Οι ασθενείς που διαγιγνώσκονται με ασθένειες που περιορίζουν τη διάρκεια της ζωής τους, συχνά υπομένουν τεράστιο σωματικό πόνο χωρίς επαρκή ανακούφιση ή συμπονετική υποστήριξη.
Το Σάββατο (31/5), ένας 87χρονος άνδρας σκότωσε την 85χρονη σύζυγό του που νοσηλεύονταν στο νοσοκομείο Ρεθύμνου στο τελικό στάδιο καρκίνου και στη συνέχεια έστρεψε το όπλο στον εαυτό του. Παρά τις προσπάθειες των γιατρών να τον κρατήσουν στη ζωή,λίγες ώρες αργότερα ο ηλικιωμένος άνδρας άφησε την τελευταία του πνοή στο νοσοκομείο.
«Δεν αντέχω να σε βλέπω να βασανίζεσαι. Δε μπορώ να σε βλέπω να υποφέρεις έτσι». Με αυτά τα λόγια, στο χειρόγραφο σημείωμα που βρέθηκε δίπλα στο κρεβάτι της γυναίκας του, ο ηλικιωμένος άνδρας εξηγούσε τους λόγους που τον ώθησαν να την σκοτώσει.
Το γεγονός φέρνει στην επιφάνεια τα τραγικά κενά που υπάρχουν στον τομέα της παρηγορικής φροντίδας στη χώρα μας.
Η παρηγορική φροντίδα δεν είναι πολυτέλεια, είναι ανθρώπινο δικαίωμα
Στην Ελλάδα, η αντιμετώπιση των προχωρημένων ασθενειών εξακολουθεί να είναι ελλιπής, αφήνοντας ασθενείς και οικογένειες ανυπεράσπιστους απέναντι στον σωματικό και ψυχικό πόνο. Η διάγνωση μιας απειλητικής για τη ζωή ασθένειας, όπως είναι ο καρκίνος, αλλάζει δραματικά τη ζωή ενός ανθρώπου, τονίζεται σε κοινή ανακοίνωση των ανασθησιολόγων των Ιατρείων Πόνου και της Ελληνικής Εταιρείας Αλγολογίας (ΕΕΑ).
«Αυτό το φρικτό γεγονός μπορεί να θεαθεί και πέρα από την οπτική γωνία μιας βίαιης πράξης, ως μια σκληρή και καταστροφική συνέπεια της αθεράπευτης οδύνης, μια απελπισμένη κραυγή για βοήθεια από μια οικογένεια που έχει συντριβεί από τη διάγνωση ενός προχωρημένου καρκίνου και έχει εγκαταλειφθεί από ένα σύστημα που θα έπρεπε να της είχε προσφέρει υποστήριξη», αναφέρουν οι επιστήμονες.
Η σημασία της ανακουφιστικής φροντίδας από την πρώτη στιγμή
Η παρηγορική/ανακουφιστική φροντίδα, έχει πολλά να προσφέρει από τη στιγμή της διάγνωσης, αναφέρουν οι ειδικοί.
Οι επιστήμονες τονίζουν ότι μετά τη διάγνωση, ο ασθενής και η οικογένειά του μπορεί να βρεθεί σε κατάσταση έντονης απομόνωσης, με τον «ολικό πόνο» να κινδυνεύει να μείνει χωρίς φροντίδα.
Ογκολογικός ασθενής: Ο Γολγοθάς ξεκινά από τη διάγνωση
Στην Ελλάδα, παρά τις προόδους στον τομέα της Ιατρικής, οι ασθενείς που διαγιγνώσκονται με προχωρημένο καρκίνο και άλλες ασθένειες που περιορίζουν τη διάρκεια της ζωής τους, συχνά υπομένουν τεράστιο σωματικό πόνο και συναισθηματική οδύνη χωρίς επαρκή ανακούφιση ή συμπονετική υποστήριξη. «Η έλλειψη ολοκληρωμένων ψυχοκοινωνικών υπηρεσιών αφήνει τις οικογένειες απομονωμένες και συντετριμμένες, ανίκανες να αντιμετωπίσουν το συναισθηματικό βάρος της διάγνωσης , της φροντίδας των δικών τους ατόμων καθώς πορεύονται προς το θάνατο».
Αυτό το τραγικό περιστατικό αποτελεί παράδειγμα των καταστροφικών συνεπειών της παραμέλησης των ολιστικών αναγκών των ασθενών, οι οποίες περιλαμβάνουν όχι μόνο την ιατρική περίθαλψη, αλλά και τη συναισθηματική, ψυχολογική και πνευματική υποστήριξη. Η απουσία τέτοιων υπηρεσιών μπορεί να οδηγήσει σε αισθήματα απελπισίας, ματαιότητας και απόγνωσης, τα οποία, σε ακραίες περιπτώσεις, μπορεί να καταλήξουν σε τραγικά αποτελέσματα όπως αυτό που είδαμε, τονίζουν οι ειδικοί.
Επένδυση στην παρηγορική φροντίδα
Είναι επιτακτική ανάγκη η Πολιτεία στην Ελλάδα να επενδύσει στην ανάπτυξη υπηρεσιών παρηγορικής φροντίδας και δικτύων ψυχοκοινωνικής υποστήριξης που θα είναι προσβάσιμα σε όλους τους ασθενείς. Οι υπηρεσίες αυτές είναι απαραίτητες όχι μόνο για την ανακούφιση του πόνου, αλλά και για την καλλιέργεια συναισθηματικής ανθεκτικότητας στους ασθενείς και τις οικογένειές τους κατά τις πιο δύσκολες στιγμές. «Η διασφάλιση της αξιοπρέπειας, της άνεσης και της φροντίδας με ανθρωπιά πρέπει να αποτελεί θεμελιώδη πτυχή του συστήματος υγείας μας».
Οι αναισθησιολόγοι των Ιατρείων Πόνου και η Ελληνική Εταιρεία Αλγολογίας (ΕΕΑ) καλούν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης και τους σχετικούς φορείς να δώσουν προτεραιότητα στη δημιουργία και την επέκταση των υπηρεσιών ανακουφιστικής/παρηγορικής φροντίδας και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης σε όλη την Ελλάδα. «Με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να αποτρέψουμε μελλοντικές τραγωδίες, να τιμήσουμε την αξιοπρέπεια των ασθενών μας και να προωθήσουμε ένα πιο ανθρώπινο και συμπονετικό περιβάλλον υγειονομικής περίθαλψης».