλθερίας (wintergreen) και η μενθόλη έχουν χρησιμοποιηθεί για την ανακούφιση του πόνου από πονοκεφάλους τάσης, ημικρανίες και άλλες αιτίες. Σε μελέτη του 2019 που συνέκρινε τα αποτελέσματα του ελαίου μέντας και σταγόνων λιδοκαΐνης για την αντιμετώπιση ημικρανιών, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ένταση του πονοκεφάλου μειώθηκε σε ποσοστό 40% των ασθενών που έλαβαν είτε τις σταγόνες είτε το έλαιο μέντας. Οι σταγόνες ελαίου μέντας, όταν εφαρμόστηκαν ενδορινικά υπό γωνία, μείωσαν τη συχνότητα και την ένταση του πόνου, με παρόμοιο τρόπο όπως η λιδοκαΐνη.
Άλλη μελέτη εξέτασε την επίδραση δισκίων ελαίου μέντας σε άτομα με δυσκολία στην κατάποση και μη καρδιακής αιτιολογίας πόνο στο στήθος. Πάνω από τους μισούς συμμετέχοντες ανέφεραν βελτίωση στα συμπτώματά τους.
Παρενέργειες
Πρόσφατες κλινικές και τοξικολογικές μελέτες τονίζουν ότι η μέντα —και ιδιαίτερα το έλαιο μέντας— προσφέρει οφέλη αλλά ενέχει και πιθανούς κινδύνους όταν χρησιμοποιείται φαρμακευτικά, ειδικά σε συμπυκνωμένες μορφές. Συχνές παρενέργειες περιλαμβάνουν:
- Γαστρεντερικά προβλήματα: καούρα, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, ναυτία, ξηροστομία — ειδικά χωρίς εντερικές επικαλύψεις
- Αλλεργικές/δερματολογικές αντιδράσεις: ερεθισμός ή εξανθήματα στο δέρμα από τοπική χρήση, σπάνια αναπνευστικά συμπτώματα
- Αλληλεπιδράσεις με φάρμακα και αντενδείξεις: μπορεί να επηρεάσει φάρμακα για το στομάχι, την αρτηριακή πίεση, την κυκλοσπορίνη, τα σκευάσματα σιδήρου και πρέπει να αποφεύγεται από άτομα με ΓΟΠΝ, προβλήματα στη χοληδόχο κύστη ή από βρέφη
- Τοξικότητα σε υψηλές δόσεις: υπερβολική λήψη ελαίου μέντας —συμπεριλαμβανομένων των παραλλαγών pennyroyal— μπορεί να προκαλέσει ηπατική/νεφρική βλάβη. Υψηλές δόσεις από το στόμα (500 mg+) μπορεί να ερεθίσουν τους βλεννογόνους
- Κίνδυνοι για παιδιά: η εισπνοή μενθόλης κάτω από τη μύτη μπορεί να προκαλέσει αναπνευστικά προβλήματα. Δεν είναι ασφαλές για βρέφη
Πώς να τη συμπεριλάβετε σε ένα υγιεινό διατροφικό πλάνο
Η προσθήκη φρέσκιας μέντας στη διατροφή σας είναι απλή και γευστική. «Αν και η χρήση φρέσκων φύλλων μέντας ίσως να μην αναπαράγει τα αποτελέσματα που παρατηρούνται στις κλινικές μελέτες, εξακολουθεί να προσθέτει μια δροσιστική γεύση στα πιάτα», λέει η Wong. Προτείνει τρία έως πέντε φρέσκα φύλλα ανά συνταγή ως καλό σημείο εκκίνησης για ήπια πεπτικά οφέλη.
Η Rosen προσθέτει ότι η μέντα μπορεί επίσης να καταναλωθεί ως τσάι. Ωστόσο, η μέντα ενδέχεται να προκαλέσει συμπτώματα ΓΟΠΝ εάν καταναλωθεί σε μεγάλες ποσότητες. «Ενώ αυτό μπορεί να ερεθίσει άτομα με ΓΟΠΝ, για άλλους μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση από τη δυσπεψία και τη ναυτία», σημειώνει η Wong. Για να ξεκινήσετε, αποθηκεύστε τη φρέσκια μέντα σωστά, είτε στον πάγκο είτε στο ψυγείο.
Πηγές: EatingWell, Healthline, MNT, ResearchGate