Οι περισσότεροι άνδρες σπάνια σκέφτονται τον προστάτη τους –συνήθως μέχρι να αρχίσει να παρουσιάζει προβλήματα. Και σχεδόν για κάθε άνδρα, οι πιθανότητες είναι ότι κάτι θα συμβεί, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, καθώς γερνά.
Ο προστάτης είναι ένας αδένας που βρίσκεται ακριβώς κάτω από την ουροδόχο κύστη, στη λεκάνη. Η κύρια δουλειά του είναι να παράγει σπερματικό υγρό, το οποίο μεταφέρει το σπέρμα. Και καθώς οι άνδρες γερνούν, ο προστάτης μεγαλώνει. Οι επιστήμονες δεν είναι ακόμα σίγουροι γιατί συμβαίνει αυτό, αλλά ίσως έχει να κάνει με την αλλαγή της ισορροπίας των ορμονών.
Γιατί μεγαλώνει ο προστάτης
Ο προστάτης ξεκινά έχοντας με περίπου το μέγεθος ενός καρυδιού, αλλά μπορεί να διπλασιαστεί ή να τριπλασιαστεί σε μέγεθος, μετατρέποντας σε κάτι τόσο μεγάλο όσο μια μπάλα του τένις. Η διαδικασία ξεκινά ήδη από τα 30. Όταν οι άνδρες φτάσουν τα 50, περίπου οι μισοί θα έχουν διευρυμένο προστάτη. Στα 80, το ποσοστό είναι κοντά στο 90%.
Το επίσημο όνομα της διαδικασίας είναι καλοήθης υπερπλασία του προστάτη. Αν και δεν θα παρατηρήσουν όλοι διαφορά, πολλοί θα εμφανίσουν συμπτώματα που μπορεί να είναι αρκετά εξουθενωτικά.
Καθώς μεγαλώνει, ο προστάτης πιέζει την ουρήθρα, τον σωλήνα κατά μήκος του οποίου τα ούρα ρέουν έξω από το σώμα.
Ποια τα συμπτώματα της υπερπλασίας προστάτη
Το πρώτο σημάδι αυτού είναι συχνά η ασθενέστερη ροή. Οι άνδρες μπορεί να αισθάνονται πιο επείγουσα ανάγκη να ουρήσουν ή να πονούν όταν ουρούν. Πολλοί λένε ότι πηγαίνουν πιο συχνά τουαλέτα κάθε βράδυ –κάτι που οφείλεται στο ότι η κύστη δεν αδειάζει πλήρως όπως θα έπρεπε. Μερικοί εμφανίζουν ακράτεια και σεξουαλική δυσλειτουργία.
Αυτό μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα ζωής, όχι μόνο για τους άνδρες αλλά και για τις συντρόφους τους. Ο χειρουργός ουρολόγος Neil Barber εξηγεί ότι υπάρχουν τρία βασικά πράγματα που μπορεί να κάνει κάθε άντρας σε οποιοδήποτε στάδιο της ζωής του για να διατηρήσει τον προστάτη του όσο πιο υγιή γίνεται -και συμβουλεύει να τα ακολουθήσετε.
3 συμβουλές για υγιή προστάτη
- Ασκήστε τον προστάτη σας
- Κάνετε ποδήλατο
- Καταναλώστε περισσότερα λαχανικά και λιγότερο μπέικον
1. Ασκήστε τον προστάτη σας
Ενώ τα επιστημονικά στοιχεία εξακολουθούν να είναι περιορισμένα, είναι λογικό ότι η τακτική χρήση του προστάτη όπως σχεδιάστηκε -για τη δημιουργία σπερματικού υγρού και την εξώθησή του από το σώμα- θα είναι πιο ωφέλιμη μακροπρόθεσμα από τη μη χρήση του.
