Μπορεί η διατροφή να αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του πνεύμονα; Νέα ανησυχητική μελέτη αποκαλύπτει ότι ορισμένα τρόφιμα συνδέονται με υψηλότερα ποσοστά εμφάνισης της νόσου, ακόμα και σε μη καπνιστές. Ποια είναι αυτά και τι δείχνουν τα ευρήματα των επιστημόνων;
Νέα μελέτη για την προσυμπτωματική διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα
Νέα μελέτη αναλύει ποια τρόφιμα μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο του πνεύμονα
Ένα σημαντικό μέρος των καρκίνων σε άτομα μέσης ηλικίας οφείλεται σε κακές διατροφικές συνήθειες βάσει ερευνών. Πιο συγκεκριμένα, η ελλιπής πρόσληψη θρεπτικών συστατικών και η αυξημένη κατανάλωση ανθυγιεινών τροφίμων μπορεί να κάνει πιο ευάλωτο τον οργανισμό μας, με τους άνδρες να εμφανίζουν υψηλότερα ποσοστά εκδήλωσης σε σχέση με τις γυναίκες.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν μια σύνδεση μεταξύ της κατανάλωσης μεγάλων ποσοτήτων υπερεπεξεργασμένων τροφίμων (UPFs) και του καρκίνου του πνεύμονα. Μια διεθνής ερευνητική ομάδα παρακολούθησε την υγεία και τις διατροφικές συνήθειες περισσότερων από 100.000 Αμερικανών ενηλίκων, με μέσο όρο ηλικίας τα 63 έτη.
Κατά τη διάρκεια μιας μέσης περιόδου παρακολούθησης 12 ετών, οι ερευνητές εντόπισαν 1.706 περιπτώσεις καρκίνου του πνεύμονα. Ερωτηματολόγια διατροφικών συνηθειών κατέγραψαν την πρόσληψη UPF, που περιελάμβανε:
- παγωτό
- τηγανητά φαγητά
- ψωμί
- κέικ
- αρτοσκευάσματα
- αλμυρά σνακ
- δημητριακά πρωινού
- στιγμιαία noodles
- σούπες
- μαργαρίνη
- γλυκίσματα
- αναψυκτικά
- ζαχαρούχα ροφήματα φρούτων
- hamburgers
- hot dogs
- πίτσα
Η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής ακαδημαϊκούς από την Κίνα, διαπίστωσε ότι η μέση κατανάλωση UPF έφτανε σχεδόν τις τρεις μερίδες ημερησίως, αν και αυτό κυμαινόταν από 0,5 έως και έξι μερίδες. Τα αλλαντικά και τα αναψυκτικά αναδείχθηκαν ως τα πιο δημοφιλή.
Τα άτομα με τη μεγαλύτερη κατανάλωση UPF εμφάνισαν 41% μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν καρκίνο του πνεύμονα σε σύγκριση με όσους κατανάλωναν τις χαμηλότερες ποσότητες, σύμφωνα με τα ευρήματα που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Thorax». Ο αυξημένος κίνδυνος αφορούσε τόσο τον μη μικροκυτταρικό όσο και τον μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα.
Ανησυχία για το άτμισμα: 51χρονος εμφάνισε επιθετικό καρκίνο του πνεύμονα – Εξετάζεται αν συνδέεται
Δεν υπολόγισαν το πόσο καπνίζουν
Οι ερευνητές αναγνώρισαν ότι έλαβαν υπόψη την κατάσταση καπνίσματος, αλλά σημείωσαν ότι δεν υπολόγισαν την ένταση του καπνίσματος, η οποία θα μπορούσε να επηρεάσει τα αποτελέσματα. Τόνισαν ότι «δεν μπορεί να καθοριστεί αιτιώδης σχέση» από τα ευρήματά τους και συνιστούν προσεκτική ερμηνεία των δεδομένων. Όπως δήλωσαν οι συγγραφείς: «Αν και απαιτείται επιπλέον έρευνα σε άλλους πληθυσμούς και περιβάλλοντα, αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν τα οφέλη για την υγεία από τον περιορισμό των UPF».
«Ο περιορισμός της παγκόσμιας τάσης κατανάλωσης υπερεπεξεργασμένων τροφίμων (UPF) θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση της επιβάρυνσης από τον καρκίνο του πνεύμονα».
