Μια γυναίκα που έχασε τη φωνή της λόγω καρκίνου κατάφερε να την ανακτήσει μέσα από τεχνητή νοημοσύνη, βρισιές και παιδικά βιβλία. Η απρόσμενη μέθοδος της έδωσε ξανά τη δική της χροιά.
Ο καρκίνος στο στόμα της στέρησε τη φωνή
Μετά τη διάγνωση καρκίνου του στόματος, η Sonya Sotinsky υποβλήθηκε σε αφαίρεση της γλώσσας και του λάρυγγα. Αργότερα, βρήκε τρόπο να χρησιμοποιήσει μια φωνή που δημιουργήθηκε μέσω τεχνητής νοημοσύνης για να εκφράζεται, με αυθεντική προφορά από το New Jersey, χρησιμοποιώντας παλιές ηχογραφήσεις της ομιλίας της. Ένα φορητό πληκτρολόγιο τη βοηθά να ελέγχει το λογισμικό μετατροπής κειμένου σε ομιλία στο κινητό της.
Όταν οι γιατροί της είπαν ότι έπρεπε να αφαιρέσουν τη γλώσσα και τα φωνητικά της όργανα για να της σώσουν τη ζωή από τον καρκίνο που είχε εξαπλωθεί στο στόμα της, η Sonya Sotinsky κάθισε με ένα μικρόφωνο για να ηχογραφήσει τον εαυτό της να λέει όσα δεν θα μπορούσε ποτέ ξανά να πει.
«Χρόνια πολλά» και «Είμαι περήφανη για σένα» ήταν από τις πρώτες φράσεις που αποθήκευσε για τον σύζυγο και τις δύο κόρες της, καθώς και «Θα είμαι κοντά σας σε λίγο», για τους πελάτες στο αρχιτεκτονικό γραφείο που διατηρεί στην Tucson, Arizona.
Σκεπτόμενη τα εγγόνια που ήλπιζε με αγωνία να δει να γεννιούνται κάποια μέρα, ηχογράφησε επίσης τον εαυτό της να διαβάζει πάνω από δώδεκα παιδικά βιβλία, από τη σειρά Eloise μέχρι τον Dr. Seuss, για να τα ακούνε στο μέλλον την ώρα του ύπνου.
Αλλά μία από τις μεγαλύτερες κατηγορίες ηχητικών αρχείων που αποθήκευσε ήταν μια σειρά από βρισιές και αισχρές φράσεις. Αν η φωνή είναι η κύρια έκφραση της προσωπικότητας, τότε ο σαρκασμός και η χυδαιότητα ήταν αναπόσπαστα στοιχεία της Sotinsky.
«Όταν δεν μπορείς να χρησιμοποιήσεις τη φωνή σου, είναι πολύ, πολύ εκνευριστικό. Οι άλλοι προβάλλουν πάνω σου αυτό που νομίζουν ότι είναι η προσωπικότητά σου. Έχω ουρλιάξει σιωπηλά και ξανά ουρλιάξει για την απουσία ουρλιαχτού», ανέφερε πρόσφατα η Sotinsky, αναφερόμενη στην πρωτόγονη φωνητική τεχνολογία ή στο γράψιμο σημειώσεων στο χέρι, πριν ανακαλύψει μια σύγχρονη λύση.
Αντιμετωπίζοντας επιθετικό καρκίνο του στόματος στα 51 της χρόνια, η Sotinsky ήρθε αντιμέτωπη με τη βαθιά σημασία της ανθρώπινης φωνής. Η μοναδική τονικότητα, ο ρυθμός και η ελαφριά προφορά της από το New Jersey ήταν για εκείνη τα «δαχτυλικά αποτυπώματα» της ταυτότητάς της. Και αρνήθηκε να σιωπήσει.
Αν και οι γιατροί και η ασφαλιστική της εταιρεία της έσωσαν τη ζωή, όπως λέει, έδειξαν ελάχιστο ενδιαφέρον για να σώσουν και τη φωνή της. Έτσι, ανέλαβε δράση και άρχισε μόνη της την έρευνα για να βρει την εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης που θα μπορούσε να το κάνει. Η εταιρεία χρησιμοποίησε τις ηχογραφήσεις της φυσικής της φωνής για να δημιουργήσει ένα ακριβές αντίγραφο, που τώρα είναι αποθηκευμένο σε εφαρμογή στο κινητό της, επιτρέποντάς της να πληκτρολογεί και να μιλά ξανά με πλήρες φάσμα συναισθημάτων και σαρκασμού.
«Ξαναβρήκε το θράσος της», ανέφερε η κόρη της Sotinsky, Ela Fuentevilla, 23 ετών. «Όταν ακούσαμε τη φωνή της από την τεχνητή νοημοσύνη, όλοι κλάψαμε — εγώ, η αδελφή μου και ο μπαμπάς. Είναι τρομερά παρόμοια».
