Μια έφηβη με εξαιρετικές ικανότητες ενός λεγόμενου «ψυχικού ταξιδιού στον χρόνο» βλέπει το παρελθόν και το μέλλον με «σπάνια διαύγεια» και γίνεται αντικείμενο επιστημονικής μελέτης. Πού το αποδίδουν οι επιστήμονες;
Hyperthymesia – Πώς μια 17χρονη μπορεί να δει παρελθόν και μέλλον με ακρίβεια
Η υπερθυμησία (hyperthymesia) είναι μια εξαιρετικά σπάνια πάθηση κατά την οποία ένα άτομο μπορεί να ανακαλεί με εξαιρετική λεπτομέρεια αυτοβιογραφικές αναμνήσεις, συχνά κάθε ημέρας της ζωής του, χωρίς να χρησιμοποιεί μνημονικές τεχνικές ή ειδική εκπαίδευση, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Neurocase (Ally, et al, 2014).
Νευροαπεικονιστικές μελέτες έδειξαν πως άτομα με υπερθυμησία εμφανίζουν δομικές και λειτουργικές διαφορές στον εγκέφαλο συγκριτικά με υγιείς εθελοντές: χαρακτηριστικά, η αμυγδαλή του εγκεφάλου αυτών των ατόμων είναι σημαντικά μεγαλύτερη, ενώ παρουσιάζουν αυξημένη λειτουργική συνδεσιμότητα μεταξύ της αμυγδαλής, του ιπποκάμπου και άλλων φλοιϊκών και υποφλοιϊκών περιοχών του εγκεφάλου, κάτι που φαίνεται να συμβάλλει σημαντικά στην κωδικοποίηση και ανάκληση των συναισθηματικά φορτισμένων εκδηλώσεων μνήμης, πιθανώς οδηγώντας σε υπερλειτουργία των αυτοβιογραφικών κυκλωμάτων μνήμης.
Μια 17χρονη κοπέλα από τη Γαλλία, με εξαιρετικά πλούσια, λεπτομερή και ακριβή μνήμη, μπορεί να ταξιδεύει νοητικά τόσο προς το παρελθόν όσο και προς το μέλλον, σύμφωνα με τους συγγραφείς μιας νέας μελέτης.
Περιγράφεται ως μια επιτυχημένη μαθήτρια λυκείου, η νεαρή εμφανίζει μια κατάσταση γνωστή ως hyperthymesia, που αναφέρεται σε εξαιρετικά ανεπτυγμένη αυτοβιογραφική μνήμη. Αυτό διαφέρει από την ανώτερη μνήμη γενικά, καθώς σχετίζεται ειδικά με την ανάκτηση παρελθοντικών γεγονότων ζωής και όχι με την ικανότητα εκμάθησης και αποθήκευσης νέων πληροφοριών.
«Πέθανα για τρία λεπτά και επέστρεψα στη ζωή» – Τι είδε και τι ένιωσε ο 31χρονος
Μπορεί να ξαναζήσει το παρελθόν με απίστευτη λεπτομέρεια
Γνωστή μόνο με τα αρχικά TL, το αξιοσημείωτο αυτό άτομο ισχυρίζεται ότι κρατούσε τις ικανότητές της μυστικές για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της, αφότου κατηγορήθηκε για ψεύδη όταν ανέφερε στα οκτώ της χρόνια ότι μπορούσε να ξαναζήσει το παρελθόν. Περιγράφοντας το χάρισμά της στην ανάκληση αναμνήσεων, η TL δήλωσε στους ερευνητές ότι οραματιζόταν τις προσωπικές της μνήμες μέσα σε ένα μεγάλο, λευκό δωμάτιο, όπου ήταν ταξινομημένες και οργανωμένες σε κατηγορίες όπως διακοπές, οικογενειακή ζωή και φίλοι.
«Μπορούσε να ξαναζήσει πραγματικά επεισόδια με ζωντάνια και να τα επιθεωρήσει σε πλήρη λεπτομέρεια, είτε από την οπτική που κατείχε τότε είτε από εξωτερική οπτική γωνία», γράφουν οι συγγραφείς. «Μπορώ να ταξιδέψω νοητικά πίσω στο χρόνο για να ξαναζήσω το γεγονός», τους είπε.
Για να δοκιμάσουν αυτόν τον ισχυρισμό, οι ερευνητές διοργάνωσαν μια σειρά από τεστ σχεδιασμένα να αναλύσουν τη δύναμη των βιογραφικών της αναμνήσεων και την ικανότητά της να οραματίζεται το μέλλον. Και ενώ αυτά τα τεστ δεν μπορούν να αξιολογήσουν την ακρίβεια των αναμνήσεων της, αποκάλυψαν ότι η ανάκληση των γεγονότων της ήταν ασυνήθιστα ζωντανή και λεπτομερής και είχε όλα τα χαρακτηριστικά της πραγματικής ανάμνησης γεγονότων από την παιδική της ηλικία, αντί απλώς της γνώσης ότι συνέβησαν.
Πώς μπορεί να προβλέψει το μέλλον;
Όσον αφορά την ικανότητα της TL να προβλέπει προσωπικά γεγονότα στο μέλλον, οι ερευνητές εξηγούν ότι οι νοητικές της προβολές ήταν εξαιρετικά ρεαλιστικές και παρουσίαζαν «μια βαθιά αίσθηση προ-εμπειρίας», σαν να επρόκειτο για αναμνήσεις και όχι για επινοήσεις.
«Αυτή είναι η πρώτη παρατήρηση hyperthymesia με πλήρη αξιολόγηση των ικανοτήτων ψυχικού χρονικού ταξιδιού σε διαφορετικές χρονικές αποστάσεις, περιλαμβάνοντας την ατομική ικανότητα ανάκτησης προσωπικών γεγονότων από το προσωπικό παρελθόν καθώς και πρόβλεψης προσωπικών γεγονότων στο μέλλον», γράφουν οι συγγραφείς της μελέτης.
Νέα μελέτη: Τα ζητήματα που απασχολούν τη γενιά Z. Τι απαντούν οι Έλληνες
Και ενώ οι μηχανισμοί πίσω από αυτή τη μοναδική ικανότητα παραμένουν άγνωστοι, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι αρκετά μέλη της οικογένειας της TL παρουσιάζουν σπάνια γνωστικά χαρακτηριστικά όπως συναισθησία και απόλυτο μουσικό αυτί, τα οποία ενδέχεται να σχετίζονται με τη θαυμαστή αυτοβιογραφική της μνήμη.