Όταν μια επίσκεψη στην τουαλέτα δεν φέρνει την αναμενόμενη αίσθηση ανακούφισης, μπορεί να σας κάνει να αναρωτιέστε τι μπορεί να φταίει με το έντερο. Αυτή η επίμονη αίσθηση πληρότητας μπορεί να είναι ένδειξη δυσκοιλιότητας – ή μπορεί να σχετίζεται με πιο σοβαρή ασθένεια.
Πόσο συχνά και τι διάρκεια πρέπει να έχουν οι κενώσεις του εντέρου – Ειδικός του Cleveland απαντά
Γιατί μπορεί να επιμένει η αίσθηση πληρότητας και μετά την κένωση
Οι περισσότεροι περιμένουν να νιώσουν ανακούφιση αφού πάνε τουαλέτα, όμως μερικές φορές αυτή η αίσθηση δεν έρχεται. Αν έχετε πάει αλλά εξακολουθείτε να νιώθετε πως κάτι έχει μείνει πίσω, μπορεί να είναι ο τρόπος του σώματός σας να σηματοδοτεί κάποιο πρόβλημα. Αυτή η αίσθηση είναι κοινή σε παθήσεις όπως η δυσκοιλιότητα ή το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, όπου τα κόπρανα κινούνται αργά ή τα νεύρα του εντέρου στέλνουν μικτά σήματα.
Σε άλλες περιπτώσεις, η εμμένουσα παρόρμηση μπορεί να δείχνει φλεγμονή στο έντερο ή, πιο σπάνια, δομικά προβλήματα όπως ένας όγκος στο παχύ έντερο που εμποδίζει τη διέλευση των κοπράνων. Άλλα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν μαζί με αυτή την αίσθηση πληρότητας μπορεί να περιλαμβάνουν φούσκωμα, κράμπες, επίμονη κόπωση ή αίμα στα κόπρανα — αλλαγές που αξίζουν πάντα ιατρική προσοχή.
Αίσθηση πληρότητας μετά την κένωση: Κοινές και πιο σπάνιες αιτίες
Η αίσθηση πληρότητας συχνά αποκαλείται ατελής κένωση ή τεινεσμός. Μπορεί να συμβεί για διάφορους λόγους, από συνηθισμένες εντερικές διαταραχές μέχρι πιο σπάνιες ιατρικές παθήσεις. Σύμφωνα με έρευνα του 2021 με τίτλο «Management of Chronic Abdominal Distension and Bloating», το φούσκωμα (αίσθηση πληρότητας ή πίεσης) και η διάταση (ορατό πρήξιμο της κοιλιάς) είναι πολύ συχνά και συχνά εμφανίζονται μαζί σε παθήσεις όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και η δυσκοιλιότητα.
Η μελέτη εξηγεί ότι αυτά τα προβλήματα έχουν συνήθως πολλές αιτίες – όπως δυσανεξίες σε τρόφιμα, αλλαγές στα βακτήρια του εντέρου, αργή κινητικότητα του εντέρου ή νευρική ευαισθησία – και χρειάζονται συνδυαστική θεραπεία όπως αλλαγές στη διατροφή, προβιοτικά, φάρμακα και συμπεριφορική θεραπεία.
Κοινές αιτίες
- Δυσκοιλιότητα / σκληρά κόπρανα – κόπρανα μπορεί να παραμένουν στο ορθό
- Προβλήματα πυελικού εδάφους (δυσαρμονικές κενώσεις) – οι μύες δεν χαλαρώνουν σωστά
- Μειωμένη αισθητικότητα του ορθού – μειωμένη αίσθηση άδειασματος του ορθού
- Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS) – αλλαγμένη κινητικότητα και ευαισθησία
- Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (ελκώδης κολίτιδα, Crohn’s) – η φλεγμονή προκαλεί επείγουσα ανάγκη / αίσθηση πληρότητας
Ιδιοπαθή φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου: Τι αλλάζει στη θεραπεία για Νόσο Crohn και ελκώδη κολίτιδα
Λιγότερο συχνές αιτίες
- Δομικά προβλήματα – ορθοκήλη, πρόπτωση, όγκοι, στενώσεις
- Αλλαγές από ακτινοβολία ή χειρουργική – ουλές, μειωμένη συμμόρφωση του ορθού
- Σπάνια σύνδρομα – π.χ. σύνδρομο μοναχικού έλκους του ορθού
Πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα
- Προβλήματα αισθητικότητας του ορθού (υποαισθησία) σχετίζονται ισχυρά με παρεμποδισμένη αφόδευση και χειρότερα συμπτώματα
- Ασθενείς με υποαισθησία ορθού μπορεί να ανταποκρίνονται λιγότερο στη θεραπεία με βιοανάδραση
- Ελκώδης κολίτιδα που επηρεάζει το ορθό προκαλεί συχνά επείγουσα ανάγκη και πληρότητα
Παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του παχέος εντέρου και πιθναά συμπτώματα
Άτομα με προσωπικό ιστορικό υψηλού κινδύνου πολυπόδων παχέος εντέρου, φλεγμονώδεις παθήσεις όπως η κολίτιδα ή η νόσος του Crohn, ή οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου παχέος εντέρου. Οι συνήθειες ζωής παίζουν επίσης ρόλο.
