Μπορεί ένα απλό παυσίπονο να σταθεί εμπόδιο στο θαύμα της ζωής; Νέα έρευνα από μία κορυφαία ομάδα επιστημόνων στη Δανία προκαλεί ανησυχία, καθώς συνδέει την παρακεταμόλη με πιθανή παρεμπόδιση της ανάπτυξης του εμβρύου στις πρώτες ημέρες μετά τη σύλληψη.
Φθαλικές ενώσεις: Η έκθεση του εμβρύου σε αυτές μειώνει τη φαιά ουσία και το IQ τους – Νέα μελέτη
Πώς μπορεί να επηρεάζει η λήψη παρακεταμόλης τις πιθανότητες για εγκυμοσύνη – Νέα μελέτη
Χρησιμοποιείται καθημερινά από εκατομμύρια ανθρώπους. Θεωρείται ασφαλές, ακόμη και στην εγκυμοσύνη. Όμως μία νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Human Reproduction το 2025, έρχεται να ανατρέψει – ή τουλάχιστον να επανεξετάσει – τα δεδομένα για τη χρήση της παρακεταμόλης από γυναίκες που προσπαθούν να μείνουν έγκυες.
Ερευνητές από κορυφαία πανεπιστημιακά και νοσοκομειακά ιδρύματα της Δανίας μελέτησαν πώς επιδρά η παρακεταμόλη στα πολύ πρώιμα στάδια της εμβρυϊκής ανάπτυξης – ακόμη και πριν την εμφύτευση του εμβρύου στη μήτρα.
Τι έδειξε η μελέτη;
Η επιστημονική ομάδα μελέτησε την επίδραση του φαρμάκου:
- σε ανθρώπινα έμβρυα που προέρχονταν από εξωσωματικές προσπάθειες (22 σε στάδιο διαίρεσης και 68 βλαστοκύστεις),
- σε ποντίκια (μελέτες in vivo και ex vivo),
- σε ανθρώπινα βλαστοκύτταρα και κυτταρικές σειρές,
- καθώς και σε δείγματα υγρών (ωοθηκικό, ενδομητρικό και υγρό μήτρας) από γυναίκες που είχαν λάβει 1g παρακεταμόλης, δηλαδή μία κοινή δόση παρακεταμόλης.
Τα κύρια συμπεράσματα με απλά λόγια:
- Η παρακεταμόλη μπορεί να εμποδίσει την κανονική κυτταρική διαίρεση στα πρώτα στάδια ανάπτυξης του εμβρύου.
- Αυτό συμβαίνει επειδή φαίνεται να μπλοκάρει ένα ένζυμο που είναι απαραίτητο για τη δημιουργία νέου DNA.
- Ακόμη και μία μόνο δόση 1g παρακεταμόλης, όπως αυτή που δίνεται συνήθως για πόνους ή πυρετό, οδηγεί σε συγκεντρώσεις του φαρμάκου στα γεννητικά όργανα που επηρεάζουν την ανάπτυξη του εμβρύου.
- Σε πειράματα με έμβρυα ποντικιών, η παρακεταμόλη καθυστέρησε ή και ανέστειλε την εξέλιξή τους σε βλαστοκύστη, ενώ παρατηρήθηκαν λιγότερα κύτταρα στο εσωτερικό μέρος του εμβρύου (inner cell mass), εκεί δηλαδή από όπου θα δημιουργηθεί το ίδιο το μωρό.
- Στα ανθρώπινα έμβρυα, η κυτταρική διαίρεση μειώθηκε σημαντικά, και σε κάποιες περιπτώσεις επήλθε και κυτταρικός θάνατος.
Εγκυμοσύνη: Πόσες ώρες ύπνου μπορούν να βλάψουν την ανάπτυξη του εμβρύου και την υγεία της εγκύου
Τι λέει ο ειδικός
Ο Δρ. Δημήτρης Μπιλάλης, MBBCh, MMedSc, CCST, FRCOG, χειρουργός γυναικολόγος με εξειδίκευση στην υπογονιμότητα, επιστημονικός διευθυντής Conscious Women’s Clinic και συνεργάτης της Μονάδας Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής Institute of Life IASO, επισημαίνει ότι τα ευρήματα είναι μεν αρκετά ανησυχητικά, αλλά δεν πρέπει να οδηγήσουν σε πανικό.
«Η παρακεταμόλη είναι ένα από τα ασφαλέστερα φάρμακα για χρήση στην εγκυμοσύνη, όταν βέβαια υπάρχει ανάγκη και η χρήση της κρίνεται απαραίτητη. Όμως, η περίοδος γύρω από τη σύλληψη και τις πρώτες μέρες μετά – ακόμα και πριν το τεστ εγκυμοσύνης γίνει θετικό – είναι εξαιρετικά ευαίσθητη».
«Τα δεδομένα αυτής της μελέτης μάς υπενθυμίζουν ακριβώς αυτό, πόσο ευαίσθητες είναι οι πρώτες ημέρες της ζωής – εκεί όπου το έμβρυο ξεκινά να διαιρείται και να εξελίσσεται. Και είναι ακριβώς τότε που οι παρεμβάσεις, ακόμη και οι πιο αθώες, μπορεί να έχουν συνέπειες».
«Η νέα μελέτη μάς δείχνει ότι η κυτταρική ανάπτυξη του εμβρύου μπορεί να επηρεαστεί ακόμα και από μία μόνο δόση παρακεταμόλης. Αυτό δεν σημαίνει ότι κάθε χρήση της είναι επικίνδυνη, αλλά ότι χρειάζεται ακόμα περισσότερη προσοχή, εξατομίκευση και ενημέρωση, ειδικά όταν προσπαθούμε να φέρουμε μια νέα ζωή στον κόσμο».
«Η παρακεταμόλη είναι γενικά ασφαλής όταν χρειάζεται, όμως σύμφωνα με τα νέα δεδομένα οι γυναίκες που προσπαθούν να συλλάβουν θα πρέπει να αποφεύγουν την άσκοπη χρήση της και μάλιστα χωρίς ιατρική καθοδήγηση, ιδιαίτερα τις ημέρες γύρω από την ωορρηξία και την εμφύτευση», τονίζει.
Ο ίδιος προσθέτει:
«Στο ιατρείο μας, ενημερώνουμε πάντα τις γυναίκες για το πόσο σημαντική είναι η σωστή προετοιμασία του σώματος, της μήτρας και του περιβάλλοντος του εμβρύου πριν από την κύηση. Δεν είναι απλώς θέμα φαρμάκων – είναι θέμα μίας νέας ενσυνείδητης προσέγγισης: ότι η εγκυμοσύνη ξεκινά πολύ πριν τη χοριακή, όχι μετά».
Συμπερασματικά
Η παρακεταμόλη δεν παύει να είναι ένα χρήσιμο και ασφαλές φάρμακο, αλλά η χρήση της στις κρίσιμες πρώτες ημέρες της εμβρυογένεσης ίσως χρειάζεται επαναξιολόγηση.
Οι γυναίκες που βρίσκονται σε περίοδο προσπάθειας για εγκυμοσύνη καλό είναι να συζητούν με τον γυναικολόγο τους προτού λάβουν οποιοδήποτε παυσίπονο, ακόμη και τα πιο «ασφαλή».
Χημικές ουσίες σε τηγάνια και αδιάβροχα αυξάνουν τον κίνδυνο διαβήτη και παχυσαρκίας στα έμβρυα
Το σημαντικό μήνυμα: η υπευθυνότητα ξεκινά από τη στιγμή της πρόθεσης για γονεϊκότητα, όχι μόνο μετά τη θετική χοριακή.