Θα μπορούσε η απώλεια όσφρησης να σχετίζεται με την καρδιοπάθεια; Νέα μελέτη από το Michigan State University υποστηρίζει ότι μπορεί να είναι πρώιμο προειδοποιητικό σημάδι, καθώς τη συνδέει με αυξημένο κίνδυνο κοινής καρδιαγγειακής πάθησης. Τι συμπεραίνει;
Βουλώνει μόνο το ένα ρουθούνι; Γιατρός εξηγεί τους λόγους και πότε πρέπει να ανησυχήσετε
Η απώλεια της όσφρησης μπορεί να σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιοπάθειας, σύμφωνα με νέα έρευνα
Η απώλεια της όσφρησης μπορεί να αποτελεί πρώιμο προειδοποιητικό σημάδι καρδιοπάθειας, σύμφωνα με νέα μελέτη από το Michigan State University. Η έρευνα, η οποία δημοσιεύθηκε στο JAMA Otolaryngology–Head & Neck Surgery, εντόπισε σύνδεση ανάμεσα στη μειωμένη οσφρητική ικανότητα και στην αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης στεφανιαίας νόσου (CHD) — γνωστής και ως ισχαιμική καρδιοπάθεια, η οποία αποτελεί μία από τις κυριότερες αιτίες θανάτου παγκοσμίως.
Η στεφανιαία νόσος συμβαίνει όταν λιπώδεις εναποθέσεις φράζουν τη ροή αίματος προς την καρδιά, οδηγώντας σε στηθάγχη, εμφράγματα ή καρδιακή ανεπάρκεια. Οι γιατροί τονίζουν ότι η πρόληψη μέσω αλλαγών στον τρόπο ζωής — όπως η κατανάλωση περισσότερων τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες, η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ και καπνίσματος και η σωματική δραστηριότητα — είναι καθοριστικής σημασίας. Παρόλο που εκατομμύρια ζουν με στεφανιαία νόσο, πολλοί παραμένουν αδιάγνωστοι μέχρι να είναι πολύ αργά — όμως αυτά τα νέα ευρήματα ενδέχεται να βοηθήσουν στον εντοπισμό κινδύνων νωρίτερα.
Η όσφρηση ως σύμπτωμα πάθησης
Σύμφωνα με εργασία του 2023 με τίτλο «Olfactory Dysfunction: Etiology, Diagnosis, and Treatment», η απώλεια της όσφρησης μπορεί να οφείλεται σε πολλούς λόγους, όπως λοιμώξεις, γήρανση ή εγκεφαλικές ασθένειες. Η μελέτη εξηγεί ότι, παρόλο που οι γιατροί μπορούν πλέον να αξιολογήσουν με αρκετή ακρίβεια την απώλεια όσφρησης, οι θεραπείες παραμένουν περιορισμένες και εξαρτώνται από την αιτία.
Άλλες πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η απώλεια της όσφρησης μπορεί να είναι πρώιμο προειδοποιητικό σημάδι για διάφορες παθήσεις — και όχι απλώς ένα προσωρινό σύμπτωμα έπειτα από κρυολόγημα ή COVID-19. Οι επιστήμονες πλέον συνδέουν τις αλλαγές στην όσφρηση με την υγεία του εγκεφάλου, τη γνωστική έκπτωση και ακόμη και τη γενική θνησιμότητα.
Πάρκινσον: Το σύμπτωμα που εμφανίζεται ξαφνικά πριν από το τρέμουλο στα χέρια
Τα ευρήματα συμπεραίνουν ότι:
- Νευροεκφυλιστικές παθήσεος: Η απώλεια όσφρησης συχνά εμφανίζεται χρόνια πριν από άλλα συμπτώματα της νόσου Πάρκινσον ή Αλτσχάιμερ, γεγονός που την καθιστά πιθανό πρώιμο βιοδείκτη.
- Κινητικές διαταραχές: Η αξιολόγηση της όσφρησης μπορεί να βοηθήσει τους γιατρούς να διακρίνουν διαφορετικές κινητικές παθήσεις.
- Γνωστική έκπτωση και θνησιμότητα: Άτομα που αναφέρουν κακή όσφρηση έχουν αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης απώλειας μνήμης ή πρόωρου θανάτου.
