Δημοφιλής θεραπεία για την τριχόπτωση, η οποία για καιρό θεωρούνταν μια απλή καθημερινή λύση για την αραίωση των μαλλιών, αντιμετωπίζει τώρα σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την ασφάλειά της. Νέα έρευνα δείχνει πιθανή σύνδεση μεταξύ του φαρμάκου και της κατάθλιψης ή της αυτοκτονικής συμπεριφοράς, προκαλώντας ανησυχία για το αν το φάρμακο είναι ασφαλές ή όχι.
Τριχόπτωση: 5 τρόποι για να την αντιμετωπίσετε φυσικά – Ποιες κακές συνήθειες να αποφεύγετε
Νέα ευρήματα προκαλούν ανησυχία για την ασφάλεια κοινού φαρμάκου που αντιμετωπίζει την τριχόπτωση
Κοινό φάρμακο για την τριχόπτωση που υπόσχεται να σταματήσει την υποχώρηση της γραμμής των μαλλιών, τώρα συνδέεται με αυτοκτονία, σύμφωνα με νέα μελέτη. Η ουσία φιναστερίδη συνταγογραφείται ευρέως για την επιβράδυνση της τριχόπτωσης στους άνδρες με ένα καθημερινό χάπι, έχει σημειώσει απότομη αύξηση χρήσης τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, όσο περισσότεροι άνδρες καταφεύγουν στο φάρμακο, τόσο αυξάνονται και οι αναφορές ανησυχητικών παρενεργειών – συμπεριλαμβανομένων μεταβολών στη διάθεση, απώλειας της λίμπιντο και ακόμη και συρρίκνωσης των γεννητικών οργάνων.
Νέα ανασκόπηση της υπάρχουσας βιβλιογραφίας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όσοι παίρνουν φιναστερίδη ενδέχεται να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο για αυτοκτονικές σκέψεις ή συμπεριφορές. Οι Ισραηλινοί ερευνητές, που ανέλυσαν οκτώ μελέτες δημοσιευμένες μεταξύ 2017 και 2023, διαπίστωσαν σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο αυτοκτονικής συμπεριφοράς μεταξύ των χρηστών σε σύγκριση με όσους δεν έπαιρναν το φάρμακο.
Αν και ο μηχανισμός παραμένει ασαφής, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η φιναστερίδη ενδέχεται να μειώνει τις χημικές ουσίες στον εγκέφαλο που βοηθούν στην ηρεμία του νευρικού συστήματος και στη μείωση του στρες. Όπως δήλωσε σύμφωνα με το Daily Mail ο επικεφαλής της μελέτης Dr. Mayer Brezis από το Hadassah–Hebrew University Medical Center, «τα στοιχεία δεν είναι πλέον ανεκδοτολογικά. Τώρα παρατηρούμε συνεπή πρότυπα σε διαφορετικούς πληθυσμούς και οι συνέπειες ίσως να υπήρξαν τραγικές».
Κοινά φάρμακα που έχουν την αυτοκτονία ως παρενέργεια
Σύμφωνα με δημοσίευση του 2025 με τίτλο «Finasteride Use: Evaluation of Depression and Suicide Risk», οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι αναφορές για κατάθλιψη και αυτοκτονικές σκέψεις που σχετίζονται με τη φιναστερίδη αυξήθηκαν με την πάροδο του χρόνου. Ενώ δεν διαπιστώθηκε σαφής σύνδεση μεταξύ 2006–2011, τα μεταγενέστερα δεδομένα (2013–2023) έδειξαν σημαντική αύξηση τέτοιων αναφορών, γεγονός που δείχνει και αυξανόμενες ανησυχίες για την ασφάλεια.
Άλλες πρόσφατες έρευνες έχουν εντοπίσει αρκετές κατηγορίες φαρμάκων που συνδέονται με αυτοκτονική σκέψη ή συμπεριφορά ως πιθανές παρενέργειες, αν και η αιτιώδης σχέση παραμένει αβέβαιη λόγω συγχυτικών παραγόντων όπως η υποκείμενη ασθένεια και η μεροληψία αναφοράς. Οι συχνότερες αναφορές περιλαμβάνουν:
Τριχόπτωση στην εμμηνόπαυση: Γιατί συμβαίνει και πώς να την αντιμετωπίσετε
- Αντικαταθλιπτικά (SSRIs/SNRIs): Πολλές αναλύσεις δείχνουν μικρή αλλά μετρήσιμη αύξηση σε αυτοκτονικές σκέψεις ή απόπειρες, ιδιαίτερα στα αρχικά στάδια της θεραπείας.
- Αντιεπιληπτικά φάρμακα (lamotrigine, gabapentin, pregabalin): Ανάλυση του 2025 από το BMC Pharmacology & Toxicology εντόπισε αξιοσημείωτα σήματα παρενεργειών σχετικών με την αυτοκτονικότητα.
- Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά (amitriptyline): Μελέτη του 2024 από το Frontiers in Psychiatry ανέφερε σχεδόν τριπλάσιο ποσοστό αναφορών για αυτοκτονικές επιδράσεις σε νεαρούς ενήλικες.
- Φιναστερίδη (για τριχόπτωση/καλοήθη υπερπλασία προστάτη): Ο EMA (2025) κατέγραψε επίσημα τις αυτοκτονικές σκέψεις ως παρενέργεια – πρόσφατες ανασκοπήσεις επιβεβαίωσαν τη σύνδεση.
- Αγωνιστές υποδοχέων GLP-1 (για απώλεια βάρους/σακχαρώδη διαβήτη): Τα δεδομένα είναι μικτά – μία μελέτη του 2025 που δημοσιεύθηκε στο BMJ δεν βρήκε αυξημένο κίνδυνο, ενώ άλλες αναλύσεις στο JAMA Network Open σημείωσαν πιθανές συσχετίσεις.
