Ο επίμονος πονόλαιμος μπορεί να είναι πρώιμο σημάδι καρκίνου του λάρυγγα. Ποια είναι τα άλλα προειδοποιητικά σημάδια; Υπάρχουν διαφορές στα συμπτώματα ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες;
Πονόλαιμος: Ποια τρόφιμα δεν πρέπει να τρώμε όταν είμαστε άρρωστοι
Πότε να ανησυχήσετε για τον επίμονο πονόλαιμο – Ποια τα συμπτώματα του καρκίνου του λάρυγγα
Ένας πονόλαιμος συχνά αποδίδεται σε μικροενοχλήσεις που προκαλούνται από αλλαγές στον καιρό, αλλεργίες ή την κατανάλωση ενός παγωμένου ροφήματος. Ωστόσο, αν αυτή η ενόχληση επιμένει για εβδομάδες, μπορεί να αποτελεί ένδειξη σοβαρής υποκείμενης ιατρικής πάθησης που απαιτεί ιατρική αξιολόγηση.
Αιτίες καρκίνου του λάρυγγα σε άνδρες και γυναίκες
Ο καρκίνος του λάρυγγα —συμπεριλαμβανομένων των καρκινωμάτων του στοματοφάρυγγα, του λάρυγγα και του υποφάρυγγα—οφείλονται κυρίως σε καθιερωμένους παράγοντες κινδύνου όπως η κατανάλωση καπνού, το αλκοόλ, η μόλυνση από τον HPV, καθώς και η διατροφή, οι εκθέσεις λόγω εργασίας και οι γενετικοί ή περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως επιβεβαιώθηκε από πρόσφατες παγκόσμιες αναλύσεις και περιφερειακές ανασκοπήσεις.
Σύμφωνα με έρευνα του 2023 με τίτλο «Laryngeal Cancer: Epidemiology, Etiology, and Prevention: A Narrative Review», ο καρκίνος του λάρυγγα είναι από τους πιο συχνούς καρκίνους στον λαιμό και συχνά αντιμετωπίζεται από ωτορινολαρυγγολόγους. Η μελέτη κατέληξε στο ότι οι βασικές αιτίες περιλαμβάνουν το κάπνισμα, την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, την παλινδρόμηση οξέος, ορισμένες λοιμώξεις και την έκθεση σε επιβλαβείς χημικές ουσίες, με σημαντικές διαφορές ανάλογα με το φύλο, τη γεωγραφική τοποθεσία και το εισόδημα.
Κοινές αιτίες σε άνδρες και γυναίκες
- Η χρήση καπνού (κάπνισμα ή μάσημα) παραμένει ο κυριότερος παράγοντας κινδύνου για όλα τα υποείδη καρκίνου του λάρυγγα και στα δύο φύλα. Η υπερβολική θνησιμότητα παρατηρείται ιδιαίτερα στους βαρείς καπνιστές, με τον κίνδυνο για καρκίνο του λάρυγγα να είναι έως και 20 φορές υψηλότερος.
- Η κατανάλωση αλκοόλ, ακόμη και σε μέτρια επίπεδα (π.χ. ~1 ποτό/ημέρα), αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο για καρκίνους του στόματος, του φάρυγγα και του λάρυγγα. Ο συνδυασμός κατανάλωσης αλκοόλ και καπνού ευθύνεται για σχεδόν το 90% των καρκίνων του λάρυγγα.
- Ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), ιδιαίτερα ο τύπος 16, αποτελεί βασικό παράγοντα στον καρκίνο του στοματοφάρυγγα. Τα περιστατικά που σχετίζονται με τον HPV έχουν αυξηθεί απότομα και είναι πλέον συχνότερα στους άνδρες απ’ ό,τι στις γυναίκες—κυρίως λόγω σεξουαλικών συμπεριφορών που ευνοούν τη μετάδοση του HPV από το στόμα.
- Κακή διατροφή, υποσιτισμός και χαμηλός ΔΜΣ (που συνδέονται ενίοτε με την κατάχρηση αλκοόλ) αναγνωρίζονται πλέον ως παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του υποφάρυγγα και άλλους καρκίνους του λάρυγγα.
- Περιβαλλοντικές εκθέσεις λόγω εργασίας—όπως η σκόνη ξύλου, ο αμίαντος, οι ατμοί θειικού οξέος και οι αναθυμιάσεις από χρώματα—είναι καλά τεκμηριωμένοι αιτιολογικοί παράγοντες, ιδιαίτερα για τα κακοήθη νεοπλάσματα του λάρυγγα.
- Γενετική προδιάθεση (π.χ. οικογενειακό ιστορικό, πολυμορφισμοί στα γονίδια μεταβολισμού αλκοόλ) και η χρόνια φλεγμονή της στοματικής κοιλότητας αυξάνουν επίσης μέτρια τον κίνδυνο, αν και δευτερευόντως σε σχέση με τους κύριους εκθεσιακούς παράγοντες.