Πρέπει να αναλυθούν οι παράγοντες που οδηγούν σε καρκίνο του πνεύμονα σε μη καπνιστές
Ο καθηγητής Sam Hare, σύμβουλος ακτινολόγος θώρακα στο Royal Free London NHS Trust, σχολίασε τις επιπτώσεις της μελέτης: «Το ένα τέταρτο των περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα εμφανίζονται σε μη καπνιστές, επομένως χρειαζόμαστε έρευνα για να εξετάσουμε εάν άλλοι παράγοντες σχετίζονται με τον καρκίνο του πνεύμονα».
«Γνωρίζουμε επίσης ότι το ανοσοποιητικό σύστημα συνδέεται με τη βιολογία του καρκίνου, επομένως είναι καλή ιδέα να γίνονται έρευνες σε παράγοντες όπως η διατροφή. Ωστόσο, απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να τεκμηριωθεί άμεση αιτιώδης σχέση μεταξύ UPF και καρκίνου του πνεύμονα. Είναι κρίσιμο ότι, ενώ η μελέτη κάνει κάποιες προσαρμογές ως προς το κάπνισμα, δεν λαμβάνεται υπόψη η ποσότητα καπνίσματος, η οποία είναι γνωστό ότι σχετίζεται άμεσα με την ανάπτυξη καρκίνου του πνεύμονα», πρόσθεσε.
«Δεδομένης της σχετικής έλλειψης πληροφόρησης για παράγοντες κινδύνου που δεν σχετίζονται με το κάπνισμα στον καρκίνο του πνεύμονα, είναι σημαντικό η επιστημονική κοινότητα να διεξάγει περισσότερες μελέτες σαν αυτή. Χρειαζόμαστε πραγματική πρόοδο με αποδείξεις για την έγκαιρη διάγνωση καρκίνου του πνεύμονα σε μη καπνιστές, αλλά αυτή η μελέτη δεν είναι ακόμα σε θέση να μας δώσει τις απαντήσεις».
Την ίδια στιγμή, ξεχωριστή έρευνα ανέλυσε τα μοτίβα καπνίσματος των εφήβων σε διάστημα πέντε δεκαετιών στη Βρετανία. Επιστήμονες από το University of Michigan εξέτασαν δεδομένα για εφήβους 16 και 17 ετών σε τρεις χρονικές περιόδους: 1974, 1986 και 2018.
Καρκίνος του πνεύμονα: Τα 9 ύπουλα συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοήσετε
Το άτμισμα στην εφηβεία μπορεί να οδηγήσει στο κάπνισμα
Τα ευρήματά τους αποκάλυψαν θεαματική μείωση του καπνίσματος στους νέους, από 33% σε 12% κατά τη διάρκεια της περιόδου της μελέτης. Τα δεδομένα του 2018 έδειξαν ότι το 11% των μεγαλύτερων εφήβων χρησιμοποιούσαν συσκευές ατμίσματος (vaping).
Η ερευνητική ομάδα προτείνει ότι οι έφηβοι που ατμίζουν αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο να γίνουν καπνιστές. Δημοσιεύοντας στο περιοδικό «Tobacco Control», σημείωσαν ότι η πιθανότητα καπνίσματος ήταν μόλις 1,5% μεταξύ των εφήβων που δεν ατμίζουν, ενώ εκτινασσόταν στο 33% μεταξύ εκείνων που κάνουν χρήση vaping.
«Οι προσπάθειες για τον έλεγχο του καπνού θα πρέπει να συνεχίσουν να επικεντρώνονται στην πρόληψη της γενικής χρήσης νικοτίνης από τους νέους και να στοχεύουν ειδικά στους εφήβους που χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά τσιγάρα, διότι ο κίνδυνος να αρχίσουν να καπνίζουν είναι παρόμοιος με αυτόν των νέων της δεκαετίας του 1970», κατέληξαν.
Ωστόσο, ακαδημαϊκοί παρατηρητές απέρριψαν αυτό το συμπέρασμα ως «μη δικαιολογημένο».
Πηγή μελέτης
«Ultra-processed food consumption and risk of lung cancer: Results from a Prospective Study» από τους Tefera Chane Mekonnen, Yohannes Adama Melaka, Zumin Shi, Tiffany K Gill,
medRxiv 2024.09.27.24314515