Μια νέα μελέτη δείχνει ότι ορισμένες κοινές οικιακές συσκευές, όπως το σεσουάρ, μπορεί να εκπέμπουν τρισεκατομμύρια επιβλαβή σωματίδια στον αέρα του σπιτιού, θέτοντας υπό συζήτηση την ποιότητα του εσωτερικού περιβάλλοντος.
Μερικές οικιακές συσκευές εκπέμπουν τρισεκατομμύρια επιβλαβή σωματίδια
Τα UFPs (Ultrafine Particles), σύμφωνα με το Experimental & Molecular Medicine, είναι αερομεταφερόμενα σωματιδία με αεροδυναμική διάμετρο 0,1 µm (100 nm) ή μικρότερη, τα οποία κυριαρχούν σε αριθμό σωματιδίων στην ατμόσφαιρα παρά το μικρό τους μάζα και μέγεθος. Λόγω του μικρού μεγέθους τους, διαπερνούν εύκολα τις βαθύτερες περιοχές των πνευμόνων, παρακάμπτοντας τους πρωταρχικούς αμυντικούς μηχανισμούς των αεραγωγών, ενώ η υψηλή τους επιφάνεια επιτρέπει την απορρόφηση μεγάλων ποσοτήτων τοξικών οργανικών ενώσεων και μετάλλων που προκαλούν οξειδωτικό στρες. Αυτές οι ιδιότητες καθιστούν τα UFPs ιδιαίτερα επικίνδυνα για την υγεία.
Μια νέα μελέτη μέτρησε τα επίπεδα ρύπανσης του αέρα σε εσωτερικούς χώρους που εκπέμπονται από καθημερινές οικιακές συσκευές, αποκαλύπτοντας ποιες ίσως αξίζει να σκεφτείτε διπλά πριν τις χρησιμοποιήσετε.
Υπό την ηγεσία μιας ομάδας από το Πανεπιστήμιο Pusan National University (PNU) στη Νότια Κορέα, οι ερευνητές έστησαν ένα ειδικό εργαστηριακό θάλαμο και μέτρησαν τις εκπομπές αερομεταφερόμενων υπερμικρών σωματιδίων (UFPs) που εκπέμπονται από διάφορες οικιακές συσκευές. Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Journal of Hazardous Materials.
Αυτά τα UFPs έχουν μέγεθος μικρότερο από 100 νανόμετρα, αρκετά μικρά για να εισχωρήσουν βαθιά μέσα στο ανθρώπινο σώμα.
Η ομάδα δοκίμασε διάφορους τύπους φρυγανιέρας, air fryers και πιστολάκια μαλλιών και οι περισσότερες από αυτές τις συσκευές εξέπεμπαν μεγάλο αριθμό UFPs. Η χειρότερη περίπτωση ήταν μια φρυγανιέρα τύπου pop-up, η οποία, χωρίς καν να περιέχει ψωμί, εξέπεμπε περίπου 1,73 τρισεκατομμύρια UFPs ανά λεπτό.
Αν και οι πιθανές επιδράσεις στην ανθρώπινη υγεία δεν μετρήθηκαν άμεσα σε αυτή τη μελέτη, προσομοιώσεις που πραγματοποίησε η ομάδα έδειξαν ότι τα UFPs είναι υπερβολικά λεπτά για να φιλτραριστούν από τη μύτη, επιτρέποντάς τους να εισχωρούν βαθιά στους πνεύμονες ενηλίκων και παιδιών. Λόγω των μικρότερων αεραγωγών τους, τα παιδιά θα μπορούσαν να διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο από αυτά τα σωματίδια που παραμένουν στον οργανισμό.
Οι ερευνητές προσομοίωσαν, μέσω υπολογιστή, την εναπόθεση των υπερμικρών σωματιδίων στους πνεύμονες ενηλίκων και παιδιών. (Ryu et al, J. Hazard. Mater., 2025)
«Η μελέτη μας τονίζει την ανάγκη για σχεδιασμό ηλεκτρικών συσκευών με επίγνωση των εκπομπών και για κατευθυντήριες γραμμές ποιότητας αέρα σε εσωτερικούς χώρους που να λαμβάνουν υπόψη την ηλικία», αναφέρει ο Changhyuk Kim, περιβαλλοντολόγος μηχανικός από το PNU.