10 λόγοι που ξυπνάτε με ερεθισμένο λαιμό το πρωί – Πώς θα το αντιμετωπίσετε, σύμφωνα με το Κλίβελαντ
Διαφορές στα αίτια του καρκίνου του λάρυγγα λόγω φύλου
Αν και οι περισσότεροι παράγοντες κινδύνου ισχύουν και για τα δύο φύλα, πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι οι άνδρες επηρεάζονται δυσανάλογα από τους καρκίνους του στοματοφάρυγγα που σχετίζονται με τον HPV και είχαν παραδοσιακά μεγαλύτερη έκθεση στον καπνό και το αλκοόλ. Οι γυναίκες, ωστόσο, ενδέχεται να παρουσιάζουν αυξημένη ευαισθησία στις επιδράσεις του καπνού ή του αλκοόλ και επηρεάζονται από ορμονικούς ή βιολογικούς παράγοντες στην ανάπτυξη και την εξέλιξη του καρκίνου.
Διαφορές ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες
Άνδρες:
- Υψηλότερη επικράτηση HPV-θετικού καρκίνου του στοματοφάρυγγα, που συνδέεται συχνά με στοματική σεξουαλική συμπεριφορά και ασθενέστερη ανοσολογική απόκριση στη λοίμωξη από HPV.
- Μεγαλύτερη ιστορικά έκθεση στο κάπνισμα και την έντονη κατανάλωση αλκοόλ, δύο βασικούς παράγοντες για καρκίνους του λάρυγγα και του υποφάρυγγα.
Γυναίκες:
- Αν και λιγότερο συχνός συνολικά, ο καρκίνος στις γυναίκες μπορεί να έχει ισχυρότερη καρκινογόνο επίδραση από το κάπνισμα ή το αλκοόλ ανά μονάδα έκθεσης—υποδεικνύοντας αυξημένο σχετικό κίνδυνο σε παρόμοια επίπεδα κατανάλωσης.
- Χαμηλότερα ποσοστά καρκίνου του λάρυγγα που σχετίζεται με τον HPV, με περισσότερα περιστατικά καρκίνου της στοματικής κοιλότητας (μη στοματοφαρυγγικά) και λιγότερους p16+ όγκους σε σύγκριση με τους άνδρες.
- Αναδυόμενες έρευνες εξετάζουν πιθανούς ρόλους των ορμονικών παραγόντων (π.χ. οιστρογόνων) στην επίδραση του κινδύνου και της συμπεριφοράς του όγκου στις γυναίκες.
Πρώιμα προειδοποιητικά σημάδια του καρκίνου του λάρυγγα: Πότε να απευθυνθείτε σε ειδικό
Σύμφωνα με ογκολόγους, η επίμονη βραχνάδα, η δυσκολία στην κατάποση ή ένας ενοχλητικός πόνος στον λαιμό μπορεί να είναι πρώιμα σημάδια καρκίνου του λάρυγγα. Ο Dr Akshat Malik, επικεφαλής σύμβουλος χειρουργικής ογκολογίας, κεφαλής και τραχήλου στο Math Hospital, Saket, αναφέρει ότι πολλοί ασθενείς αργούν να απευθυνθούν σε γιατρό, καθώς αγνοούν τα συμπτώματα.
Ο καρκίνος του λάρυγγα, όπως λέει, επηρεάζει τις φωνητικές χορδές, ενώ ο καρκίνος του λαιμού μπορεί να επεκταθεί στον φάρυγγα ή σε άλλες γειτονικές δομές. «Ένα από τα πρώτα προειδοποιητικά σημάδια είναι η αλλαγή της φωνής που δεν υποχωρεί μέσα σε δύο εβδομάδες. Αν είστε άνω των 40 ετών και ειδικά αν καπνίζετε ή πίνετε τακτικά, αυτό δεν πρέπει να αγνοηθεί», προειδοποιεί, σύμφωνα με το Money Control.
Πονόλαιμος: Πότε οφείλεται σε μυκητίαση στόματος – Τι να κάνετε
Άλλα προειδοποιητικά σημάδια περιλαμβάνουν εξόγκωμα στον λαιμό, πόνο κατά την κατάποση, ανεξήγητη απώλεια βάρους, χρόνιους πόνους στα αυτιά ή επίμονο βήχα. «Αυτά δεν είναι συμπτώματα που πρέπει να παραβλέπετε», τονίζει ο Dr Malik. Προσθέτει ότι «η θεραπεία σε πρώιμο στάδιο μπορεί συχνά να γίνει με ελάχιστα επεμβατική χειρουργική ή στοχευμένη ακτινοβολία, διατηρώντας τη δυνατότητα ομιλίας και κατάποσης».
Πηγές: Money Control, T&F, PMC, Frontiers, MDPI, ScienceDirect, PMC, WILEY, JCO, PMC