Μια πρόσφατη μελέτη δείχνει ότι η ενασχόληση με εργασίες πνευματικής οξύτητας μπορεί δυνητικά να μειώσει τον κίνδυνο άνοιας περισσότερο από τις κοινωνικές δραστηριότητες ή τα δημιουργικά χόμπι.
Οι ερευνητές άντλησαν δεδομένα από 10.318 Αυστραλούς ηλικίας 70 ετών και άνω που συμμετείχαν στο project ASPREE και στην υπομελέτη ALSOP (ASPREE Longitudinal Study of Older Persons).
Διαπίστωσαν, λοιπόν, ότι οι συμμετέχοντες που ασχολούνταν συστηματικά με εργασίες γραφής, ανάγνωσης και νοητικής οξύτητας, όπως μαθήματα εκπαίδευσης, τήρηση ημερολογίων και σταυρόλεξα, είχαν 9-11% λιγότερες πιθανότητες από τους συνομηλίκους τους να αναπτύξουν άνοια.
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως δεν υπάρχει «μαγικό χάπι» για την αποφυγή της άνοιας, ωστόσο ορισμένες δραστηριότητες μπορούν να συμβάλουν αποτελεσματικά στη μείωση του κινδύνου.
Τα δημιουργικά χόμπι όπως η χειροτεχνία, το πλέξιμο και η ζωγραφική και πιο παθητικές δραστηριότητες όπως το διάβασμα μείωσαν τον κίνδυνο κατά 7%. Αντίθετα, το μέγεθος του κοινωνικού κύκλου κάποιου και η συχνότητα των εξόδων σε κινηματογράφους ή εστιατόρια δεν συσχετίστηκαν με τη μείωση του κινδύνου άνοιας.
Τα αποτελέσματα παρέμειναν στατιστικά σημαντικά ακόμη και όταν προσαρμόστηκαν σε παράγοντες όπως το επίπεδο εκπαίδευσης και την κοινωνικοοικονομική κατάσταση. Δεν βρέθηκαν σημαντικές διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών.
Η ενεργή χρήση της αποθηκευμένης γνώσης για τη μείωση του κινδύνου άνοιας
Η ανώτερη συγγραφέας της μελέτης και αναπληρώτρια καθηγήτρια στη Σχολή Δημόσιας Υγείας και Προληπτικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Monash, Joanne Ryan, είπε ότι ο εντοπισμός στρατηγικών για την πρόληψη ή την καθυστέρηση της άνοιας αποτελεί τεράστια παγκόσμια προτεραιότητα.
«Είχαμε μια μοναδική ευκαιρία να μειώσουμε το χάσμα στη γνώση διερευνώντας ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων εμπλουτισμού του τρόπου ζωής με τον οποίο καταπιάνονται συχνά οι ηλικιωμένοι και να αξιολογήσουμε ποιες από αυτές ευθυγραμμίζονται περισσότερο με την αποφυγή της άνοιας», δήλωσε η Δρ. Ryan και πρόσθεσε:
«Νομίζω ότι αυτό που δείχνουν τα αποτελέσματά μας είναι ότι η ενεργή χρήση της προηγουμένως αποθηκευμένης γνώσης μπορεί να διαδραματίσει μεγαλύτερο ρόλο στη μείωση του κινδύνου άνοιας από ό,τι πιο παθητικές ψυχαγωγικές δραστηριότητες. Το να διατηρείτε το μυαλό σας ενεργό και με προκλήσεις μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντικό».
Οι δραστηριότητες που καταπολεμούν πιο αποτελεσματικά τον κίνδυνο άνοιας
Οι δραστηριότητες που αξιολογήθηκαν στη μελέτη περιλάμβαναν:
- δραστηριότητες γραφής και ανάγνωσης ενηλίκων, όπως μαθήματα εκπαίδευσης, χρήση υπολογιστών, τήρηση ημερολογίου
- εργασίες διανοητικής οξύτητας όπως κουίζ και σταυρόλεξα, χαρτιά ή σκάκι
- δημιουργικά χόμπι όπως η ξυλουργική, το πλέξιμο ή η ζωγραφική
- πιο παθητικές δραστηριότητες όπως η παρακολούθηση των ειδήσεων, η ανάγνωση ή η ακρόαση μουσικής
- κοινωνικές δραστηριότητες όπως συναντήσεις και αλληλεπίδραση με φίλους
- προγραμματισμένες έξοδοι, όπως οι επισκέψεις σε εστιατόρια, μουσεία ή κινηματογράφο.
Η καθηγήτρια, πάντως, σημείωσε ότι τα αποτελέσματα δεν απέκλεισαν ότι όσοι έλκονται φυσικά από τους τύπους ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων που συνδέονται με τη γνωστική υγεία έχουν και κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά προσωπικότητας που είναι ούτως ή άλλως ευεργετικά ή μπορεί γενικά να έχουν καλύτερες συμπεριφορές υγείας.
«Αν και η ενασχόληση με δραστηριότητες ανάγνωσης, γραφής και πνευματικής οξύτητας μπορεί να μην είναι ένα μαγικό χάπι για την αποφυγή της άνοιας, η έρευνά μας σίγουρα προτείνει ότι αυτές οι δραστηριότητες είναι πιο πιθανό να υποστηρίξουν την παρατεταμένη καλή γνωστική υγεία», τόνισε η ειδικός.
Και κατέληξε λέγοντας ότι η κοινωνική σύνδεση μπορεί να εξακολουθεί να είναι πολύ σημαντική για τη γνωστική υγεία και την ψυχική ευεξία, παρόλο που δεν έδειξε σαφή σχέση με τον κίνδυνο άνοιας στη μελέτη. «Οι συμμετέχοντες ήταν γνωστικά υγιείς και πιθανότατα είχαν ήδη κοινωνικά ενεργή ζωή, έτσι ώστε τα γνωστικά οφέλη των ισχυρών κοινωνικών δικτύων μπορεί να είναι λιγότερο εμφανή σε αυτήν την ομάδα σε σύγκριση με το ευρύ κοινό», ανέφερε.