Νομίζατε ότι ο πολύς ύπνος κάνει μόνο καλό; Μια νέα μελέτη έρχεται να ανατρέψει όσα πιστεύαμε μέχρι σήμερα, συνδέοντας τον ύπνο που διαρκεί περισσότερες από 9 ώρες με αυξημένο κίνδυνο για σοβαρή νόσο. Αν ξυπνάτε συχνά πιο αργά απ’ ό,τι θα θέλατε, ίσως ήρθε η ώρα να το ξανασκεφτείτε.
Δαγκώνετε το μολύβι σας; Επιστήμονες ανακάλυψαν ότι μπορεί να κάνει και καλό αυτή η «κακή» συνήθεια
Ο πολύς ύπνος μπορεί να επηρεάσει τον εγκέφαλο αρνητικά
Ο ύπνος αποτελεί θεμέλιο της ανθρώπινης υγείας, επηρεάζοντας κρίσιμα τη μνήμη, τη διάθεση και τη σωματική δραστηριότητα. Ο επαρκής ύπνος ενισχύει τη γνωστική λειτουργία, διευκολύνοντας την εδραίωση της μνήμης και τη συναισθηματική ισορροπία. Αντίθετα, η χρόνια στέρηση ύπνου διαταράσσει τη συνδεσιμότητα μεταξύ της αμυγδαλής και του μεσομετωπιαίου φλοιού, οδηγώντας σε αυξημένη συναισθηματική αντιδραστικότητα και μειωμένη ικανότητα λήψης αποφάσεων, σύμφωνα με μελέτη.
Μια νέα έρευνα τώρα διαπίστωσε ότι οι όσοι κοιμούνται περισσότερο από αυτό που προτείνουν οι ειδικοί έχουν περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν συμπτώματα κατάθλιψης και χειρότερη γνωστική απόδοση, που συνδέεται με άνοια.
Όταν δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε επτά ή και περισσότερες ώρες κάθε βράδυ, το να κοιμηθείτε παραπάνω ακούγεται σαν όνειρο που έγινε πραγματικότητα. Όμως νέα έρευνα υποδεικνύει ότι υπάρχει πράγματι ένα «ιδανικό σημείο» στον ύπνο και ότι το να διασφαλίζετε πως δεν κοιμάστε υπερβολικά μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία του εγκεφάλου σας.
Η μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Alzheimer’s & Dementia», διαπίστωσε συγκεκριμένα ότι ο υπερβολικός ύπνος συνδέεται με χειρότερη γνωστική απόδοση.
Μνήμη: 7 ιαπωνικές τεχνικές για να θυμάστε τα πάντα χωρίς κόπο
Τι διαπίστωσε η μελέτη;
Για τις ανάγκες της μελέτης, οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα για τη γνωστική λειτουργία και τη διάρκεια ύπνου σε περισσότερα από 1.800 άτομα χωρίς άνοια που συμμετείχαν στη Framingham Heart Study, μια κοινοτική μελέτη παρακολούθησης κατοίκων του Framingham, στη Μασαχουσέτη. Η μελέτη επικεντρώθηκε ειδικά σε άτομα ηλικίας από 27 έως 85 ετών.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι άτομα που κοιμούνταν εννέα ώρες ή και περισσότερο κάθε βράδυ είχαν χειρότερη γνωστική απόδοση. Το φαινόμενο αυτό ήταν ιδιαίτερα έντονο σε συμμετέχοντες που παρουσίαζαν κατάθλιψη, ανεξάρτητα από το αν έπαιρναν αντικαταθλιπτικά.
Επιπλέον, διαπιστώθηκε ότι όσοι ήθελαν περισσότερες ώρες για να ξυπνήσουν είχαν και περισσότερες πιθανότητες να αναφέρουν συμπτώματα κατάθλιψης και ότι ο ύπνος ενδέχεται να αποτελεί τροποποιήσιμο παράγοντα κινδύνου για γνωστική έκπτωση σε άτομα που πάσχουν από κατάθλιψη.
Νευροεπιστήμανας αποκαλύπτει το μουσικό κομμάτι που ακούει πάντα για να συγκεντρωθεί και να αποδώσει
Γιατί ο ύπνος διάρκειας εννέα ωρών ή και παραπάνω σχετίζεται με χειρότερη γνωστική απόδοση;
Αυτή δεν είναι η πρώτη μελέτη που εντοπίζει σύνδεση ανάμεσα σε παρατεταμένες περιόδους ύπνου και χαμηλότερη γνωστική απόδοση.
