Έχετε νιώσει ποτέ παράξενο μούδιασμα ή αίσθηση τσιμπήματος σε χέρια και πόδια που απλώς δεν λέει να φύγει; Παρότι μπορεί να μοιάζει ασήμαντο, αυτή η αίσθηση θα μπορούσε να αποτελεί σημάδι για πιο σοβαρή πάθηση. Τι μπορεί να δείχνουν αυτά τα συμπτώματα και πότε να απευθυνθείτε σε ειδικό.

Αγγειακό εγκεφαλικό: Μούδιασμα στο χέρι, πρωτόγνωρος πονοκέφαλος και άλλα συμπτώματα που πρέπει να προσέχετε

Γιατί μουδιάζουν τα χέρια και τα πόδια και με ποιες παθήσεις σχετίζεται – Πότε είναι πρόβλημα στα νεύρα

Έχετε νιώσει ποτέ μούδιασμα, κάψιμο ή απώλεια αισθητικότητας στα χέρια ή τα πόδια; Αυτές οι αισθήσεις μπορεί να είναι σημάδια περιφερικής νευροπάθειας – μιας πάθησης όπου τα νεύρα εκτός του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού έχουν υποστεί βλάβη. Καθώς γερνάμε, τα νευρικά κύτταρα μειώνονται φυσικά τόσο σε αριθμό όσο και σε λειτουργία, καθιστώντας πιο δύσκολη την ανάρρωσή τους από τραυματισμούς και ασθένειες.

Αυτή η ηλικιακή ευπάθεια αυξάνει τον κίνδυνο για νευροπάθεια, ειδικά όταν συνδυάζεται με χρόνιες παθήσεις όπως ο διαβήτης, τα αυτοάνοσα νοσήματα, ο υποθυρεοειδισμός, η νεφρική νόσος ή η παχυσαρκία. Ορισμένες θεραπείες, όπως η χημειοθεραπεία, και ελλείψεις απαραίτητων θρεπτικών συστατικών όπως η βιταμίνη B12 – που επηρεάζει έως και το 20% των ενηλίκων άνω των 60 ετών – μπορεί επίσης να συμβάλλουν στη βλάβη των νεύρων.

Τι σημαίνει το μούδιασμα στα χέρια και τα πόδια

Το μούδιασμα στα χέρια και τα πόδια – συχνά περιγράφεται ως αίσθηση «βελονών» – μπορεί να είναι ένδειξη περιφερικής νευροπάθειας, η οποία εμφανίζεται όταν νεύρα εκτός του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού έχουν υποστεί βλάβη. Αυτή η κατάσταση μπορεί να οφείλεται σε διάφορες αιτίες, όπως:

Διαβήτης: Τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορούν να βλάψουν τα νεύρα με την πάροδο του χρόνου.
Ανεπάρκειες βιταμινών: Έλλειψη βιταμινών όπως η B12 μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα νεύρα.
Αυτοάνοσα νοσήματα: Παθήσεις όπως ο λύκος ή η ρευματοειδής αρθρίτιδα μπορούν να επιτεθούν στα νεύρα.
Υποθυρεοειδισμός: Ο υπολειτουργικός θυρεοειδής μπορεί να συμβάλει σε προβλήματα στα νεύρα.
Νεφρική νόσος: Η μειωμένη νεφρική λειτουργία μπορεί να προκαλέσει συσσώρευση τοξινών, επηρεάζοντας τα νεύρα.
Κατανάλωση αλκοόλ: Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει ανεπάρκειες και βλάβη στα νεύρα.
Ορισμένα φάρμακα: Κάποια φάρμακα, όπως αυτά της χημειοθεραπείας, μπορεί να προκαλέσουν νευρική βλάβη.
Λοιμώξεις: Ασθένειες όπως η νόσος Lyme ή ο έρπητας ζωστήρας μπορεί να επηρεάσουν τα νεύρα.
Πίεση των νεύρων: Παθήσεις όπως το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα περιλαμβάνουν πίεση στα νεύρα και οδηγούν σε αίσθημα μουδιάσματος.

Σύμφωνα με μελέτη του 2021 με τίτλο «Normal or tingly? A story about hands and feet», το αίσθημα μουδιάσματος στα χέρια και τα πόδια μπορεί να προέρχεται από πολλές αιτίες, από προσωρινή πίεση στα νεύρα έως πιο σοβαρές παθήσεις όπως ο διαβήτης και η νευρική βλάβη. Η μελέτη υπογραμμίζει ότι πρέπει να δοθεί προσοχή στο επίμονο ή επιδεινούμενο μούδιασμα, καθώς μπορεί να αποτελεί ένδειξη υποκείμενων προβλημάτων υγείας που χρειάζονται ιατρική αξιολόγηση.

Εάν εμφανίζετε επίμονο μούδιασμα, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. Ίσως πραγματοποιηθούν κλινικές εξετάσεις, δοκιμές λειτουργίας των νεύρων και αιματολογικές εξετάσεις για να εντοπιστεί η αιτία. Η θεραπεία επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση της υποκείμενης αιτίας, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής, φαρμακευτική αγωγή ή θεραπείες για τη διαχείριση των συμπτωμάτων και την πρόληψη περαιτέρω βλάβης.

