300.000 τα κακοήθη μελανώματα ετησίως. Ποιοι κινδυνεύουν από καρκίνο δέρματος, ποια είναι τα ύποπτα συμπτώματα και ποια τα μέτρα προστασίας.
«Το πως θα ζήσεις το καλοκαίρι σου, είναι στο χέρι σου», αλλά πρέπει να γνωρίζεις ότι όλοι οι δερματικοί καρκίνοι σχετίζονται με την υπεριώδη ακτινοβολία, η οποία έχει αθροιστική δράση και σε άτομα ανοιχτόχρωμα και με κληρονομική προδιάθεση σε βάθος χρόνου κινητοποιεί τα κύτταρα της επιδερμίδας να εκτραπούν και να δημιουργήσουν καρκίνο, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Στην ηλιόλουστη χώρα μας, με ήλιο όλο τον χρόνο, οφείλουμε να προστατεύουμε το δέρμα μας καθημερινά και όχι μόνο κατά τη διάρκεια των διακοπών.
Τα νέα περιστατικά καρκίνου του δέρματος συνεχώς αυξάνονται και σε μεγάλο βαθμό για αυτό ευθύνεται και η χρόνια έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου από την παιδική μας ηλικία.
Ο δερματικός καρκίνος είναι ο πιο συχνός καρκίνος στον άνθρωπο. Έχει υπολογιστεί ότι κάθε χρόνο έχουμε μεγαλύτερο αριθμό περιστατικών καρκίνου δέρματος από το άθροισμα νέων περιστατικών καρκίνου εντέρου, προστάτη, πνεύμονα και μαστού.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αναφέρει πως στις ανεπτυγμένες χώρες υπολογίζονται 3 εκατομμύρια περιστατικά καρκίνου δέρματος κατ’ έτος, από τα οποία οι 300.000 είναι κακοήθη μελανώματα.
«Με το lifestyle που ακολουθείται σήμερα στον ανεπτυγμένο κόσμο είναι δεδομένο ότι ο 1 στους 5 θα εμφανίσει καρκίνο δέρματος κατά τη διάρκεια της ζωής του.
Έχει αποδειχθεί με ειδικούς αλγόριθμους ότι αν ακολουθηθεί το ίδιο Modus Vivendi για τα επόμενα χρόνια, μετά από μια εικοσαετία οι 4 στους 5 θα εμφανίσουν δερματικό καρκίνο, ενώ σχεδόν όλοι μας, ακόμα και σήμερα, θα εμφανίσουμε προκαρκινικές βλάβες κατά τη διάρκεια της ζωής μας».
Τα παραπάνω ανέφερε ο πρόεδρος της Ελληνικής Δερματολογικής & Αφροδισιολογικής Εταιρείας, παρουσιάζοντας την εκστρατεία «ΔΕΡΜΑΪΟΣ», που θεσπίστηκε το 2022 ως μήνας πρόληψης και ενημέρωσης για τον καρκίνο του δέρματος.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από τον δερματικό καρκίνο
- οι ανοιχτόχρωμοι φωτότυποι δέρματος (I, II) δηλαδή άτομα της λευκής φυλής με ξανθά ή κόκκινα μαλλιά και γαλανά μάτια
- άτομα που έχουν ιστορικό δερματικού καρκίνου στην οικογένεια τους, άτομα που έχουν υπερεκτεθεί στην ηλιακή ακτινοβολία είτε για επαγγελματικούς λόγους είτε άτομα που ασχολούνται με καλοκαιρινά σπορ, αθλητές κ. ά.
- όσοι έχουν υποστεί ηλιακά εγκαύματα κατά την παιδική και εφηβική ηλικία
- άτομα που κάνουν χρήση solarium
- άτομα με πολλαπλούς σπίλους
- άτομα της μεγάλης ηλικίας,λόγω της αθροιστικής δράσης του ήλιου
- άτομα με ουλές από εγκαύματα 3ου βαθμού
- ασθενείς οι οποίοι κάνουν χρήση ανοσοκατασταλτικών και ανοσοτροποποιητικών φαρμάκων.
Οι δύο μεγάλες κατηγορίες καρκίνων δέρματος
Οι μη μελανωτικοί καρκίνοι, που είναι η συντριπτική πλειοψηφία των καρκίνων του δέρματος (98%) και είναι αυτοί που παρουσιάζουν την εντυπωσιακή αύξηση στην καυκάσια φυλή, περίπου 10% κατ’ έτος.
Στους καρκίνους αυτούς ανήκουν το βασικοκυτταρικό και το ακανθοκυτταρικό επιθηλίωμα, που είναι συνήθως τοπικοί δερματικοί όγκοι, που επεκτείνονται τοπικά μόνο και δημιουργούν έντονη διήθηση στο δέρμα, αν μείνουν χωρίς θεραπεία, με αποτέλεσμα αιμορραγίες και δυσμορφίες, σπανίως δε δημιουργούν πρόβλημα στη ζωή.
Η άλλη μεγάλη κατηγορία είναι οι μελανωτικοί καρκίνοι, το κακόηθες μελάνωμα δηλαδή, που δεν είναι τόσο συχνό, είναι 1-2% των δερματικών καρκίνων, αλλά είναι πολύ επικίνδυνο, ιδιαίτερα επιθετικό και ευθύνεται για την συντριπτική πλειοψηφία των θανάτων. Η συχνότητά του είναι 10 έως 20 περιστατικά ανά 100.000 κατ’ έτος και στη χώρα μας υπολογίζεται πως έχουμε 1.000 κρούσματα το χρόνο. Το ανησυχητικό δεδομένο είναι πως τα τελευταία 30 χρόνια τα κρούσματα έχουν 20πλασιαστεί.