Το πρωινό σύμπτωμα που διαρκεί όλη μέρα και μπορεί να είναι ένδειξη καρκίνου
«Η φωνή σας είναι η ταυτότητά σας»
Πήρε σχεδόν έναν χρόνο για να εντοπίσουν οι γιατροί τον καρκίνο της Sotinsky. Παραπονιόταν επανειλημμένα στον ορθοδοντικό και τον οδοντίατρό της για πόνο στη γνάθο και μια παράξενη αίσθηση κάτω από τη γλώσσα. Στη συνέχεια, άρχισε να της τρέχουν νερά από το πηγούνι όταν έπινε. Όταν ο πόνος έγινε τόσο έντονος που δεν μπορούσε να μιλήσει στο τέλος κάθε ημέρας, η Sotinsky επέμεινε να την εξετάσει ξανά ο ορθοδοντικός της.
«Ένα σκοτεινό βλέμμα σκίασε το πρόσωπό του. Το είδα όταν γύρισε πίσω», ανέφερε. «Αυτό το βλέμμα που δεν θες να δεις».
Εκείνη τη στιγμή ξεκίνησε τις ηχογραφήσεις. Στις πέντε εβδομάδες που μεσολάβησαν από τη διάγνωση έως την επέμβαση, μια ολική γλωσσεκτομή και λαρυγγεκτομή, ηχογράφησε όσο περισσότερο μπορούσε τη φωνή της.
«Η φωνή σου είναι η ταυτότητά σου», δήλωσε η Sue Yom, ογκολόγος ακτινοβολιών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια-San Francisco, όπου και η Sotinsky έλαβε θεραπεία. «Η επικοινωνία δεν είναι μόνο το πώς εκφραζόμαστε και σχετιζόμαστε με τους άλλους, αλλά και το πώς αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο».
«Όταν η φωνή παύει να είναι διαθέσιμη, δεν μπορείς να ακούσεις τον εαυτό σου να σκέφτεται δυνατά, δεν μπορείς να ακούσεις τον εαυτό σου να αλληλεπιδρά με τους άλλους», ανέφερε η Yom. «Αυτό επηρεάζει τον τρόπο λειτουργίας του μυαλού σου».
Τα άτομα που χάνουν το λαρύγγι τους, πρόσθεσε, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για μακροχρόνια συναισθηματική καταπόνηση, κατάθλιψη και σωματικό πόνο, σε σύγκριση με εκείνους που το διατηρούν μετά από θεραπεία καρκίνου. Σχεδόν το ένα τρίτο χάνει τη δουλειά του και η κοινωνική απομόνωση μπορεί να είναι βαθιά.
Γιατί ο καρκίνος «χτυπά με ταχύτητα» νεαρές ηλικίες- Η ανησυχητική προειδοποίηση των ειδικών
Πώς βρέθηκε η λύση
Οι περισσότεροι ασθενείς με λαρυγγεκτομή μαθαίνουν ξανά να μιλούν με ηλεκτρολαρυγγιστή, μια μικρή συσκευή με μπαταρία που κρατιέται στον λαιμό και παράγει μονότονη, μηχανική φωνή. Αλλά χωρίς γλώσσα για να σχηματίσει λέξεις, η Sotinsky ήξερε ότι αυτό δεν θα λειτουργούσε για εκείνη.
Όταν έκανε την επέμβαση τον Ιανουάριο του 2022, οι φωνές τεχνητής νοημοσύνης ήταν ακόμη σε αρχικό στάδιο. Η καλύτερη τεχνολογία που μπορούσε να βρει απέδιδε μια συνθετική εκδοχή της φωνής της, αλλά ήταν ακόμα επίπεδη και ρομποτική και οι άνθρωποι δυσκολεύονταν να την καταλάβουν.
Τα έβγαζε πέρα μέχρι τα μέσα του 2024, όταν διάβασε για εταιρείες τεχνολογίας που χρησιμοποιούν γενετική τεχνητή νοημοσύνη για να αναπαράγουν το πλήρες φάσμα φυσικής έκφρασης και συναισθήματος στη φωνή ενός ατόμου.
Σήμερα, οι εταιρείες μπορούν να αναδημιουργήσουν τη φωνή ενός ανθρώπου από αποσπάσματα παλιών οικογενειακών βίντεο ή ακόμα και από ένα μονόλεπτο ηχητικό μήνυμα. Ωστόσο, τα 30 λεπτά ηχογραφήσεων θεωρούνται το ιδανικό σημείο εκκίνησης.
Η Sotinsky είχε αποθηκεύσει ώρες ηχογραφήσεων διαβάζοντας παιδικά βιβλία.
«Η Eloise έσωσε τη φωνή μου», εξήγησε η Sotinsky.