«Ο τακτικός ύπνος που διαρκεί πάνω από εννέα ώρες τη νύχτα έχει συνδεθεί με χαμηλότερη γνωστική απόδοση σε αρκετές μελέτες — συμπεριλαμβανομένης και της δικής μας», αναφέρει η Vanessa Young, MS, κύρια συγγραφέας της μελέτης και υπεύθυνη διαχείρισης ερευνητικών έργων στο Glenn Biggs Institute for Alzheimer’s and Neurodegenerative Diseases στο UT Health San Antonio.
Ο W. Christopher Winter, MD, νευρολόγος και ιατρός ύπνου, εξηγεί ότι υπάρχει μια καμπύλη σε σχήμα «J» ανάμεσα στον ύπνο και την υγεία. Αυτό σημαίνει ότι ο περισσότερος ύπνος δεν είναι πάντα καλύτερος. «Γενικά, τα καλύτερα αποτελέσματα υγείας στους ενήλικες εμφανίζονται γύρω στις επτά ώρες», αναφέρει ο ίδιος.
Όσον αφορά το γιατί συμβαίνει αυτό, η Young σημειώνει ότι ο παρατεταμένος ύπνος πιθανότατα είναι «σημάδι ότι κάτι άλλο συμβαίνει από κάτω». Αυτό μπορεί να σημαίνει αγγειακά προβλήματα, κατάθλιψη, αλλαγές στην υγεία του εγκεφάλου ή κάποιον άλλο παράγοντα, όπως εξηγεί.
«Παρόλο που δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα αν ο παρατεταμένος ύπνος οδηγεί σε χειρότερη γνωστική απόδοση ή αν άτομα με πρώιμα γνωστικά προβλήματα αρχίζουν να κοιμούνται περισσότερο, τα ευρήματά μας δείχνουν ότι ο ασυνήθιστα μακρύς ύπνος αξίζει την προσοχή σας, ιδιαίτερα αν αποτελεί αλλαγή από τη ρουτίνα σας», αναφέρει η Young.
Εξετάσεις: 8 τροφές για τον εγκέφαλο που θα βοηθήσουν τους εφήβους να αποδώσουν
Ποια είναι η ιδανική ποσότητα ύπνου;
Πρώτα απ’ όλα, κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και χρειάζεται διαφορετική ποσότητα ύπνου, αλλά η έρευνα γενικά δείχνει ότι η διάρκεια από επτά έως εννέα ώρες ύπνου τη νύχτα είναι η καλύτερη για τη γνωστική λειτουργία.
Παρόλα αυτά, ο Dr. Winter τονίζει ότι οι ανάγκες για ύπνο είναι εξατομικευμένες και είναι καλή ιδέα να παρατηρείτε ορισμένα στοιχεία της ρουτίνας σας για να καταλάβετε ποιες είναι οι ανάγκες σας. Σας προτείνει να προσέχετε πόσο χρόνο χρειάζεστε για να αποκοιμηθείτε το βράδυ, καθώς και πώς αισθάνεστε κατά τη διάρκεια της ημέρας.
«Αν χρειάζεστε αρκετό χρόνο για να κοιμηθείτε, ίσως αφιερώνετε υπερβολικά πολύ χρόνο στο κρεβάτι», εξηγεί ο Dr. Winter. «Αν όμως δυσκολεύεστε να μείνετε ξύπνιοι κατά τη διάρκεια της ημέρας ή αποκοιμιέστε αμέσως το βράδυ, τότε ίσως δεν κοιμάστε αρκετά».
Πόσο τυρί μπορείτε να φάτε για να έχετε οφέλη στην καρδιά και τον εγκέφαλο; Ποια είναι τα καλύτερα;
Η Young από την πλευρά της σημειώνει ότι δεν πρέπει να θεωρείτε αυτομάτως πως ο περισσότερος ύπνος είναι και καλύτερος. «Όπως συμβαίνει με πολλά πράγματα στην υγεία, η ισορροπία είναι το παν και ο ύπνος μπορεί να είναι απλώς ένα μέρος ενός μεγαλύτερου παζλ όταν πρόκειται για την υγεία του εγκεφάλου», καταλήγει.