Τα ύποπτα σημάδια
Υπάρχουν κάποια ύποπτα σημάδια και αλλοιώσεις που πρέπει να μας ανησυχούν και να μας κινητοποιούν να απευθυνθούμε άμεσα στον δερματολόγο μας, όπως προϋπάρχοντες σπίλοι (ελιές) που αλλάζουν σχήμα, χρώμα, μέγεθος, ελιές που αιμορραγούν, ελιές με ασυμμετρία και ακανόνιστα όρια, κάποια νέα σημάδια που εμφανίζονται ξαφνικά, μια πληγή που δεν κλείνει και αλλοιώσεις στο δέρμα που αιμορραγούν.
Μέτρα προστασίας
Για να αποφύγουμε τις περιπέτειες καλό είναι να αποφεύγουμε:
- την έκθεση στον ήλιο όταν αυτός είναι κοντά στη γη, δηλαδή από τις 12:00 έως τις 16:00
- να κάνουμε σωστή χρήση του κατάλληλου αντηλιακού, δηλαδή να χρησιμοποιούμε αντηλιακά με υψηλό δείκτη προστασίας παραπάνω
από 30, να το εφαρμόζουμε 20’ πριν από την έκθεση στον ήλιο, να το ανανεώνουμε κάθε 2 ώρες και πάντα μετά την κολύμβηση και την σωματική άσκηση γιατί το νερό και ο ιδρώτας αποδυναμώνουν τη δράση του - να προστατεύουμε ιδιαιτέρως ειδικά σημεία στο πρόσωπο και στο σώμα (μύτη, χείλη, αυτιά, φαλάκρα, λαιμό) και να προστατευόμαστε επίσης και με φυσικούς τρόπους (γυαλιά ηλίου, πλατύγυρα καπέλα, μανίκια κ.λπ.)
- Να φροντίζουμε ιδιαίτερα την ηλιοπροστασία των παιδιών, το δερματάκι των οποίων είναι πολύ ευαίσθητο στην ηλιακή ακτινοβολία και να θυμόμαστε πως τα βρέφη μέχρι 6 μηνών θα πρέπει να αποφεύγουν την έκθεση στον ήλιο
- Πολύ σημαντικό επίσης είναι η καλή ενυδάτωση του δέρματος μετά την ηλιοέκθεση
Εκστρατεία ενημέρωσης- δωρεάν εξέταση από Δερματολόγους
Η Ελληνική Δερματολογική & Αφροδισιολογική Εταιρεία, για Τρίτη συνεχή χρονιά, διεξάγει την εκστρατεία ΔΕΡΜΑΪΟΣ, που θεσπίστηκε το 2022 ως μήνας πρόληψης και ενημέρωσης για τον καρκίνο του δέρματος.
Η εκστρατεία έχει την αρωγή και στήριξη του Υπουργείου Υγείας και στοχεύει να ενημερώσει και να εκπαιδεύσει όσο το δυνατόν περισσότερους συνανθρώπους μας για τη σημασία της πρόληψης και ειδικότερα της ετήσιας επίσκεψης στον δερματολόγο για έλεγχο σπίλων ή άλλων σημαδιών.
Το μελάνωμα αποτελεί μια από τις πιο επιθετικές μορφές καρκίνου, σήμερα όμως, εφόσον ανιχνευθεί έγκαιρα μπορεί να θεραπευθεί.
Επίσημη Πρέσβειρα της εκστρατείας ΔΕΡΜΑΪΟΣ 2024 είναι η Αντιγόνη Ντρισμπιώτη, Χρυσή Πρωταθλήτρια Ευρώπης και Χάλκινη Παγκόσμια Πρωταθλήτρια στο Βάδην.
«Θα ήθελα να στείλω ένα μήνυμα σε όλους τους συνανθρώπους μας και ιδιαίτερα στα παιδιά και στους νέους μας, να είναι πολύ προσεκτικοί με τον ήλιο, να φοράνε καθημερινά και όχι μόνο όταν πηγαίνουν στην παραλία αντηλιακό, καπέλο και γυαλιά και κυρίως να παρατηρούν τις ελιές και τα σημάδια στο δέρμα τους και ιδανικά να πηγαίνουν μια φορά το χρόνο για μια εξέταση στον δερματολόγο τους. Να θυμάστε πάντα ο ήλιος είναι φίλος μας αλλά μπορεί να γίνει ένας μεγάλος εχθρός!».
Επιπλέον η φετινή εκστρατεία έχει πολλές παράλληλες ενέργειες σε όλη την επικράτεια. Συγκεκριμένα, την Δευτέρα 20 Μαΐου θα γίνουν δύο δράσεις ενημέρωσης για πρόληψη κατά του καρκίνου του δέρματος και δωρεάν εξέτασης ατόμων από Δερματολόγους, στην Αθήνα, στην πλατεία Κοραή, υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων, της Περιφέρειας Αττικής και του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, 10:00 – 14:00 και στη Θεσσαλονίκη, στην πλατεία Αριστοτέλους, υπό την αιγίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης και της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, 12:00 – 16:00.