«Σε βάθος χρόνου, η μείωση των εκπομπών UFPs από καθημερινές συσκευές θα συμβάλει σε πιο υγιεινά περιβάλλοντα εσωτερικού χώρου και σε χαμηλότερους κινδύνους χρόνιας έκθεσης, ιδιαίτερα για τα μικρά παιδιά».
Οι ηλεκτρικές θερμαντικές αντιστάσεις και οι κινητήρες συνεχούς ρεύματος με ψήκτρες (brushed DC motors) στις συσκευές φάνηκε να παίζουν μεγάλο ρόλο στην εκπομπή των UFPs. Τα πιστολάκια μαλλιών χωρίς βούρτσα και μεταγωγέα που δοκιμάστηκαν εξέπεμπαν περίπου 10 έως 100 φορές λιγότερα σωματίδια.
Τα βαρέα μέταλλα και οι κίνδυνοι για την υγεία
Επιπλέον, πέρα από τα UFPs, οι ερευνητές βρήκαν στοιχεία και για βαρέα μέταλλα (χαλκό, σίδηρο, αλουμίνιο, άργυρο και τιτάνιο) στα αερομεταφερόμενα σωματίδια. Φαίνεται πως αυτά τα μέταλλα προέρχονται απευθείας από τις αντιστάσεις και τους κινητήρες.
«Αυτά τα συσχετιζόμενα βαρέα μέταλλα αυξάνουν τον κίνδυνο κυτταροτοξικότητας και φλεγμονής όταν τα σωματίδια εισέρχονται στο ανθρώπινο σώμα», εξηγεί ο Kim.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η μελέτη αυτή δεν εξέτασε άμεσα τις πιθανές επιπτώσεις στην υγεία από τη χρήση των συσκευών ή από τα παραγόμενα UFPs, ωστόσο, πολλές προηγούμενες έρευνες το έχουν κάνει αυτό, και τα ευρήματα δεν είναι ενθαρρυντικά.
Αυτά τα σωματίδια έχουν συνδεθεί με παθήσεις όπως άσθμα, καρδιαγγειακές νόσους, υπέρταση, διαβήτη και καρκίνο.
Τι θα συμβεί αν πιείτε νερό από μπουκάλι που έχει μείνει για ώρα στον ήλιο ή το αυτοκίνητο;
Χρειάζεται δράση
Ένας αυξανόμενος αριθμός ερευνών εξετάζει πλέον τα προβλήματα της ποιότητας του αέρα σε εσωτερικούς χώρους, είτε αυτά προέρχονται από συσκευές, αποσμητικά ή λακ. Με το κλίμα να θερμαίνεται και μια παγκόσμια πανδημία που μας έκανε να περνάμε περισσότερο χρόνο μέσα στο σπίτι, οι συνθήκες αυτές καθιστούν την ποιότητα του εσωτερικού αέρα πιο σημαντική από ποτέ.
Οι ερευνητές θέλουν να δουν περισσότερες ενέργειες προς την κατεύθυνση της ασφάλειας των οικιακών συσκευών και του επιπέδου εκπομπής των UFPs, ένα πρόβλημα που αναδείχθηκε έντονα σε αυτή τη μελέτη. Οι βελτιώσεις στον σχεδιασμό και την απόδοση μπορούν να εφαρμοστούν από τους κατασκευαστές, αλλά είναι πιθανό ότι θα χρειαστούν και αυστηρότεροι κανονισμοί για να υπάρξει ουσιαστική αλλαγή.
Μικροπλαστικά: Οι επιστήμονες ανακάλυψαν έναν απλό απλό τρόπο που τα αφαιρεί από το νερό της βρύσης
«Η κατανόηση της προέλευσης των ρύπων βοηθά στην ανάπτυξη προληπτικών μέτρων και πολιτικών για τη διατήρηση υγιούς ποιότητας αέρα στους εσωτερικούς χώρους», αναφέρει ο Kim.