- Επιδράσεις μετά από COVID: Η μακροχρόνια απώλεια όσφρησης μετά την COVID-19 συνδέεται με χειρότερα γνωστικά αποτελέσματα και αλλαγές στο νευρικό σύστημα.
Οι ηλικιωμένοι είχαν διπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν καρδιοπάθεια, δείχνει η μελέτη
Στη μελέτη, οι ερευνητές παρακολούθησαν τα ιατρικά αρχεία 5.142 ενηλίκων, με μέση ηλικία τα 75 έτη, χωρίς κανένα ιστορικό στεφανιαίας νόσου. Όλοι ήταν μέλη της ομάδας μελέτης «Atherosclerosis Risk in Communities». Η αθηροσκλήρωση είναι ο ιατρικός όρος για τη στένωση των αρτηριών – βασική αιτία εμφράγματος και εγκεφαλικού. Η όσφρησή τους μετρήθηκε με ένα τυποποιημένο τεστ αναγνώρισης 12 οσμών και ταξινομήθηκε ως
- καλή (βαθμολογία 11–12),
- μέτρια (βαθμολογία 9–10) και
- κακή (βαθμολογία 0–8).
Σε μια σχεδόν δεκαετή παρακολούθηση, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι 280 ενήλικες υπέστησαν στεφανιαία νόσο. Από αυτούς, 83 (4,4%) είχαν καλή όσφρηση, 101 (5,9%) μέτρια και 96 (6,3%) κακή. «Σε σύγκριση με την καλή όσφρηση, η κακή όσφρηση σχετιζόταν με διπλάσιο κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας νόσου κατά τα πρώτα τέσσερα χρόνια της παρακολούθησης», ανέφεραν οι ερευνητές σύμφωνα με το Daily Mail. «Ωστόσο, η ισχύς της συσχέτισης μειώθηκε με την πάροδο του χρόνου».
Ο κύριος ερευνητής Dr Honglei Chen, καθηγητής επιδημιολογίας και βιοστατιστικής στο Michigan State University, σημείωσε ότι παρόλο που η κακή όσφρηση μπορεί να προκληθεί από φυσικά προβλήματα όπως οι ρινικοί πολύποδες ή από νευροεκφυλιστικές παθήσεις όπως η άνοια, μπορεί επίσης να συνδέεται με ένα μη υγιές καρδιαγγειακό σύστημα. Αυτό συμβαίνει επειδή τα κατεστραμμένα αιμοφόρα αγγεία στη ρινική κοιλότητα μπορεί να επηρεάζουν αρνητικά τη λειτουργία της.
Η απώλεια της όσφρησης μπορεί να επηρεάσει τη διατροφή, τη διάθεση και τη συνολική υγεία
Επιπλέον, η κακή όσφρηση μπορεί να επηρεάζει την υγεία και με άλλους τρόπους, συμβάλλοντας έτσι στην εμφάνιση στεφανιαίας νόσου. Μπορεί να υπονομεύει «τη διατροφή, την ψυχική υγεία και τη σωματική ευεξία των ηλικιωμένων», ανέφερε ο ερευνητής. Η μείωση της όσφρησης συνδέθηκε με κάποια πρώιμα προειδοποιητικά σημάδια για τη συσσώρευση πλάκας στις αρτηρίες, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε στεφανιαία νόσο, πρόσθεσε.
Τι σημαίνει όταν φοράτε άρωμα κάθε μέρα, σύμφωνα με την ψυχολογία
Ωστόσο, οι ερευνητές έγραψαν στο επιστημονικό περιοδικό, «τα ευρήματά μας είναι προκαταρκτικά και οι εξηγήσεις μας υποθετικές. Απαιτούνται μελλοντικές μελέτες για να επιβεβαιώσουν αυτές τις παρατηρήσεις και να εξετάσουν τις πιθανές εξηγήσεις». Η παχυσαρκία, ο διαβήτης και η αδιάγνωστη υπέρταση εντείνουν τους θανάτους από καρδιοπάθειες.
Πηγές: Daily Mail, JAMA Otolaryngology – Head & Heck Surgery, Frontiers, Annals of Movement Disorders, Journal of Global Health, Cyprus Journal of Medical Sciences, MDPI, PMC