Ένα ξεχωριστό βιολετί τρόφιμο, που θεωρείται πραγματικό δώρο της φύσης, φαίνεται να ενισχύει την καρδιά, να μειώνει τις φλεγμονές και να προσφέρει ισχυρή αντικαρκινική δράση, σύμφωνα με ειδικούς.
Θα μπορούσε άνετα να έχει τον τίτλο «βιολετί χνάρι της φύσης», αφού είναι το αποτύπωμα του στον άνθρωπο και την υγεία είναι ανεκτίμητο. Αν και προτιμούμε να την καταναλώνουμε σε άλλο χρώμα, η βεντάλια της φύσης επιλέγει να δίνει διαφορετικά οφέλη σε κάθε τρόφιμο ανάλογα με το χρώμα τους. Οι μωβ πατάτες, όμως, είναι ένας διατροφικός θησαυρός που πολλοί αγνοούμε.
Μωβ πατάτες: Οφέλη για την υγεία
Οι πατάτες που όλοι ξέρουμε με το κιτρινωπό χρώμα έχουν πολλά οφέλη για την υγεία. Αποτελούν μια θρεπτική τροφή πλούσια σε σημαντικά στοιχεία καθώς περιέχουν υψηλές ποσότητες φυτικών ινών, χαλκού, μαγνησίου, φωσφόρου, καλίου, σεληνίου, ψευδαργύρου, νιασίνης, βιταμίνης Β6 και βιταμίνης C, συμβάλλοντας έτσι στη βελτίωση της ποιότητας της διατροφής και της επάρκειας πολλών απαραίτητων θρεπτικών συστατικών στον οργανισμό.
Σύμφωνα με πρόσφατη επιστημονική μελέτη (Agarwai et al, 2021), η τακτική κατανάλωση πατάτας συνδέεται με υψηλότερη πρόσληψη βασικών μικροθρεπτικών συστατικών που συχνά δεν τα λαμβάνουμε στις ποσότητες που συνιστούν οι ειδικοί, όπως το κάλιο και οι φυτικές ίνες, ενώ παράλληλα αυξάνει και την επάρκεια σε βιταμίνες που είναι σημαντικές για την υγεία.
Οι μωβ πατάτες από την άλλη, διαφέρουν από τις κοινές πατάτες κυρίως ως προς τη συγκέντρωση αντιοξειδωτικών, βιταμινών και το γλυκαιμικό δείκτη. Σε αντίθεση με τις λευκές και κίτρινες πατάτες, οι μωβ έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες, όπως οι ανθοκυανίνες και το χλωρογενικό οξύ, τα οποία προσδίδουν τις έντονες αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
Πέρα από την εντυπωσιακή τους εμφάνιση, αυτό το ζωηρό λαχανικό είναι γεμάτο οφέλη για την υγεία.
Η βασιλική της απόχρωση προέρχεται από τις ανθοκυανίνες, αντιοξειδωτικά που καταπολεμούν τις ασθένειες. Η χρωστική αυτή παράγει κόκκινα, μπλε και βιολετί τρόφιμα, όπως το μωβ σπαράγγι και οι μωβ ντομάτες, ανάλογα με τον τύπο της ανθοκυανίνης (υπάρχουν εκατοντάδες). Η υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά, ιδιαίτερα στις μωβ γλυκοπατάτες, καταπολεμά τη φλεγμονή και βοηθά στη μείωση του κινδύνου καρδιοπάθειας και καρκίνου.
Ας δούμε πιο αναλυτικά τι ακριβώς σημαίνουν τα παραπάνω.