Η φιναστερίδη μπαίνει στο «μικροσκόπιο» λόγω επικίνδυνων παρενεργειών που σχετίζονται με κατάθλιψη και αυτοκτονικές σκέψεις
Η φιναστερίδη, που εγκρίθηκε το 1997 για τη θεραπεία της ανδρικής τριχόπτωσης και σήμερα συνταγογραφείται σε περίπου 7,5 εκατομμύρια άτομα ετησίως, βρίσκεται υπό νέο έλεγχο για πιθανές συνδέσεις με κατάθλιψη και αυτοκτονία. Το φάρμακο, που φέρεται να έχει χρησιμοποιηθεί από προσωπικότητες όπως ο Elon Musk και φημολογείται ότι είχε χρησιμοποιηθεί και από τον Donald Trump (αν και αυτό δεν έχει επιβεβαιωθεί ποτέ), φέρει προειδοποιήσεις από τότε που ο FDA πρόσθεσε την κατάθλιψη το 2011 και τις αυτοκτονικές συμπεριφορές το 2022.
Σύμφωνα με το Σύστημα Αναφοράς Ανεπιθύμητων Ενεργειών του FDA (FAERS), έχουν καταγραφεί σχεδόν 300 αυτοκτονίες, 111 απόπειρες αυτοκτονίας και έξι ύποπτες αυτοκτονίες μεταξύ των χρηστών από το 1993, αν και αυτές οι αναφορές αποτελούν μη επαληθευμένες συσχετίσεις και όχι αποδεδειγμένα αίτια.
Νέα ανασκόπηση στο Journal of Clinical Psychiatry διαπίστωσε ότι η χρήση φιναστερίδης ενδέχεται να έχει προκαλέσει «εκατοντάδες χιλιάδες» περιπτώσεις κατάθλιψης και εκατοντάδες αυτοκτονίες απότη στιγμή που εγκρίθηκε. Οι ερευνητές εξέτασαν οκτώ μελέτες – τέσσερις βασισμένες σε βάσεις δεδομένων ανεπιθύμητων ενεργειών όπως η FAERS και τέσσερις σε ιατρικά αρχεία.
Μελέτη του 2017 σε 93.000 άνδρες ανέφερε 88% υψηλότερο κίνδυνο για κατάθλιψη εντός 18 μηνών χρήσης, ενώ μελέτη του 2024 σε πάνω από 50.000 άνδρες διαπίστωσε ότι οι χρήστες είχαν 40% μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν άγχος ή κατάθλιψη. «Τα τωρινά στοιχεία δείχνουν ότι η χρήση φιναστερίδης μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη και αυτοκτονικότητα», καταλήγει η μελέτη.
Αιτήματα για πιο αυστηρό έλεγχο καθώς η συζήτηση για την ασφάλεια της φιναστερίδης συνεχίζεται
«Το δίδαγμα είναι ότι πριν εγκριθεί ένα φάρμακο για να κυκλοφορήσει στην αγορά, οι ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει να απαιτούν από τους κατασκευαστές να δεσμευτούν για τη διενέργεια και κοινοποίηση διαρκών μελετών παρακολούθησης μετά την έγκριση και αυτή η απαίτηση πρέπει να εφαρμόζεται», έγραψαν οι συγγραφείς. Η ανασκόπηση αναγνώρισε σημαντικούς περιορισμούς, σημειώνοντας ότι οι μεγάλες βάσεις δεδομένων που χρησιμοποιήθηκαν ενδέχεται να περιέχουν σφάλματα, ελλιπή δεδομένα ή ασυνέπειες και ότι ο ισχυρισμός πως η φιναστερίδη μπορεί να έχει προκαλέσει «εκατοντάδες αυτοκτονίες» είναι «ιδιαίτερα εικαστικός».
Η φιναστερίδη δρα μπλοκάροντας ένα ένζυμο που μετατρέπει την τεστοστερόνη σε διυδροτεστοστερόνη (DHT), την ορμόνη που σχετίζεται με την τριχόπτωση. Σύμφωνα με τα δεδομένα του FDA, πάνω από 1 στους 100 χρήστες εμφανίζουν στυτική δυσλειτουργία, μειωμένη λίμπιντο ή προβλήματα εκσπερμάτισης, ενώ 1 στους 1.000 αναφέρει ευαισθησία στο στήθος, διόγκωση ή κατάθλιψη. Το 2022, ο FDA πρόσθεσε προειδοποιητική ετικέτα που αναφέρει «κατάθλιψη, αυτοκτονικές σκέψεις και συμπεριφορές» κάτω από τις ψυχιατρικές παρενέργειες.
Τριχόπτωση στους άνδρες: Μπορούν τα αναψυκτικά να την προκαλέσουν; Τι έδειξε νέα μελέτη
Φαρκακευτική εταιρία που παρασκευάζει σκεύασμα με τη φιναστερίδη ως δραστική ουσία, διατηρεί τη θέση ότι τα επιστημονικά στοιχεία «δεν υποστηρίζουν» αιτιώδη σύνδεση μεταξύ της δραστικής και της αυτοκτονίας, και προσθέτει ότι «εργάζεται συνεχώς με τις ρυθμιστικές αρχές για να διασφαλίσει ότι τα πιθανά σήματα ασφαλείας αναλύονται προσεκτικά και, εφόσον χρειάζεται, ενσωματώνονται στην ετικέτα του σκευάσματος».
Πηγές: Daily Mail, JAMA Netowrk, BMJ Journal of Epidemiology & Community Health, BMC Pharmacology and Toxicology, Frontiers, European Medicines Agency, The Journal of Clinical Psychiatry, theBMJ, JAMA Network Open, WILEY Online Library