Κάποια ασυνήθιστα πρωινά συμπτώματα μπορεί να μη σχετίζονται με κακό ύπνο. Ειδικός προειδοποιεί ότι ορισμένες αλλαγές που εμφανίζονται νωρίς το πρωί, αμέσως μετά το ξύπνημα, μπορεί να δείχνουν καρκίνο και θα πρέπει να ελέγχονται από γιατρό χωρίς καθυστέρηση.
Στέγη και ψυχοκοινωνική υποστήριξη προσφέρει η ΕΑΕ σε ογκολογικούς ασθενείς
Συμπτώματα που εμφανίζονται το πρωί και μπορεί να σχετίζονται με καρκίνο
Τα προειδοποιητικά σημάδια του καρκίνου μπορεί να εμφανιστούν οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας – ωστόσο κάποια είναι πιο πιθανό να παρουσιαστούν αμέσως μετά το ξύπνημα. Η αναγνώριση αυτών των πρώιμων ενδείξεων μπορεί να ενθαρρύνει τον κόσμο να ζητήσει έγκαιρα ιατρική συμβουλή αλλά και να έχει πρόσβαση σε θεραπεία.
Ο Βρετανός φαρμακοποιός Abbas Kanani τονίζει ότι δεν πρέπει ποτέ να αγνοούνται οι ασυνήθιστες αλλαγές κατά το ξύπνημα, επισημαίνοντας ότι τρία είναι τα βασικά σημάδια που μπορεί να σχετίζονται με επικίνδυνη νόσο και απαιτούν άμεση επίσκεψη σε ιατρό.
Παράγοντες κινδύνου
Σύμφωνα με μελέτη του 2022 με τίτλο «The global burden of cancer attributable to risk factors, 2010-19» που δημοσιεύθηκε στο The Lancet, σχεδόν οι μισοί θάνατοι από καρκίνο παγκοσμίως οφείλονται σε παράγοντες που μπορούμε να αλλάξουμε, όπως το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ και το υπερβολικό σωματικό βάρος. Η μελέτη έδειξε επίσης ότι οι θάνατοι από καρκίνο που σχετίζονται με αυτούς τους παράγοντες αυξήθηκαν κατά περισσότερο από 20% μεταξύ 2010 και 2019, με τους κινδύνους που σχετίζονται με την παχυσαρκία να αυξάνονται ταχύτερα.
- Το κάπνισμα, το αλκοόλ, η παχυσαρκία, η κακή διατροφή και η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι οι κορυφαίοι παγκόσμιοι κίνδυνοι.
- Ο κίνδυνος καρκίνου του μαστού αυξάνεται με το αλκοόλ, το κάπνισμα, την παχυσαρκία, τη διατροφή με πολλά λιπαρά – προστατεύουν ο θηλασμός και η άσκηση.
- Ο καρκίνος του παγκρέατος συνδέεται με μεταλλάξεις BRCA, αυτοάνοσα νοσήματα του ήπατος, ηπατίτιδες και χρήση ινσουλίνης.
- Ο κίνδυνος καρκίνου του παχέος εντέρου είναι υψηλότερος με το αλκοόλ, την παχυσαρκία και το κάπνισμα – η λήψη ασβεστίου δρα προστατευτικά.
- Ο γαστρικός καρκίνος συνδέεται έντονα με το H. pylori, διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι και το κάπνισμα – τα φρούτα και τα λαχανικά μειώνουν τον κίνδυνο.
- Βιοδείκτες φλεγμονής και διατροφής προβλέπουν τον κίνδυνο καρκίνου – ανθυγιεινά περιβάλλοντα γειτονιάς συνδέονται με τον καρκίνο του προστάτη.
