Ο καρκίνος του δέρματος συχνά ξεκινά με λεπτά σημάδια που είναι εύκολο να περάσουν απαρατήρητα. Μια κνησμώδης περιοχή στο δέρμα που δεν επουλώνεται ή ένα σπυράκι που δεν φεύγει μπορεί να είναι πρώιμα σημάδια της νόσου. Η αναγνώριση αυτών των ασυνήθιστων συμπτωμάτων είναι σημαντική για την έγκαιρη διάγνωση και την αύξηση των πιθανοτήτων επιτυχούς θεραπείας.
Μελάνωμα: Πώς να καταλάβετε αν μια ελιά είναι επικίνδυνη με πέντε βασικά σημεία
Ποια είναι τα πρώιμα συμπτώματα του καρκίνου του δέρματος που δεν πρέπει να αγνοούμε
Ο καρκίνος του δέρματος μπορεί να ξεκινήσει με ανεπαίσθητες αλλαγές που δεν τραβούν άμεσα την προσοχή. Ένα σπυράκι που επιμένει ή μια κηλίδα που δεν επουλώνεται, συχνά αποδίδονται σε αθώες δερματικές ενοχλήσεις. Ωστόσο, η έγκαιρη παρατήρηση αυτών των συμπτωμάτων μπορεί να κάνει τη διαφορά μεταξύ έγκαιρης παρέμβασης και καθυστερημένης διάγνωσης.
Διάφοροι τύποι καρκίνου του δέρματος
Ο καρκίνος του δέρματος είναι ένας από τους πιο συχνούς καρκίνους παγκοσμίως, με διάφορες μορφές που διαφέρουν σε σοβαρότητα και θεραπεία. Η κατανόηση των τύπων του καρκίνου του δέρματος είναι απαραίτητη για την έγκαιρη διάγνωση και σωστή διαχείριση. Ορισμένοι τύποι αναπτύσσονται αργά και σπάνια εξαπλώνονται, ενώ άλλοι μπορεί να είναι επιθετικοί και απειλητικοί για τη ζωή αν δεν διαγνωστούν γρήγορα.
Τύποι καρκίνου του δέρματος
- Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα (BCC): Ο πιο κοινός τύπος (~80% των περιπτώσεων). Προέρχεται από τα βασικά κύτταρα, συνήθως σε περιοχές εκτεθειμένες στον ήλιο. Σπάνια εξαπλώνεται.
- Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα (SCC): Ο δεύτερος πιο κοινός. Ξεκινά από κερατινοκύτταρα, εμφανίζεται σε περιοχές που εκτίθενται σε ήλιο. Μπορεί να κάνει μετάσταση αν δεν αντιμετωπιστεί.
- Μελάνωμα: Λιγότερο συχνό αλλά πιο θανατηφόρο. Αναπτύσσεται από μελανοκύτταρα.
- Καρκίνωμα των κυττάρων Merkel (MCC): Σπάνιος, επιθετικός καρκίνος συνδεδεμένος με ιό.
- Σάρκωμα Kaposi (KS): Εμφανίζεται στα αιμοφόρα αγγεία, κυρίως σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα.
- Σμηγματογόνο καρκίνωμα: Σπάνιος καρκίνος των αδένων που παράγουν έλαια.
- Δερματικό λέμφωμα Τ-κυττάρων (CTCL): Μορφή λεμφώματος μη Hodgkin που επηρεάζει το δέρμα.
Νέα θεραπεία με νανοσωματίδια υπόσχεται βελτίωση στη θεραπεία του καρκίνου του δέρματος
Σύμφωνα με μελέτη του 2023 με τίτλο «Skin cancer: understanding the journey of transformation and new opportunities for RGD-engineered metal nanoparticles in cancer», ο καρκίνος του δέρματος αναπτύσσεται μέσω συγκεκριμένων μοριακών διεργασιών και τα νανοσωματίδια μετάλλων με RGD δείχνουν υποσχόμενη νέα προσέγγιση για πιο αποτελεσματική στόχευση και θεραπεία της νόσου. Αυτά τα μικροσκοπικά σωματίδια μπορούν να βελτιώσουν την παράδοση φαρμάκων στα καρκινικά κύτταρα, οδηγώντας πιθανώς σε καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα.
