Η ομίχλη εγκεφάλου κατά την εμμηνόπαυση μπορεί να εμφανιστεί απροσδόκητα σε καΟμίχλη εγκεφάλου στην εμμηνόπαυση: Πώς να την αναγνωρίσετε και να την αντιμετωπίσετε αποτελεσματικάθημερινές στιγμές, κάνοντας ακόμη και απλές δραστηριότητες να φαίνονται παράξενα δύσκολες και ανοίκειες. Τα καλά νέα είναι ότι, μόλις κατανοήσετε γιατί συμβαίνει, υπάρχουν ξεκάθαροι και πρακτικοί τρόποι για να αισθανθείτε ξανά συγκεντρωμένες και με έλεγχο.
Πώς μπορείτε να αντιμετωπίσετε την ομίχλη εγκεφάλου εξαιτίας της εμμηνόπαυσης
Η Αμερικανή δημοσιογράφος και συγγραφέας, Tamsen Fadal, ξαφνικά διαπίστωσε ότι δυσκολευόταν να προφέρει βασικές λέξεις στο teleprompter — δεν μπορούσε με τίποτα να πει τη λέξη «subpoena» — και συχνά έχανε τη ροή της σκέψης της κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης. Η εμπειρία ήταν τρομακτική και μπερδεμένη μέχρι που ένας γιατρός της εξήγησε πως επρόκειτο για ομίχλη εγκεφάλου που σχετίζεται με την εμμηνόπαυση.
«Σου καταρρακώνει την αυτοπεποίθηση», λέει σύμφωνα με το Time η Fadal, πλέον υπέρμαχος της ενημέρωσης για την εμμηνόπαυση. «Βλέπω τόσες γυναίκες σε αυτή την ηλικιακή ομάδα που έχουν στρεσογόνες καριέρες και ξαφνικά βρίσκονται σε συσκέψεις και χάνουν τον ειρμό τους – και τότε εμφανίζεται η ομίχλη εγκεφάλου».
Είναι πιο συχνή η ομίχλη εγκεφάλου στις γυναίκες ή στους άνδρες;
Pρόσφατες μελέτες δείχνουν πως η ομίχλη εγκεφάλου είναι πιο συχνή στις γυναίκες από ό,τι στους άνδρες, ειδικά σε μελέτες που αφορούν το long-COVID και συναφή συμπτώματα. Αν και οι λόγοι δεν είναι απολύτως ξεκάθαροι, αρκετές νέες δημοσιεύσεις δείχνουν ότι οι γυναίκες αναφέρουν την ομίχλη εγκεφάλου πιο συχνά και με μεγαλύτερη ένταση.
- Μελέτη του 2024 διαπίστωσε ότι οι γυναίκες είχαν υψηλότερο σχετικό κίνδυνο εμφάνισης ομίχλης εγκεφάλου σε σύγκριση με τους άνδρες.
- Μελέτη του 2025 ανέφερε ότι οι γυναίκες είχαν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν συμπτώματα ομίχλης εγκεφάλου μετά από COVID-19.
- Mελέτη του 2025 σημείωσε πως αρκετά ευρήματα δείχνουν ότι η ομίχλη εγκεφάλου είναι πιο κοινή στις γυναίκες, πιθανώς λόγω ορμονικών παραγόντων.
Ποια είναι η αίσθηση της εγκεφαλικής ομίχλης
Η ομίχλη εγκεφάλου που σχετίζεται με την εμμηνόπαυση είναι ένα από τα πιο συχνά – και πιο αποδιοργανωτικά – συμπτώματα που αναφέρουν οι γυναίκες. Η Dr. Heather Hirsch, εσωτερική παθολόγος και συγγραφέας, λέει ότι συχνά επηρεάζει τις ασθενείς της περισσότερο από τις εξάψεις και τον κακό ύπνο – και αφού το βίωσε η ίδια, καταλαβαίνει γιατί. «Είναι σαν να έχεις γρίπη ή να είσαι κάπως, αλλά δεν είσαι άρρωστη», λέει. «Είναι σαν ένα αόρατο εμπόδιο ή σαν να περπατάς σε κινούμενη άμμο και να αναρωτιέσαι ‘Τι συμβαίνει;’».