Ο προστάτης είναι μέρος των μυών -συστέλλεται κατά τη διάρκεια ενός οργασμού για να βεβαιωθεί ότι το σπέρμα πηγαίνει στη σωστή κατεύθυνση- και όλοι οι μύες του σώματος επωφελούνται από την τακτική χρήση ή μπορούν να εξασθενήσουν. Και όπως συμβαίνει με οποιοδήποτε μέρος του σώματος που εκκρίνει υγρό, όπως τα αυτιά ή η μύτη, υπάρχει κίνδυνος συσσώρευσης και μπλοκαρίσματος.
Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι, εάν δεν καθαριστούν οι εκκρίσεις του προστάτη, μπορεί να καταλήξετε σε απόφραξη η οποία, με τη σειρά της, μπορεί να προκαλέσει μόλυνση και να οδηγήσει σε προστατίτιδα (φλεγμονή). Αυτό μπορεί να προκαλέσει πόνο και δυσφορία.
Υπάρχει επίσης μια θεωρία ότι η εκσπερμάτιση καθαρίζει τον προστάτη από άλλες δυνητικά φλεγμονώδεις χημικές ουσίες. Ορισμένες μελέτες δείχνουν ακόμη ότι οι άνδρες που είναι πιο δραστήριοι σεξουαλικά μπορεί να έχουν έως και ένα τρίτο λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο του προστάτη αργότερα στη ζωή τους.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η καλοήθης υπερπλασία δεν είναι καρκινική και δεν αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου. Αυτό ισχύει επίσης και για τις περισσότερες περιπτώσεις προστατίτιδας.
Αυτό που γνωρίζουμε με βεβαιότητα είναι ότι οι ενδορφίνες που απελευθερώνονται από τη σεξουαλική δραστηριότητα είναι καλές για την ψυχική υγεία και τη γενική μας ευεξία, κάτι που είναι πιθανό να έχει οφέλη και για τον προστάτη μας. Τελικά, δεν υπάρχουν πραγματικά μειονεκτήματα στην αναβάθμιση της σεξουαλικής σας ζωής –είτε μόνοι είτε με σύντροφο– αλλά πολλά ενδεχομένως θετικά.
2. Κάνετε ποδήλατο
Συχνά οι γιατροί αντιμετωπίζουν το ερώτημα εάν το ποδήλατο είναι κακό για τον προστάτη. Η σύντομη απάντηση, σύμφωνα με τον Δρ. Barber είναι όχι, αλλά υπάρχουν επιφυλάξεις.
Έρευνες διαπίστωσαν ότι οι τακτικοί ποδηλάτες έχουν υψηλότερα επίπεδα ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA) στις εξετάσεις αίματος. Αυτή η ένωση απελευθερώνεται από τον προστάτη και μπορεί να είναι σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά με τον αδένα. Εάν, κατά τη διάρκεια ενός ελέγχου, διαπιστωθεί ότι ένας άνδρας έχει αυξημένο PSA, μπορεί να υποβληθεί σε περαιτέρω εξετάσεις για να αποκλειστεί ο καρκίνος του προστάτη. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι κάτι ανησυχητικό.
Πιστεύεται ότι ο τρόπος με τον οποίο η σέλα ενός ποδηλάτου σπρώχνει στο περίνεο -το κάτω μέρος της λεκάνης, ανάμεσα στα πόδια- ασκεί πίεση στον προστάτη, ο οποίος στη συνέχεια ενεργοποιεί την απελευθέρωση του PSA. Τα επίπεδα παραμένουν υψηλά για περίπου 24 ώρες μετά από μια βόλτα με ποδήλατο.
Υπάρχει υψηλότερο ποσοστό διαγνώσεων καρκίνου του προστάτη σε άνδρες που κάνουν ποδήλατο, αλλά οι επιστήμονες θεωρούν ότι αυτό είναι σύμπτωση. Καθώς είναι πιο πιθανό να έχουν υψηλά επίπεδα PSA, είναι πιο πιθανό να παραπεμφθούν για εξετάσεις καρκίνου και εντοπίζονται περισσότερα περιστατικά από ό,τι στον συνολικό πληθυσμό.