Νευροπάθεια: Οι καλύτερες θεραπείες για να μειώσετε τον πόνο και το μούδιασμα – Μπορεί να αντιστραφεί;

Αναγνωρίστε τα συμπτώματα

Μούδιασμα ή επώδυνες αισθήσεις στα χέρια ή/και τα πόδια είναι τα κύρια συμπτώματα. «Οι ασθενείς συχνά το περιγράφουν σαν να περπατούν πάνω σε μυρμήγκια ή σαν αίσθημα τσιμπήματος ή καύσου», λέει η Αμερικανή Eva Feldman, καθηγήτρια νευρολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν. Ένα ακόμη ανησυχητικό σημάδι είναι η απώλεια αίσθησης στα χέρια ή τα πόδια, που σας κάνει να νιώθετε αστάθεια.

Διάγνωση

Ο γιατρός θα σας εξετάσει, συμπεριλαμβανομένου του δέρματος στα χέρια και τα πόδια σας, για να εντοπίσει ρωγμές ή σκασίματα. Θα ελέγξει τα αντανακλαστικά σας και μπορεί να χρησιμοποιήσει διαπασών σε αυτά τα σημεία για να διαπιστώσει αν αισθάνεστε τη δόνηση ή να σας τσιμπήσει με μια βελόνα για να ελέγξει αν αισθάνεστε πόνο. Επίσης, μπορεί να ελέγξει τη δύναμη στα χέρια και τα πόδια σας.

Αν τα αποτελέσματα είναι μη φυσιολογικά, πιθανόν να γίνουν περαιτέρω εξετάσεις νεύρων για επιβεβαίωση και, αν και αυτές δείξουν κάτι, αιματολογικές εξετάσεις για να εντοπιστούν υποκείμενες παθήσεις όπως ο διαβήτης τύπου 2, λέει η λέει η Αμερικανή Anne Louise Oaklander, αναπληρώτρια καθηγήτρια νευρολογίας στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.

Αν η νευροπάθεια είναι μονόπλευρη ή πιο έντονη στη μία πλευρά, η Feldman λέει ότι θα χρειαστεί να επισκεφθείτε έναν νευρολόγο για να αποκλειστούν πιο σοβαρές παθήσεις όπως η πλάγια μυατροφική σκλήρυνση.

Ανακούφιση

Η θεραπεία της νευροπάθειας εξαρτάται συνήθως από την αιτία, λέει η Feldman. Αν πρόκειται για διαβήτη τύπου 2, η άσκηση και η απώλεια βάρους, εφόσον είναι απαραίτητη, μπορούν να βελτιώσουν τα συμπτώματα, σύμφωνα με ανασκόπηση του 2022 στο περιοδικό Lancet Neurology. Η νευροπάθεια λόγω αυτοάνοσου νοσήματος, υποθυρεοειδισμού ή έλλειψης βιταμίνης B12 συχνά υποχωρεί μόλις αντιμετωπιστεί η υποκείμενη πάθηση. Αν η αιτία είναι η χημειοθεραπεία, ο γιατρός σας μπορεί να αλλάξει το θεραπευτικό σχήμα ή να προτείνει διακοπή της θεραπείας.

Αν τα παραπάνω μέτρα δεν επαρκούν, η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να βοηθήσει. Η Αμερικανική Ακαδημία Νευρολογίας προτείνει τη δοκιμή τρικυκλικών αντικαταθλιπτικών όπως η αμιτριπτυλίνη, αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης και νοραδρεναλίνης όπως η ντουλοξετίνη και η βενλαφαξίνη ή γκαμπαπενινοειδών όπως η γκαμπαπεντίνη. Ένα συνταγογραφούμενο επίθεμα καψαϊκίνης για τοπική χρήση βοηθά, αλλά μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό ή αίσθημα καύσου.

Αν έχετε νευροπάθεια στα πόδια, θα πρέπει να επισκέπτεστε ποδίατρο αρκετές φορές το χρόνο για έλεγχο για πληγές, έλκη και ενδείξεις λοίμωξης. Πρέπει επίσης να εξετάζετε τα πόδια σας καθημερινά.

Αρτηρίες: 5 παράξενα συμπτώματα που δείχνουν ότι είναι φραγμένες

Και αν είστε άνω των 50 ετών, οι ειδικοί λένε να κάνετε το εμβόλιο δύο δόσεων για τον έρπητα ζωστήρα. Ο έρπητας ζωστήρας μπορεί να προκαλέσει μια επώδυνη κατάσταση που λέγεται μεθερπητική νευραλγία, η οποία έχει συμπτώματα παρόμοια με τη νευροπάθεια, λέει η Feldman. Το εμβόλιο έχει αποδειχθεί ότι είναι περισσότερο από 90% αποτελεσματικό στην πρόληψη της σε άτομα που εμφανίζουν έρπητα ζωστήρα.

Πηγές: Washington Post, NHS, Cleveland Clinic, Washington University, SouthValley Neurology, NIH, University of Rochester, VeryWell Health, Taylor & Francis

Το άρθρο συνοπτικά

Το μούδιασμα ή το τσούξιμο στα χέρια και τα πόδια μπορεί να είναι σημάδι περιφερικής νευροπάθειας.
Αίτια περιλαμβάνουν χρόνιες παθήσεις, ελλείψεις βιταμινών, λοιμώξεις ή παρενέργειες φαρμάκων.
Η έγκαιρη διάγνωση είναι κρίσιμη για την αποφυγή περαιτέρω βλάβης στα νεύρα.
Η αντιμετώπιση εξαρτάται από την αιτία – από αλλαγές στον τρόπο ζωής έως φαρμακευτική αγωγή.

Μούδιασμα στα χέρια και στα πόδια: Πότε είναι σύμπτωμα νευρολογικής ασθένειας και πρέπει να δείτε γιατρό