Οι γυναίκες μπορεί να ξεχνούν ονόματα, να φεύγουν από συναντήσεις χωρίς να θυμούνται τι συζητήθηκε ή να μπαίνουν σε ένα δωμάτιο και να ξεχνούν γιατί πήγαν εκεί. Η δυσκολία συγκέντρωσης είναι επίσης συχνή. «Στο τέλος της ημέρας έχω επτά email που ξεκίνησα, και προφανώς αποσπάστηκα και δεν τελείωσα τίποτα», λέει η Dr. Stephanie Faubion ερευνήτρια του Mayo Clinic Center for Women’s Health. «Μπορείτε να φανταστείτε πόσο δύσκολο είναι αυτό για γυναίκες που έχουν μάθει να κάνουν πολλά πράγματα ταυτόχρονα».
Η ομίχλη εγκεφάλου μπορεί επίσης να επηρεάσει την καριέρα και την κοινωνική ζωή. Η Hirsch λέει πως κάποιες γυναίκες απορρίπτουν προαγωγές ή βγαίνουν πρόωρα σε σύνταξη, ενώ άλλες απομονώνονται κοινωνικά επειδή δεν μπορούν να ακολουθήσουν τις συζητήσεις όπως παλιά. Πολλές ανησυχούν επίσης ότι μπορεί να έχουν κάτι πιο σοβαρό – όπως άνοια – ειδικά αφού η διάγνωση μπορεί να καθυστερήσει.
Τι μπορεί να την προκαλεί
Η έρευνα για την ομίχλη εγκεφάλου που σχετίζεται με την εμμηνόπαυση είναι περιορισμένη, επειδή το σύμπτωμα είναι υποκειμενικό, διαφέρει πολύ από άτομο σε άτομο και είναι πιο δύσκολο να μετρηθεί από άλλες ενδείξεις όπως οι εξάψεις, λέει η Hirsch. Παρ’ όλα αυτά, οι ειδικοί συμφωνούν σε αρκετές πιθανές αιτίες. Η πτώση των επιπέδων οιστρογόνων παίζει σημαντικό ρόλο, καθώς επηρεάζει τους νευροδιαβιβαστές που σχετίζονται με τη μνήμη, την προσοχή και το κίνητρο. Ο κακός ύπνος επιδεινώνει την κατάσταση, καθώς η μείωση των οιστρογόνων μπορεί να προκαλέσει νυχτερινές εφιδρώσεις, ταχυκαρδίες και επεισόδια πανικού μέσα στη νύχτα.
Η απώλεια των οιστρογόνων προκαλεί επίσης μεταβολικές αλλαγές: αυξήσεις στη χοληστερίνη, την αρτηριακή πίεση και το σάκχαρο στο αίμα – όλα αυτά «επηρεάζουν τη λειτουργία του εγκεφάλου», λέει η Hirsch. Επιπλέον, τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται σε περιόδους έντονου στρες – όταν τα παιδιά φεύγουν από το σπίτι, όταν οι γονείς γερνούν, όταν υπάρχουν οικονομικές πιέσεις και συσσωρευμένες ευθύνες. «Όλο αυτό το στρες τείνει να κορυφώνεται την ίδια περίοδο με την πτώση των οιστρογόνων, και αυτό θα το έβαζα πολύ ψηλά στη λίστα με όσα συμβάλλουν στην ομίχλη εγκεφάλου», λέει.
Το ενθαρρυντικό είναι πως η ομίχλη εγκεφάλου της εμμηνόπαυσης συνήθως βελτιώνεται με τον καιρό. «Τείνει να μειώνεται όσο οι γυναίκες προχωρούν στη μετάβαση της εμμηνόπαυσης και δεν φαίνεται να προβλέπει μελλοντικό κίνδυνο για άνοια», λέει η Faubion.
Πώς μπορείτε να την αντιμετωπίσετε
Η υποστήριξη των γυναικών με συμπτώματα εμμηνόπαυσης ξεκινά από την επιβεβαίωση της εμπειρίας τους. «Η δουλειά μας ως γιατροί είναι να επαναξιολογούμε συνεχώς και να τους δίνουμε τον χώρο να πουν, ‘Νομίζω ότι κάτι αλλάζει. Μπορούμε να το ξανασυζητήσουμε;’» λέει η Dr. Deepali Kothary στη Βιρτζίνια. Όταν χτιστεί αυτή η εμπιστοσύνη, υπάρχουν αρκετά βήματα που μπορούν να βοηθήσουν:
Μιλήστε με τον γιατρό σας για την ορμονική θεραπεία εμμηνόπαυσης
Η ορμονική θεραπεία δεν είναι η μοναδική λύση ούτε κατάλληλη για όλες, λέει η Hirsch, αλλά μπορεί να είναι «εξαιρετικά αποτελεσματική στη μείωση της ομίχλης εγκεφάλου». Έχει δει σημαντικές βελτιώσεις στη μνήμη και στις εκτελεστικές λειτουργίες σε πάνω από μία δεκαετία συνταγογράφησης, γι’ αυτό προτείνει να συζητήσετε την επιλογή με τον γιατρό σας.