Τα δύο λιγότερο γνωστά σημάδια του καρκίνου του δέρματος
Ένα νέο καφέ σημάδι κάτω από το νύχι μπορεί να υποδηλώνει μελάνωμα, μια σπάνια μορφή που σκοτώνει περίπου 206 άτομα ετησίως στη χώρα μας. Πρόκειται για το υπονυχιακό μελάνωμα, που εμφανίζεται ως αποχρωματισμός κάτω από το νύχι που μοιάζει με μελανιά. Επίσης, μια περιοχή με έκζεμα που δεν επουλώνεται μπορεί να είναι ένδειξη ακανθοκυτταρικού καρκινώματος (SCC). Αν και είναι θεραπεύσιμο σε πρώιμα στάδια, αν αργήσει να διαγνωστεί, μπορεί να εξαπλωθεί.
Δεν είναι μόνο οι ελιές συμπτώματα
Πολλοί σοβαροί καρκίνοι του δέρματος ξεκινούν από ελιές, αλλά οι ειδικοί προτρέπουν τον κόσμο να προσέχει και άλλες αλλαγές που δεν αφορούν μόνο στο κλασικό ανυψωμένο στίγμα με άλλο χρώμα από αυτό του δέρματος. Για παράδειγμα, ένα μη επουλωμένο σημείο μπορεί να είναι βασικοκυτταρικό καρκίνωμα (BCC).
Αν και τα BCC σπάνια εξαπλώνονται, η θεραπεία τους μπορεί να απαιτεί αφαίρεση μεγάλων τμημάτων δέρματος, μια θεραπεία που αφήνει ουλές. Μερικές από αυτές τις αλλοιώσεις εμφανίζονται ως επίπεδες, κόκκινες κηλίδες. Πολλές γίνονται ελκωτικές, ενώ άλλες είναι εξογκώματα με λαμπερούς όζους.
Μελάνωμα και ενημέρωση για τον καρκίνο του δέρματος
«Σημάδια καρκίνου του δέρματος μπορεί να περιλαμβάνουν νέες αλλοιώσεις ή αλλαγές σε ήδη υπάρχουσες, όπως ελιές ή κηλίδες δέρματος, που είναι νέες, μεταβαλλόμενες ή αναπτυσσόμενες», έγραψε η δερματολόγος σύμφωνα με το Daily Mail. Το πιο συνηθισμένο σημάδι είναι μια ελιά που μεγαλώνει, αιμορραγεί ή αλλάζει χρώμα.
Μελάνωμα: Σημάδια και τι να προσέξετε
Οι δερματολόγοι χρησιμοποιούν τον κανόνα ABCDE για τη διάγνωση:
- A (Asymmetry – ασυμμετρία): Ασύμμετρες ελιές
- B (Border – περίγραμμα): Ακανόνιστα όρια
- C (Color – χρώμα): Αποχρώσεις καφέ, μαύρου, ροζ, κόκκινου ή μωβ
- D (Diameter – διάμετρος): Μεγαλύτερο από 6 χιλιοστά
- E (Evolving – εξέλιξη): Αλλαγές σε μέγεθος, σχήμα, χρώμα ή συμπτώματα όπως αιμορραγία ή κνησμός
Σημάδια μη μελανωματικού καρκίνου
- Βασικοκυτταρικό: Κερωμένο εξόγκωμα, λευκή ή ροζ κηλίδα, ανοιχτό έλκος
- Ακανθοκυτταρικό: Λεπιδώδης κόκκινη κηλίδα, σκληρή και παχιά περιοχή, θηλώματα, εξόγκωμα με βαθούλωμα
Πρόληψη
Για τη μείωση του κινδύνου καρκίνου του δέρματος, συνιστάται η χρήση αντηλιακού ανεξαρτήτως θερμοκρασίας και η παραμονή στη σκιά μεταξύ 11 π.μ. και 3 μ.μ. κατά τους ανοιξιάτικους και καλοκαιρινούς μήνες. Το μελάνωμα προκαλείται από βλάβες στα κύτταρα λόγω UV και UVB ακτινοβολίας από τον ήλιο και σολάριουμ, ενώ όσοι έχουν οικογενειακό ιστορικό διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.
«Είχα μια ελιά τέσσερα χρόνια που εξελίχθηκε σε καρκίνο» – Πώς ήταν ο σπίλος της 46χρονης
Η ενημέρωση αυξάνεται, εν μέρει χάρη σε διάσημους που μοιράζονται ανοιχτά τις διαγνώσεις τους. Ένα κοινό λάθος είναι ότι το μελάνωμα επηρεάζει μόνο το δέρμα σε πρόσωπο, σώμα και άκρα, ενώ μπορεί να αναπτυχθεί και σε περιοχές όπως το στόμα, το τριχωτό της κεφαλής, τα νύχια, τις παλάμες και τις πατούσες.
Πηγές: Daily Mail, ScienceDirect, Cancer Research UK, CRI, Managed Healthcare Executive, BMC