Ισχυρή πηγή αντιοξειδωτικών
Όταν μιλάμε για αντιοξειδωτικά, συνήθως ισχύει ότι όσο πιο έντονο το χρώμα, τόσο το καλύτερο. Οι μωβ πατάτες είναι γεμάτες ανθοκυανίνες, ένα είδος αντιοξειδωτικού που έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο αρκετών χρόνιων ασθενειών. Πατάτες με κόκκινη και μωβ σάρκα έχουν βρεθεί να περιέχουν κατά μέσο όρο 16 έως 57 χιλιοστόγραμμα ανθοκυανινών ανά 100 γραμμάρια (ανάλογα με τον τύπο εκχύλισης). Αυτό είναι σημαντικά υψηλότερο από τις παραδοσιακές πορτοκαλί γλυκοπατάτες.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο τρόπος μαγειρέματος μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα αντιοξειδωτικών. Ερευνητές μελέτησαν τι σημαίνει αυτό ειδικά για τις μωβ πατάτες. Οι μεγαλύτερες απώλειες αντιοξειδωτικών προήλθαν από το σοτάρισμα (60%) και το ψήσιμο (22%), ενώ το μαγείρεμα στο φούρνο μικροκυμάτων (6%) και το βράσιμο (8%) διατήρησαν τα περισσότερα θρεπτικά συστατικά. Ενδιαφέρον είναι ότι το τηγάνισμα με αέρα (air-frying) έδειξε αύξηση 31% στα διαθέσιμα αντιοξειδωτικά.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει ποτέ να σοτάρετε ή να ψήνετε μωβ πατάτες, αλλά για να αποκομίσετε τα περισσότερα αντιοξειδωτικά οφέλη, δοκιμάστε και άλλες μεθόδους μαγειρέματος, όπως το βράσιμο. Σε μία μελέτη, οι ερευνητές συνέκριναν το απλό βράσιμο, τον ατμό και το βράσιμο κενού αέρος (sous vide) για να δουν ποια μέθοδος διατηρεί περισσότερα αντιοξειδωτικά στις μωβ πατάτες και το βράσιμο στον κενό αέρα βγήκε πρώτο.
Είναι φιλικές προς την καρδιά
Η υψηλή περιεκτικότητα των μωβ πατατών σε αντιοξειδωτικά μεταφράζεται σε εντυπωσιακά οφέλη για την καρδιαγγειακή υγεία. Μία μελέτη εξέτασε πώς το εκχύλισμα μωβ πατάτας (180 ml καθημερινά) συγκρίνεται με ένα κοινό φάρμακο για την υπέρταση. Το εκχύλισμα μωβ πατάτας όχι μόνο βελτίωσε σημαντικά την αρτηριακή πίεση των συμμετεχόντων, αλλά αύξησε και τα επίπεδα αντιοξειδωτικών που καταπολεμούν την υπέρταση (γνωστά ως υπεροξειδική δισμουτάση) στο αίμα τους.
Για να προχωρήσουν ακόμη περισσότερο, οι ερευνητές θέλησαν να διαπιστώσουν πώς η κατανάλωση ολόκληρης μωβ πατάτας επηρεάζει τη δυσκαμψία των αρτηριών, μια κατάσταση που μπορεί να οδηγήσει σε υπέρταση και καρδιακή νόσο.
Σε μία μελέτη, οι συμμετέχοντες έλαβαν είτε 200 γρ. πατάτας πλούσιας σε ανθοκυανίνες (περίπου μία μεσαίου μεγέθους μωβ πατάτα), είτε 200 γρ. λευκής πατάτας, που περιέχει ελάχιστες ανθοκυανίνες. Μετά από δύο εβδομάδες, η αρτηριακή πίεση βελτιώθηκε σημαντικά για όσους κατανάλωναν μωβ πατάτες σε σύγκριση με εκείνους που έτρωγαν λευκές πατάτες.
Το κόλπο με την κατσαρόλα για να μαγειρέψετε γρήγορα τις πιο νόστιμες και υγιεινές πατάτες
Μειώνει τη φλεγμονή
Η χρόνια φλεγμονή βρίσκεται πίσω από πολλές παθήσεις, από καρδιοπάθειες και καρκίνο μέχρι διαβήτη και αρθρίτιδα. Μπορούν οι μωβ πατάτες να βοηθήσουν στη μείωση της φλεγμονής; Μία μελέτη που περιλήφθηκε σε μελέτη ερευνών έδειξε ότι όταν εκχύλισμα μωβ πατάτας αναμείχθηκε με κίτρινες πατάτες, επηρέασε θετικά περισσότερους από τους 92 δείκτες φλεγμονής σε υγιείς άντρες, σε σύγκριση με ένα γεύμα μόνο με κίτρινες πατάτες (χωρίς εκχύλισμα μωβ πατάτας).