Παράγοντες όπως η παχυσαρκία, το κάπνισμα και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο (πώς να μειώσετε τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου). Καθώς ο κίνδυνος για καρκίνο παχέος εντέρου αυξάνεται με την ηλικία, η U.S. Preventive Services Task Force συνιστά την έναρξη τακτικών ελέγχων από τα 45 έτη.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι οι νεότεροι ενήλικες είναι ασφαλείς. Σύμφωνα με την American Cancer Society, ο καρκίνος του παχέος εντέρου εμφανίζεται όλο και περισσότερο σε άτομα ηλικίας 20 έως 49 ετών. Το Yale Medicine αναφέρει ότι βλέπει όλο και περισσότερους Millennials και Gen-Z να προσέρχονται στα ιατρεία και προτρέπει φοιτητές να δίνουν προσοχή στα προειδοποιητικά σημάδια.
Πέρα από την ατελή κένωση, ένα άλλο σημάδι που πρέπει να προσέξετε είναι η ξαφνική αλλαγή στο σχήμα των κοπράνων. Ο καρκίνος του παχέος εντέρου μπορεί να κάνει τα κόπρανα πολύ λεπτά, μερικές φορές τόσο στενά όσο ένα μολύβι. Ασυνήθιστα λεπτά ή επίπεδα σαν χαρτί κόπρανα μπορεί να δείχνουν απόφραξη στο παχύ έντερο ή το ορθό. Θα πρέπει επίσης να προσέξετε βλέννα ή άλλες ασυνήθιστες ουσίες στα κόπρανα. Και ενώ το αίμα στα κόπρανα μπορεί να είναι σύμπτωμα καρκίνου του παχέος εντέρου, δεν είναι πάντα παρόν.
Άλλες παθήσεις που μπορεί να μοιάζουν με συμπτώματα καρκίνου του παχέος εντέρου
Η αίσθηση μη ολοκληρωμένης κένωσης δεν σημαίνει απαραίτητα ότι έχετε καρκίνο του παχέος εντέρου. Μπορεί επίσης να είναι ένδειξη δυσκοιλιότητας, η οποία μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες, όπως διαταραγμένη επικοινωνία μεταξύ εγκεφάλου και εντέρου, αλλαγές στα βακτήρια του εντέρου ή στρες.
Σε κάποιες περιπτώσεις, αυτή η αίσθηση μπορεί να σχετίζεται με δυσλειτουργία του πυελικού εδάφους. Οι μύες του πυελικού εδάφους χρειάζεται να χαλαρώσουν κατά την κένωση, και αν παραμείνουν σφιγμένοι, μπορεί να εμποδίσουν την πλήρη κένωση. Το αίμα στα κόπρανα επίσης δεν σημαίνει πάντα καρκίνο. Μπορεί να προκληθεί από αιμορροΐδες, οι οποίες είναι διογκωμένα αιμοφόρα αγγεία στο ορθό που μπορεί να αιμορραγούν κατά την προσπάθεια.
Αν και μπορεί να είναι αμήχανο να μιλήσετε με τον γιατρό σας για ζητήματα της τουαλέτας, η έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου του παχέος εντέρου μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά στην πορεία της θεραπείας. Ο έλεγχος ξεκινά συχνά με τεστ κοπράνων που ανιχνεύουν αίμα ή μεταλλαγμένο DNA. Μερικά από αυτά μπορούν να γίνουν στο σπίτι. Αν βρεθεί κάτι μη φυσιολογικό, το επόμενο βήμα είναι συνήθως μια κολονοσκόπηση για να εντοπιστούν και να αφαιρεθούν πολύποδες ή καρκινικές αλλοιώσεις στο παχύ έντερο.
Πηγές: Health Digest, Clinical Gastroenterology and Hepatology Journal, Frontiers, Mayo Clinic, Cleveland Clinic, Macmillan Cancer Support, LWW Medicine, Clinical Gastroenterology and Hepatology Journal