Δώστε προτεραιότητα στον ύπνο
Στοχεύστε σε επτά με οκτώ ώρες βαθύ και αναζωογονητικό ύπνο, λέει η Hirsch. Κρατήστε το υπνοδωμάτιό σας σκοτεινό και δροσερό, αποφύγετε παράγοντες που διαταράσσουν τον ύπνο και εξετάστε το ενδεχόμενο λήψης γλυκινικού μαγνησίου, το οποίο όπως λέει η ίδια, μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα του ύπνου.
Χρησιμοποιήστε σημειωματάκια
Κατά την περίοδο έντονης ομίχλης εγκεφάλου, η Fadal χρησιμοποιούσε σημειωματάκια στους τοίχους, στον υπολογιστή και σε άλλες επιφάνειες για να της θυμίζουν βασικές υποχρεώσεις. «Έγραφα τα πιο σημαντικά πράγματα που έπρεπε να κάνω, όπως να καλέσω το φαρμακείο, γιατί αλλιώς θα το ξεχνούσα», λέει.
Ορίστε ένα σημείο για κάθε αντικείμενο
Η Fadal δημιούργησε επίσης έναν δίσκο «βάσης» στο σπίτι για αντικείμενα που συχνά έχανε – το κινητό, τα ακουστικά, τα κλειδιά του αυτοκινήτου – και τοποθέτησε καλάθια με ετικέτες για αντικείμενα όπως κεριά, λάμπες και μπαταρίες. «Ήταν πολύ χρήσιμο», λέει. «Απλό αλλά αποτελεσματικό».
Δεσμευτείτε σε φυσική άσκηση και ενσυνειδητότητα
Η άσκηση και η ενσυνειδητότητα μπορούν να περιορίσουν την ομίχλη εγκεφάλου. Η Kothary συνιστά ασκήσεις ενδυνάμωσης, περπάτημα, διαλογισμό, γιόγκα ή βαθιές αναπνοές – οτιδήποτε μπορείτε να εντάξετε στη ρουτίνα σας και να πείτε «αυτός είναι ο δικός μου χρόνος».
Διεγείρετε τον εγκέφαλό σας
Η ενίσχυση της νευροπλαστικότητας με την εκμάθηση νέων πραγμάτων, γρίφους ή κοινωνικοποίηση μπορεί να βοηθήσει. «Οτιδήποτε ενεργοποιεί τον εγκέφαλό σας είναι πολύ σημαντικό», λέει η Kothary. Ακόμα και «μία ώρα την εβδομάδα που συναντιέστε με μια φίλη για καφέ και συζητάτε χωρίς να κοιτάτε το κινητό» κάνει τη διαφορά.
Καταναλώστε συγκεκριμένες τροφές
Επιλέξτε τροφές που ενισχύουν τη διαύγεια. Η Hirsch προτείνει να περιορίσετε τους απλούς υδατάνθρακες όπως αναψυκτικά, πατατάκια, μπισκότα και επεξεργασμένα προϊόντα για να αποφύγετε τις απότομες αυξομειώσεις της γλυκόζης, να προσθέτετε πρωτεΐνη σε κάθε γεύμα και να εξετάσετε τη χρήση κρεατίνης. Ορισμένες ασθενείς βρίσκουν επίσης χρήσιμες τις βιταμίνες του συμπλέγματος Β και τα ωμέγα-3 λιπαρά.
Αραιά φρύδια μετά τα 50: Φταίει η εμμηνόπαυση ή τα beauty trends; Τι μπορείτε να κάνετε
Πάνω απ’ όλα, να θυμάστε ότι υπάρχει βοήθεια και δεν είστε μόνες. «Η ομίχλη εγκεφάλου είναι πραγματικά πολύ συχνή και εντελώς φυσιολογική», λέει η Hirsch. «Αν επηρεάζει την ποιότητα ζωής και την παραγωγικότητά σας, αναζητήστε υποστήριξη, γιατί υπάρχουν πολύ καλές θεραπείες πλέον», κατέληξε.
Πηγές: Time, Karger, ScienceDirect, MDPI, BMC Biology of Sex Differences