Αρκετές μελέτες εξέτασαν ποια όργανα ωφελούνται συγκεκριμένα από τις ενώσεις των μωβ πατατών, ιδιαίτερα το ήπαρ και τα νεφρά. Μία μελέτη παρακολούθησε 17 υγιείς άντρες για να διαπιστώσει πώς το εκχύλισμα μωβ πατάτας επηρεάζει τη φλεγμονή που προκαλείται μετά από ένα μεγάλο, πλούσιο σε υδατάνθρακες γεύμα. Ακόμη και τέσσερις ώρες μετά το γεύμα, οι άντρες είχαν βελτιωμένη πέψη και μειωμένα επίπεδα φλεγμονής μετά το φαγητό.
Η ενσωμάτωση τροφών πλούσιων σε αντιοξειδωτικά, όπως οι μωβ πατάτες, σε ένα γεύμα, μπορεί να βοηθήσει το σώμα να απορροφήσει περισσότερα από τα ευεργετικά και λιγότερα από τα επιβλαβή στοιχεία.
Πατάτες: Το κόλπο με το ξύδι και άλλοι 4 τρόποι για να μην ανεβάζουν το σάκχαρο
Καταπολεμά τον καρκίνο
Ο καρκίνος είναι μια περίπλοκη ασθένεια, αλλά τα αντιοξειδωτικά έχουν δείξει ενθαρρυντικά αποτελέσματα σχετικά με την αντικαρκινική τους δράση. Οι μωβ πατάτες δεν αποτελούν εξαίρεση. Οι τύποι αντιοξειδωτικών και αντιφλεγμονωδών ενώσεων που περιέχουν έχει βρεθεί ότι αναστέλλουν την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων. Αυτή είναι μια πολλά υποσχόμενη ένδειξη για ορισμένους συγκεκριμένους τύπους καρκίνου.
Οι ψητές μωβ πατάτες και το εκχύλισμά τους έχουν δείξει ότι επιβραδύνουν έναν από τους ρυθμιστές της ανάπτυξης του καρκίνου του παχέος εντέρου (γνωστό ως β-κατενίνη) και αναστέλλουν τη δημιουργία πολλών από τα επικίνδυνα παραπροϊόντα του. Σε μια παρόμοια μελέτη, διαπιστώθηκε ότι οι μωβ πατάτες καταστέλλουν την ιντερλευκίνη-6, έναν βασικό ρυθμιστή της χρόνιας εντερικής φλεγμονής και του καρκίνου του παχέος εντέρου. Αυτό μπορεί να είναι ενθαρρυντικό για μελλοντικές θεραπείες αυτού του συχνού τύπου καρκίνου.
Επιπλέον, μια μελέτη διαπίστωσε ενθαρρυντικά αποτελέσματα σχετικά με τη δράση των ανθοκυανινών των μωβ πατατών στην καταπολέμηση και καταστολή των καρκινικών κυττάρων της ουροδόχου κύστης.
Αν και οι πατάτες δεν αποτελούν θεραπεία, οι ισχυρές αντιοξειδωτικές τους ενώσεις δείχνουν ότι μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη και επιβράδυνση της ανάπτυξης διαφόρων ειδών καρκινικών κυττάρων.
Υδατάνθρακες: Το κόλπο για να μετατρέψετε το λευκό ρύζι και το ψωμί σε υπερτροφές
Διατροφική αξία και θερμίδες της μωβ πατάτας
Οι μωβ πατάτες, γνωστές και ως μωβ γλυκοπατάτες, έχουν πολλά διατροφικά πλεονεκτήματα. Πέρα από τα αντιοξειδωτικά, είναι πλούσιες σε φυτικές ίνες, βιταμίνη C και κάλιο, τα οποία μπορούν να βοηθήσουν στην απώλεια βάρους, την ενίσχυση του ανοσοποιητικού και την υγεία της καρδιάς. Η διατροφική αξία για μία μεσαίου μεγέθους μωβ γλυκοπατάτα είναι η εξής:
- Θερμίδες: 110
- Υδατάνθρακες: 26 γρ.
- Φυτικές Ίνες: 4 γρ.
- Προσθήκη Ζάχαρης: 0 γρ.
- Πρωτεΐνη: 2 γρ.
- Συνολικά Λιπαρά: 0 γρ.
- Νάτριο: 70 mg
- Κάλιο: 439 mg
Πηγές: Nutrients, Antioxidants, Foods, Antioxidants II, JBAH, Plant Foods for Human Nutrition, Comprehensive, Reviews in Food Science and Food Safety, Food Chemistry, The Journal of Nutritional Biochemistry, Oncology Reports. USDA, μελέτη