Πλέον, πληκτρολογεί ό,τι θέλει να πει σε μια εφαρμογή μετατροπής κειμένου σε ομιλία στο κινητό της, ονόματι Whisper, η οποία μετατρέπει και εκπέμπει τη φωνή της τεχνητής νοημοσύνης μέσω φορητών ηχείων.
Οι περισσότεροι γιατροί και λογοθεραπευτές που εργάζονται με ασθενείς καρκίνου κεφαλής και τραχήλου δεν γνωρίζουν ότι τέτοιο λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατ’ αυτόν τον τρόπο, αναφέρει η Yom.
Βοηθά πλέον άλλους ανθρώπους να βρουν τη φωνή τους
Η Sotinsky αποφάσισε να χρησιμοποιήσει τη νέα της φωνή για να βοηθήσει κι άλλους να ξαναβρούν τη δική τους. Απομακρύνθηκε από τη δουλειά της στην αρχιτεκτονική και δημιούργησε έναν ιστότοπο που περιγράφει το ταξίδι της με την αποθήκευση φωνής, το voicebanknow.com. Αφηγείται την ιστορία της σε συνέδρια και διαδικτυακά σεμινάρια, συμπεριλαμβανομένου ενός ογκολογικού συνεδρίου στο Denver που διοργάνωσε η Yom για 80 επιστήμονες.
Μία γιατρός που παρακολούθησε, η Jennifer De Los Santos, εμπνεύστηκε τόσο πολύ ακούγοντας τη φωνή της Sotinsky που ξεκίνησε να θέτει τις βάσεις για μια κλινική δοκιμή σχετικά με την επίδραση της τεχνητής νοημοσύνης στην επικοινωνία και την ποιότητα ζωής των ασθενών. Αυτό το είδος έρευνας θα μπορούσε να δημιουργήσει τα δεδομένα που χρειάζονται οι ασφαλιστικές για να μετρήσουν την αναλογιστική αξία «και κατά συνέπεια να δικαιολογήσουν την κάλυψη από την ασφάλιση», όπως ανέφερε η De Los Santos, ερευνήτρια καρκίνου κεφαλής-τραχήλου και καθηγήτρια στο Washington University του St. Louis.
Εμφάνισε νέο καρκίνο
Τους τελευταίους μήνες, η φωνή τεχνητής νοημοσύνης της Sotinsky κυριολεκτικά της έσωσε τη ζωή. Ο καρκίνος της είχε επανεμφανιστεί στους πνεύμονες και το ήπαρ. Η φωνή της της επέτρεψε να επικοινωνήσει με τους γιατρούς της και να συμμετέχει πλήρως στην ανάπτυξη του θεραπευτικού πλάνου. Αυτό της έδειξε πόσο «ιατρικά αναγκαίο» είναι να έχει κανείς φωνή.
Διαπίστωσε ότι οι γιατροί και οι νοσηλευτές την έπαιρναν πιο σοβαρά. Δεν την αγνοούσαν όπως συχνά συνέβαινε όταν βασιζόταν στη πιο ρομποτική, συνθετική φωνή της. Φαινόταν πως τη θεωρούσαν πιο ανθρώπινη.
«Αν κάποιος μπορεί να επικοινωνήσει μόνο με λίγες λέξεις κάθε φορά, χωρίς δυνατότητα ανάλυσης ή πληρέστερης αλληλεπίδρασης, είναι λογικό να μη γίνεται αντιληπτό ότι έχει βαθύτερη σκέψη», εξήγησε. «Το να μπορώ να συζητώ με την ιατρική μου ομάδα πιο άνετα είναι ζωτικής σημασίας».
Αν και οι γιατροί της κατάφεραν να αντιμετωπίσουν το τελευταίο επεισόδιο καρκίνου, η Sotinsky, πλέον 55 ετών, δηλώνει ότι αντιμετωπίζει πλέον διαφορετικά τις πιθανότητες, αντιλαμβανόμενη την πραγματικότητα ότι πιθανώς θα πεθάνει πολύ νωρίτερα απ’ όσο επιθυμεί.
Για ακόμη μία φορά, κατάλαβε πόσο κρίσιμη είναι η φωνή της για να διατηρεί την οπτική της ζωής και το χιούμορ της απέναντι στον θάνατο.
«Τείνω να ξεχνώ και να νομίζω ότι είμαι καλά, ενώ στην πραγματικότητα αυτό είναι για πάντα πια. Συναισθηματικά, αρχίζεις να νιώθεις υπεροψία και μετά έρχεται κάτι σαν “Whoa, καλή μου, δεν παίζουμε. Αυτός ο καρκίνος είναι αληθινός”», ανέφερε η Sotinsky, πληκτρολογώντας την επόμενη φράση με ένα πονηρό χαμόγελο.
Ο καρκίνος πριν τα συμπτώματα – Πώς ο προληπτικός έλεγχος σώζει εκατομμύρια ζωές
«Ο σαρκασμός είναι μέρος της γλώσσας της αγάπης μου».