Αν τα μαλλιά σας είναι ξηρά, πέφτουν ή φαίνονται θαμπά και άτονα, ίσως σας λείπει ένα βασικό θρεπτικό συστατικό. Αυτή η βιταμίνη παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία του τριχωτού της κεφαλής και στη δύναμη της τρίχας. Ποια είναι και πώς να την πάρετε.
Λάδι καρύδας: Το μαγικό ελιξίριο για τα μαλλιά το καλοκαίρι – Πώς να το χρησιμοποιήσουμε
Βιταμίνη Α για πλούσια και λαμπερά μαλλιά – Πώς να την πάρετε
Τα μαλλιά σας μπορεί να γίνονται ατίθασα για πολλούς λόγους – στρες, styling με ζέστη ή ακόμη και ένα δυνατό σαμπουάν. Όμως, μερικές φορές, η ρίζα του προβλήματος βρίσκεται αλλού. Σύμφωνα με ειδικούς, η βιταμίνη A είναι ένα βασικό θρεπτικό συστατικό που συχνά παραβλέπεται όταν μιλάμε για την υγεία των μαλλιών.
Αυτή η λιποδιαλυτή βιταμίνη βοηθά στη διατήρηση της ισορροπίας του τριχωτού και δημιουργεί δυνατές και υγιείς τρίχες. Ωστόσο, η σχέση δεν είναι απλή: πολύ λίγη βιταμίνη A μπορεί να οδηγήσει σε ξηρότητα, εύθραυστες τρίχες και ξεφλούδισμα στο δέρμα, ενώ υπερβολική ποσότητα μπορεί να προκαλέσει αραίωση και απώλεια μαλλιών. Όπως επισημαίνουν οι δερματολόγοι, όταν πρόκειται για τη βιταμίνη A, η εύρεση της σωστής ισορροπίας είναι απαραίτητη.
Η βιταμίνη Α, ομορφιά και επιδερμίδα: Χρήσεις και αποτελεσματικότητα, σύμφωνα με έρευνες
Κλινική μελέτη του 2023 διαπίστωσε ότι ο συνδυασμός μέτριας έως υψηλής δόσης από του στόματος ρετινόλης με νυχτερινή χρήση κρέμας ρετινοϊκού οξέος οδήγησε σε καλύτερη μείωση ρυτίδων, χρωματικών κηλίδων και γενικών σημαδιών γήρανσης, σε σύγκριση με τη χρήση μόνο τοπικού ρετινοϊκού οξέος, χωρίς επιπλέον ερεθισμό.
Σύμφωνα με μελέτη του 2024 με τίτλο «Vitamin A resolves lineage plasticity to orchestrate stem cell lineage choices», οι ερευνητές έδειξαν ότι η βιταμίνη A (ως ρετινοϊκό οξύ) βοηθά τα βλαστοκύτταρα των θυλάκων των τριχών να αποφασίσουν τι τύπος κυττάρου θα γίνουν, σταματώντας τις αλλαγές ταυτότητας και κατευθύνοντάς τα ξεκάθαρα προς κύτταρα τρίχας ή επιδερμίδας.
Επίσης, διαπίστωσαν πως αυτή η διαδικασία είναι σημαντική για σωστή επούλωση πληγών και ανάπτυξη μαλλιών σε ποντίκια – υπερβολικό ή ανεπαρκές ρετινοϊκό οξύ διαταράσσει την ικανότητα αυτών των βλαστοκυττάρων να λειτουργούν φυσιολογικά.
Τι κάνει η βιταμίνη Α για την υγεία των μαλλιών;
«Η βιταμίνη A είναι ουσιαστικά ο στυλίστας για το τριχωτό της κεφαλής σας που δουλεύει στα παρασκίνια», λέει η Dr. Chytra V Anand, δερματολόγος, σύμφωνα με το Vogue. «Κρατά τα πάντα ομαλά, θρεμμένα και σε σωστή λειτουργία».
Στο πλαίσιο της υγείας των μαλλιών, ο ρόλος της βιταμίνης A είναι πολύπλευρος. Βοηθά το τριχωτό να παράγει σμήγμα – το φυσικό έλαιο του σώματος – το οποίο διατηρεί ενυδατωμένα δέρμα και τρίχες. Υποστηρίζει επίσης τη λειτουργία των θυλάκων και την κυτταρική ανανέωση, στοιχεία απαραίτητα για τη νέα ανάπτυξη των μαλλιών.
«Χωρίς επαρκές σμήγμα, το τριχωτό γίνεται ξηρό, ερεθισμένο και ξεφλουδισμένο – όλα συμπτώματα που δεν βοηθούν την ανάπτυξη των μαλλιών», λέει η Dr. Meghna Mour, δερματολόγος.
«Το ρετινοϊκό οξύ, η ενεργή μορφή της βιταμίνης A, παίζει άμεσο ρόλο στη ρύθμιση του κύκλου ανάπτυξης των μαλλιών. Επηρεάζει τα βλαστοκύτταρα των θυλάκων, την επούλωση πληγών και τη δραστηριότητα των μελανοκυττάρων», εξηγεί η αμερικανή δερματολόγος Dr. Sonali Kohli.
