Κάθε μέρα, χωρίς να το συνειδητοποιούμε, μπορεί να εισπνέουμε δεκάδες χιλιάδες μικροπλαστικά που αιωρούνται στον αέρα γύρω μας. Επιστήμονες προειδοποιούν ότι τα περισσότερα είναι τόσο μικρά που μπορούν να διεισδύσουν βαθιά στους πνεύμονες, εγείροντας ανησυχίες για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις τους στην υγεία.
Σοκάρει νέα έρευνα: Περισσότερα τα μικροπλαστικά στα γυάλινα μπουκάλια από ό,τι στα πλαστικά
Πόσα μικροπλαστικά εισπνέουμε – Ποιες οι επιπτώσεις τους σε πνεύμονες και υγεία
Σύμφωνα με νέα μελέτη, οι άνθρωποι ενδέχεται να εισπνέουν πάνω από 70.000 μικροπλαστικά σωματίδια την ημέρα σε εσωτερικούς χώρους – πολύ περισσότερα απ’ ό,τι πίστευαν μέχρι πρότινος οι επιστήμονες. Αυτά τα σωματίδια δεν βρίσκονται μόνο στις τροφές και στο νερό που καταναλώνουμε, αλλά και στον ίδιο τον αέρα που αναπνέουμε, με τα περισσότερα να είναι αρκετά μικρά ώστε να φτάνουν βαθιά στους πνεύμονες.
Ερευνητές από το Université de Toulouse στη Γαλλία μέτρησαν τα επίπεδα μικροπλαστικών στα δικά τους διαμερίσματα και αυτοκίνητα και διαπίστωσαν εντυπωσιακές συγκεντρώσεις, ιδιαίτερα στα οχήματα. Ανησυχητικά, το 94% των σωματιδίων ήταν τόσο μικρό ώστε να μπορεί να διεισδύσει στους πνεύμονες, προκαλώντας νέες ανησυχίες για το πώς η καθημερινή έκθεση σε πλαστική σκόνη μπορεί να επηρεάσει τη μακροχρόνια υγεία.
Επιπτώσεις από τη συσσώρευση μικροπλαστικών στους πνεύμονες
Σύμφωνα με το άρθρο του 2024 με τίτλο Effect of microplastics deposition on human lung airways: A review with computational benefits and challenges, τα μικροσκοπικά πλαστικά σωματίδια μπορούν να συσσωρευτούν βαθιά στους πνεύμονες, φτάνοντας ακόμα και στις κυψελίδες. Η μελέτη διαπίστωσε ότι αυτή η συσσώρευση μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό, στρες στα κύτταρα των πνευμόνων και προβλήματα στην αναπνοή, ενώ εκφράζονται ανησυχίες πως τα σωματίδια ενδέχεται να μεταφερθούν και σε άλλα όργανα.
Άλλες πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι τα μικροπλαστικά μπορεί να συσσωρευτούν στους πνεύμονες, διεισδύοντας βαθιά στον ιστό και ενδεχομένως να βλάψουν την υγεία. Οι άνθρωποι εισπνέουν δεκάδες χιλιάδες σωματίδια ημερησίως, ιδίως σε εσωτερικούς χώρους, και η έρευνα τα συνδέει με φλεγμονές, μειωμένη άμυνα του ανοσοποιητικού και ακόμη και αυξημένο κίνδυνο καρκίνου. Κύρια ευρήματα περιλαμβάνουν:
- Υψηλή έκθεση: ~70.000 μικροπλαστικά σωματίδια εισπνέονται ημερησίως, με τα περισσότερα να είναι αρκετά μικρά ώστε να φτάσουν βαθιά στον πνευμονικό ιστό.
- Επίδραση στο ανοσοποιητικό: Καταστέλλουν τα μακροφάγα των πνευμόνων, αποδυναμώνοντας την άμυνα του οργανισμού.
- Βλάβη στους ιστούς: Προκαλούν οξειδωτικό στρες, φλεγμονή και μερικές φορές ίνωση.
- Εντοπισμένα στους πνεύμονες: Έχουν βρεθεί σε ζωντανό ιστό και έχουν συνδεθεί ακόμα και με οζίδια ή όγκους στους πνεύμονες.
- Κίνδυνος ασθενειών: Ενδέχεται να προκαλούν χρόνια φλεγμονή, αναπνευστικές παθήσεις και πιθανώς καρκίνο.
Μικροπλαστικά: Οι επιστήμονες ανακάλυψαν έναν απλό απλό τρόπο που τα αφαιρεί από το νερό της βρύσης
Μπορεί να αναπνέουμε χιλιάδες πλαστικά σωματίδια κάθε μέρα
Από αυτή και άλλες έρευνες, η ομάδα υπολόγισε ότι οι ενήλικες εισπνέουν περίπου 71.000 μικροπλαστικά σωματίδια από αυτά τα περιβάλλοντα κάθε μέρα, με τα 68.000 από αυτά να είναι μικρότερα από 10 μικρόμετρα. «Η συγκέντρωση που βρήκαμε είναι 100 φορές υψηλότερη από προηγούμενες εκτιμήσεις που είχαν προκύψει από υπολογιστικά μοντέλα», λένε οι συγγραφείς, σύμφωνα με το Science Alert.
«Οι άνθρωποι περνούν κατά μέσο όρο το 90% του χρόνου τους σε εσωτερικούς χώρους, όπως τα σπίτια, οι χώροι εργασίας, τα καταστήματα, τα μέσα μεταφοράς κ.ά., και όλο αυτό το διάστημα εκτίθενται στη ρύπανση από μικροπλαστικά μέσω της εισπνοής χωρίς καν να το αντιλαμβάνονται».
Το τι ακριβώς συμβαίνει με αυτά τα μικροπλαστικά όταν εισέρχονται στο σώμα μας παραμένει αβέβαιο, αλλά οι επιστήμονες υποψιάζονται ότι δεν είναι κάτι καλό. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων μορφών καρκίνου, προβλημάτων γονιμότητας, εγκεφαλικών επεισοδίων και μιας σειράς άλλων προβλημάτων υγείας.
SOS από τους επιστήμονες: Η κατανάλωση νανοπλαστικών συνδέεται με αλλαγές στον μεταβολισμό
Απαιτείται επειγόντως περισσότερη έρευνα για να διερευνηθούν οι βιολογικές επιδράσεις των μικροπλαστικών, καθώς και πιθανοί τρόποι μείωσης της έκθεσης.
Πηγές: ScienceAlert, PLOS One, ScienceDirect, ScienceDirect, Nature Journal of Exposure Science & Environmental Epidemiology, BMC Journal of Translational Medicine, PMC