Το να φαίνεστε ασυνήθιστα χλωμοί θα μπορούσε να μη σχετίζεται αποκλειστικά με κούραση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να είναι ένδειξη σοβαρής μη δερματικής υποκείμενης πάθησης. Με ποιες παθήσεις μπορεί να σχετίζεται και πότε πρέπει να απευθυνθείτε σε ειδικό;
Το χλωμό δέρμα μπορεί να είναι σύμπτωμα λευχαιμίας
Ο Εθνικός Οργανισμός Υγείας της Βρετανίας, NHS, προειδοποιεί ότι το να φαίνεστε «χλωμοί» μπορεί να είναι λόγος να απευθυνθείτε σε ειδικό, εάν αυτό είναι ασυνήθιστο για εσάς ή εμφανίζεται μαζί με άλλα ανησυχητικά συμπτώματα. Σύμφωνα με το NHS, η οξεία μυελογενής λευχαιμία είναι μια ασθένεια που «εξελίσσεται γρήγορα και επιθετικά και συνήθως απαιτεί άμεση θεραπεία».
Η οξεία μυελογενής λευχαιμία (AML) ταξινομείται με βάση τον τύπο των λευκών αιμοσφαιρίων που επηρεάζονται – μονοκύτταρα και κοκκιοκύτταρα από μυελοειδή βλαστικά κύτταρα ή λεμφοκύτταρα από λεμφοειδή βλαστικά κύτταρα – και παρότι επηρεάζει κυρίως άτομα άνω των 75 ετών και είναι σχετικά σπάνια.
Αίτια και παράγοντες κινδύνου της λευχαιμίας
Η λευχαιμία συνήθως δεν έχει ένα μοναδικό αίτιο. Σύμφωνα με δημοσίευση του 2025 με τίτλο «European LeukemiaNet recommendations for the management of chronic myeloid leukemia», ορισμένοι παράγοντες που σχετίζονται με τη νόσο αυξάνουν τον κίνδυνο εξέλιξης, όπως επιπλέον χρωμοσωμικές ανωμαλίες και συγκεκριμένες γονιδιακές μεταλλάξεις που συνυπάρχουν με τη βασική αλλαγή που προκαλεί τη λευχαιμία. Η δημοσίευση εξηγεί ότι αυτοί οι παράγοντες συνδέονται με χειρότερη πρόγνωση και υψηλότερη πιθανότητα αντίστασης στη θεραπεία ή εξέλιξης της νόσου.
Άλλες έρευνες δείχνουν ότι η λευχαιμία αναπτύσσεται μέσω ενός συνδυασμού γενετικών αλλαγών και περιβαλλοντικών εκθέσεων που επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσονται και διαιρούνται τα αιμοσφαίρια. Οι επιστήμονες περιγράφουν τη λευχαιμία ως πολυπαραγοντική νόσο, που σημαίνει ότι πολλοί παράγοντες μπορεί να δρουν μαζί με την πάροδο του χρόνου.
Η λευχαιμία μπορεί να σχετίζεται με:
- Γενετικές αλλαγές που επηρεάζουν την ανάπτυξη των αιμοσφαιρίων, οι οποίες μπορεί να υπάρχουν από τη γέννηση ή να αποκτώνται αργότερα στη ζωή
- Έκθεση σε ιονίζουσα ακτινοβολία, η οποία αποτελεί τον ισχυρότερο και πιο σταθερό περιβαλλοντικό παράγοντα κινδύνου
- Ορισμένες χημικές ουσίες, ιδιαίτερα το βενζόλιο, που έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο λευχαιμίας
- Αλληλεπιδράσεις γονιδίων και περιβάλλοντος, όπου οι περιβαλλοντικές εκθέσεις επηρεάζουν διαφορετικά τους ανθρώπους ανάλογα με το γενετικό τους υπόβαθρο
- Παράγοντες πρώιμης ζωής, ιδιαίτερα στη λευχαιμία της παιδικής ηλικίας, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης του ανοσοποιητικού συστήματος και των λοιμώξεων
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα τείνουν να «αναπτύσσονται μέσα σε λίγες εβδομάδες και να επιδεινώνονται με την πάροδο του χρόνου», λέει το Mirror.
Μπορεί να περιλαμβάνουν:
- αίσθημα κόπωσης ή αδυναμίας
- δύσπνοια
- συχνές λοιμώξεις
- ασυνήθιστους και συχνούς μώλωπες ή αιμορραγίες, όπως αιμορραγία από τα ούλα ή ρινορραγίες
- απώλεια βάρους χωρίς προσπάθεια
- υψηλή θερμοκρασία ή αίσθημα ζέστης, κρύου ή ρίγους
- νυχτερινές εφιδρώσεις
- δέρμα που μελανιάζει εύκολα
- επίπεδες κόκκινες ή μωβ κηλίδες στο δέρμα
- πόνο στα οστά και στις αρθρώσεις
- αίσθημα πληρότητας ή δυσφορίας στην κοιλιά
- διογκωμένους αδένες στον λαιμό, στις μασχάλες ή στη βουβωνική χώρα, που μπορεί να είναι ευαίσθητοι στην αφή
Το NHS προτρέπει τους ανθρώπους να κλείσουν ραντεβού με τον γενικό γιατρό τους εάν οι ίδιοι ή το παιδί τους έχουν «πιθανά συμπτώματα λευχαιμίας». Παρότι είναι «εξαιρετικά απίθανο η αιτία να είναι η λευχαιμία, τα συμπτώματα πρέπει να διερευνηθούν ούτως ή άλλως».
Διάγνωση
Εάν ο γενικός γιατρός σας πιστεύει ότι μπορεί να έχετε λευχαιμία, ενδέχεται να κανονίσει αιματολογικές εξετάσεις για να ελέγξει τα αιμοσφαίριά σας. Εάν οι εξετάσεις δείχνουν ότι υπάρχει πρόβλημα, θα σας παραπέμψουν σε ειδικό για τη θεραπεία παθήσεων του αίματος (αιματολόγο) για περαιτέρω εξετάσεις και θεραπεία.
Τι μπορεί να την προκαλεί;
Δεν είναι σαφές τι μπορεί να την προκαλεί. Το NHS σημείωσε ότι σε πολλές περιπτώσεις δεν εντοπίζεται κάποια «αναγνωρίσιμη αιτία». Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης AML, όπως:
Νιώθετε συνεχώς ότι κρυώνετε; Ειδικός εξηγεί σε ποιες περιπτώσεις δεν οφείλεται στον καιρό
- προηγούμενη χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία
- έκθεση σε πολύ υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας, συμπεριλαμβανομένης προηγούμενης ακτινοθεραπείας
- κάπνισμα και άλλη έκθεση στο βενζόλιο, μια χημική ουσία που χρησιμοποιείται στη βιομηχανία και βρίσκεται επίσης στον καπνό του τσιγάρου
- ύπαρξη αιματολογικής διαταραχής ή ορισμένων γενετικών καταστάσεων, όπως το σύνδρομο Down