Μπορεί η βιταμίνη Α να βοηθήσει στην ανάπτυξη των μαλλιών;
Ναι, αλλά πρόκειται λιγότερο για ενεργοποίηση της νέας ανάπτυξης και περισσότερο για την προετοιμασία του εδάφους. «Τα επαρκή επίπεδα βιταμίνης A βοηθούν τους θύλακες να μεταβαίνουν ομαλά μέσα από τις φάσεις ανάπτυξης, ανάπαυσης και ανανέωσης», λέει η Dr. Kohli. Είναι ένας λόγος για τον οποίο η βιταμίνη A λαμβάνει τόση προσοχή σε θέματα υγείας των μαλλιών. Υποστηρίζει ολόκληρο το «οικοσύστημα» των μαλλιών αντί να προσφέρει γρήγορα αποτελέσματα. «Ένα υγιές τριχωτό σημαίνει έναν ευτυχισμένο κύκλο μαλλιών», εξηγεί η Dr. Anand.
Είναι καλύτερη η πρόσληψη από το στόμα ή εφαρμογή τοπικά;
Όταν πρόκειται για υγιή μαλλιά, και οι δύο τρόποι χορήγησης έχουν σημασία. Όμως, οδηγούν σε διαφορετικά αποτελέσματα. «Σκεφτείτε τη διατροφική βιταμίνη A ως το θεμέλιό σας – τη θρέψη που τροφοδοτεί τους θύλακες από μέσα», λέει η Dr. Anand. Αυτή προέρχεται από τροφές όπως τα καρότα, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, οι κρόκοι αυγών και τα μάνγκο.
Οι τοπικές μορφές, όπως οι οροί τριχωτού με βάση ρετινοειδή, στοχεύουν περισσότερο σε καταστάσεις του τριχωτού όπως η απολέπιση ή η συμφόρηση. «Χρησιμοποιώ περιστασιακά τοπικά ρετινοειδή σε συνδυαστικές θεραπείες», λέει η Dr. Mour. «Αλλά το όφελός τους αφορά κυρίως την υγεία του τριχωτού, όχι την άμεση διέγερση της ανάπτυξης».
«Το τριχωτό είναι ευαίσθητο και η υπερβολική τοπική βιταμίνη A μπορεί να το ξηράνει ή να προκαλέσει ερεθισμό. Πάντα να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας πριν τη δοκιμάσετε», προειδοποιεί η Anand.
Μπορεί η υπερβολική βιταμίνη Α να προκαλέσει τριχόπτωση;
Η βιταμίνη A για την υγεία των μαλλιών είναι μία λεπτή ισορροπία. Η έλλειψη δεν είναι ιδανική, αλλά η υπερβολή μπορεί να είναι χειρότερη. «Η βιταμίνη A είναι λιποδιαλυτή, οπότε το σώμα αποθηκεύει την περίσσεια αντί να την αποβάλλει», λέει η Dr. Anand. «Αν το παρακάνετε, οι θύλακες μπορεί να μπουν σε κατάσταση ύπνωσης».
«Η υπερβολική πρόσληψη, ειδικά μέσω συμπληρωμάτων διατροφής, μπορεί να προκαλέσει τελογενή τριχόπτωση, κατά την οποία μεγάλος αριθμός τριχών περνά πρόωρα στη φάση αποβολής», προσθέτει η Dr. Mour. Το ανώτατο όριο για ενήλικες είναι περίπου 3.000 mcg ή 10.000 IU ημερησίως. Η υπέρβαση αυτού μπορεί να οδηγήσει σε ξηροδερμία, εύθραυστα νύχια, κόπωση και καταπόνηση του ήπατος – μαζί με διάχυτη τριχόπτωση.
Τροφές που ενισχύουν την υγεία των μαλλιών
Χορτοφαγικές πηγές:
- Γλυκοπατάτες
- Καρότα
- Κολοκύθα
- Σπανάκι
- Κόκκινες πιπεριές
Ζωικές πηγές:
- Κρόκοι αυγών
- Γάλα, τυρί και γιαούρτι
- Λιπαρά ψάρια όπως ο σολομός
- Συκώτι (με μέτρο)
«Η β-καροτίνη είναι η πιο ασφαλής μορφή γιατί το σώμα μετατρέπει μόνο όση χρειάζεται», λέει η Dr. Anand. «Σκεφτείτε την σαν τον αργό, σταθερό φίλο που μπορείτε να εμπιστευτείτε». Η Dr. Mour προτείνει να τις συνδυάζετε με υγιεινά λιπαρά όπως το γκι, το ελαιόλαδο ή το αβοκάντο. «Επειδή η βιταμίνη A είναι λιποδιαλυτή, χρειάζεται λιπαρά για βέλτιστη απορρόφηση».
Τριχόπτωση στην εμμηνόπαυση: Γιατί συμβαίνει και πώς να την αντιμετωπίσετε
Ποια είναι τα συμπτώματα ανεπάρκειας;
Αν δεν παίαρνετε αρκετή βιταμίνη A, τα μαλλιά σας θα σας προειδοποιήσουν. «Τα μαλλιά γίνονται ξηρά, εύθραυστα, πιο επιρρεπή στο σπάσιμο. Το τριχωτό μπορεί να εμφανίσει απολέπιση ή τραχύτητα στους θύλακες», λέει η Dr. Kohli. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, μια ανεπάρκεια μπορεί να οδηγήσει σε θυλακική υπερκεράτωση – μικρά, τραχιά εξογκώματα γύρω από τους θύλακες – και να συμβάλλει σε γενικευμένη λέπτυνση και θραύση.
Πηγές: Vogue, ResearchGate, MDPI, AEDV, Science