COVID-19 και γρίπη μπορούν να «ξυπνήσουν» τον καρκίνο – Ανησυχητική μελέτη
Τα 3 συμπτώματα που μπορεί να σχετίζονται με καρκίνο
1. Βήχας το πρωί
Ο ειδικός σημείωσε ότι οι καπνιστές συχνά ξυπνούν με βήχα το πρωί – όμως αν ο βήχας επιμένει για πάνω από δύο εβδομάδες, θα πρέπει να συμβουλευτείτε παθολόγο είτε καπνίζετε είτε όχι.
2. Κόπωση
Ένα άλλο ανησυχητικό σύμπτωμα που μπορεί να αντιμετωπίσετε το πρωί είναι η κόπωση – ιδίως όταν συνδυάζεται και με άλλα συμπτώματα. «Είναι φυσιολογικό να νιώθετε λίγο κουρασμένοι το πρωί, αλλά αν αυτό δεν είναι φυσιολογικό για εσάς ή παρατηρείτε εξάντληση που διαρκεί όλη την ημέρα, πρέπει να το κοιτάξετε», ανέφερε ο κ. Kanani, σύμφωνα με το Express.
3. Νυχτερινή εφίδρωση
Το τρίτο προειδοποιητικό σημάδι που ανέδειξε ο φαρμακοποιός ήταν η νυχτερινή εφίδρωση. Αν το κρεβάτι σας είναι μουσκεμένο ή υγρό από τον ιδρώτα, τότε είναι πολύ πιθανό να είναι σύμπτωμα. «Ελέγξτε αυτό με τον παθολόγο σας, ιδιαίτερα αν οι νυχτερινές εφιδρώσεις συνοδεύονται από κόπωση, απώλεια βάρους ή μελανιές», πρόσθεσε.
Άλλα συμπτώματα που μπορεί να σχετίζονται με καρκίνο
Σύμφωνα με το NHS, άλλα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν οποιαδήποτε ώρα της ημέρας περιλαμβάνουν:
- Πόνο στο στήθος και δύσπνοια
- Αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου
- Ασυνήθιστη αιμορραγία
- Εξογκώματα
- Αλλαγές σε ελιές
- Ανεξήγητη απώλεια βάρους
- Πόνο στην κοιλιά ή στην πλάτη
- Δυσπεψία και καούρες
- Φαγούρα ή κιτρίνισμα του δέρματος
Ο περιορισμός του καπνίσματος και του αλκοόλ μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο
Η Cancer Research UK έχει δηλώσει επανειλημμένα το πόσο σημαντικές είναι οι αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η μείωση του καπνίσματος και της κατανάλωσης αλκοόλ, στη σημαντική μείωση των κινδύνων εμφάνισης καρκίνου. Ο οργανισμός υπογραμμίζει ότι η διακοπή του καπνίσματος είναι η «μεγαλύτερη αποτρέψιμη αιτία καρκίνου παγκοσμίως».
«Ο σύνδεσμος μεταξύ καπνίσματος και καρκίνου είναι πολύ ξεκάθαρος. Προκαλεί τουλάχιστον 15 διαφορετικούς τύπους καρκίνου, συμπεριλαμβανομένων των δύο πιο συνηθισμένων, του καρκίνου του πνεύμονα και του εντέρου», διευκρινίζουν επίσης στην ιστοσελίδα τους. Δεν υπάρχει ασφαλές όριο για το κάπνισμα. Επιπλέον, η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση των κινδύνων εμφάνισης καρκίνου, σύμφωνα με την οργάνωση.
«Το αλκοόλ προκαλεί 7 τύπους καρκίνου, συμπεριλαμβανομένων του μαστού, του στόματος και του εντέρου. Όποιες κι αν είναι οι συνήθειες σας, η μείωση της κατανάλωσης θα μειώσει τον κίνδυνο», αναφέρουν.
Πηγές: Express, BMC Journal of Hematology & Oncology, American Cancer Society Journals, PubMed, Frontiers, The Lancet eClinical Medicine, Nature Communciations, Frontiers, ARXIV, ARXIV, The Lancet