Αυτό στο οποίο μπορεί όντως να οδηγήσει το ποδήλατο είναι η στυτική δυσλειτουργία, λόγω πίεσης στα νεύρα στο περίνεο, και η προστατίτιδα. Ο αντίκτυπος αυτών μπορεί να μειωθεί κάνοντας κάποιες ρυθμίσεις στη σέλα. Αγοράστε ένα μαξιλαράκι, καθώς και σορτς ποδηλασίας με επένδυση. Κάντε διαλείμματα και χαμηλώστε το τιμόνι σας ώστε να γέρνετε προς τα εμπρός, ώστε να σηκώνεται η πλάτη σας από το κάθισμα.
Οποιαδήποτε άσκηση μειώνει τον κίνδυνο συμπτωματικής καλοήθους υπερπλασίας. Βελτιώνει την υγεία σας, ενισχύει τους μύες του πυελικού εδάφους και διατηρεί το βάρος σας σε φυσιολογικά επίπεδα. Εάν δεν κάνετε ποδήλατο, τότε το τακτικό περπάτημα, το κολύμπι, το τένις ή η ποδηλασία μπορούν επίσης να βοηθήσουν.
Αλλά το να περνάτε περισσότερο χρόνο στον καναπέ έχει το αντίθετο αποτέλεσμα, οπότε μην φοβάστε να ανεβείτε στο ποδήλατό σας.
3. Καταναλώστε περισσότερα λαχανικά και λιγότερο μπέικον
Μελέτες δείχνουν ότι οι δίαιτες χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, γαλακτοκομικά και κόκκινο κρέας, με πολλά φρούτα, λαχανικά και άπαχες πρωτεΐνες όπως τα ψάρια, μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων του διογκωμένου προστάτη και μπορεί επίσης να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καλοήθους υπερπλασίας.
Ειδικά το επεξεργασμένο κόκκινο κρέας μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή στο σώμα και η έρευνα έχει βρει αυξημένο κίνδυνο καλοήθους υπερπλασίας στους άνδρες που το καταναλώνουν περισσότερο. Υπάρχουν επίσης μελέτες που υποδεικνύουν ότι οι χορτοφάγοι έχουν χαμηλότερο κίνδυνο προβλημάτων με τον προστάτη.
Είναι πάντα δύσκολο να πει κανείς εάν η διατροφή είναι ο μοναδικός παράγοντας –οι χορτοφάγοι μπορεί να φροντίζουν καλύτερα τον εαυτό τους συνολικά και είναι πιο πιθανό να ασκούνται, να καπνίζουν λιγότερο και να πίνουν λιγότερο αλκοόλ από τους άνδρες που τρώνε επεξεργασμένο κόκκινο κρέας, όπως λουκάνικα ή μπέικον.
Αλλά θα ωφελήσει τη γενική υγεία σας εάν μπορείτε να μειώσετε την ποσότητα των ζωικών προϊόντων και φυτικών ελαίων που καταναλώνετε και να αυξήσετε την πρόσληψη φρούτων και λαχανικών.
Ένας καλός εμπειρικός κανόνας είναι να ακολουθείτε τις οδηγίες του NHS και να μην καταναλώνετε περισσότερα από 70 γραμμάρια κόκκινων ή επεξεργασμένων κρεάτων την ημέρα. Αυτό είναι περίπου δύο μπέικον, ενάμιση λουκάνικο ή μια μπριζόλα 227 γραμμαρίων.
Ιδιαίτερα σημαντικά λαχανικά είναι αυτά που περιέχουν βιταμίνες και μέταλλα που πιστεύεται ότι βοηθούν στην υγεία του προστάτη, τα οποία περιλαμβάνουν β-καροτίνη, λυκοπένιο και βιταμίνη C. Δοκιμάστε καρότα, ντομάτες, σπανάκι, γλυκοπατάτες, μπρόκολο, πορτοκάλια, πεπόνι και ακτινίδιο.