Οι ειδικοί στον τομέα της υγείας λένε ότι αυτές είναι οι πέντε πολυτιμότερες εξετάσεις για καρκίνο που μπορεί να χρειαστεί να κάνετε τη νέα χρονιά.
Καθώς η ιατρική επιστήμη κατανοεί τη σημασία του προσυμπτωματικού ελέγχου όσον αφορά στη βελτίωση της υγείας, τον αντίκτυπο στην επιβίωση και τη μείωση του αριθμού των ατόμων που ανιχνεύονται με καρκίνο σε τελευταίο στάδιο, θα μπορεί να βοηθήσει περισσότερους ανθρώπους να κάνουν προληπτικό έλεγχο νωρίτερα, κάτι που μπορεί να επηρεάσει τις θεραπευτικές δυνατότητες σε πολλές ασθένειες, είπε ο Δρ. Ajaz M. Khan πρόεδρος στο τμήμα ιατρικής ογκολογίας στο City of Hope Atlanta, στο Σικάγο και στο Φοίνιξ στο Healthline.
Οι 5 εξετάσεις είναι οι εξής:
- Μαστογραφία
- Έλεγχος καρκίνου του τραχήλου της μήτρας
- Εξετάσεις παχέος εντέρου
- Έλεγχος για καρκίνο του προστάτη
- Έλεγχος για καρκίνο του πνεύμονα
1. Μαστογραφία
Η μαστογραφία ουσιαστικά είναι μια ακτινογραφία του μαστού, η οποία βοηθάει τους γιατρούς να εξετάσουν το στήθος για πρώιμα σημάδια καρκίνου. Η τακτική μαστογραφία επιτρέπει στους γιατρούς να συγκρίνουν τις αλλαγές στους μαστούς με την πάροδο του χρόνου και τους επιτρέπει να εντοπίσουν τον καρκίνο του μαστού νωρίς, μερικές φορές έως και τρία χρόνια πριν γίνει αντιληπτός με άλλο τρόπο.
Η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία (ACS) συνιστά τις ακόλουθες οδηγίες για γυναίκες με μέσο κίνδυνο για καρκίνο του μαστού, που σημαίνει ότι δεν έχουν προσωπικό ιστορικό καρκίνου του μαστού, οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού ή γενετική μετάλλαξη που είναι γνωστό ότι αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού (όπως σε ένα γονίδιο BRCA) και δεν έχουν κάνει ακτινοθεραπεία στο στήθος πριν από την ηλικία των 30 ετών.
- Ηλικία 40 – 44: έναρξη του ετήσιου ελέγχου κατ’ επιλογή
- Ηλικία 45 – 55: έλεγχος κάθε ένα χρόνο
- Ηλικία άνω των 55 κάθε δυο χρόνια ή κατ’ επιλογή κάθε χρόνο. Συγκεκριμένα, γυναίκες 55 ετών και άνω μπορούν να κάνουν ετήσιες μαστογραφίες ή να επιλέξουν να τις κάνουν κάθε δύο χρόνια εάν είναι καλά στην υγεία τους.
«Σε ασθενείς με υψηλότερο κίνδυνο, ο οποίος εξαρτάται από τον οικογενειακό ή ατομικό κίνδυνο, ο προσυμπτωματικός έλεγχος μπορεί επίσης να περιλαμβάνει υπερηχογράφημα και MRI», λέει ο Khan.
2. Έλεγχος καρκίνου του τραχήλου της μήτρας
Οι ακόλουθες δύο εξετάσεις μπορούν να βοηθήσουν στην έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας ή να συμβάλλουν στην πρόληψη του. Ο γιατρός σας μπορεί να κάνει και τις δύο εξετάσεις στο ιατρείο συλλέγοντας κύτταρα και βλέννα από τον τράχηλο και την περιοχή γύρω από αυτόν. Στη συνέχεια, το δείγμα αποστέλλεται σε εργαστήριο για έλεγχο.
Τεστ HPV, το οποίο ανιχνεύει τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων που μπορεί να προκαλέσει κυτταρικές αλλαγές στον τράχηλο. Εάν ο HPV δεν εξαφανιστεί, μπορεί να προκαλέσει κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων και καρκίνο.
Το τεστ Παπανικολάου αναζητά κυτταρικές αλλαγές στον τράχηλο της μήτρας που θα μπορούσαν να μετατραπούν σε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας εάν αφεθούν χωρίς θεραπεία.
«Ο προσυμπτωματικός έλεγχος για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας ξεκινά συνήθως μετά την ηλικία των 18 ετών και οι γυναίκες μπορούν να κάνουν τεστ Παπανικολάου μαζί με τεστ για HPV προκειμένου να εκτιμηθεί ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας», είπε ο Khan.
Ανάλογα με την ηλικία σας, ο γιατρός σας θα καθορίσει πόσο συχνά χρειάζεστε αυτές τις εξετάσεις.
3. Εξετάσεις παχέος εντέρου
Η Ειδική Ομάδα Προληπτικών Υπηρεσιών των ΗΠΑ (USPSTF) συνιστά τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες ηλικίας 45 έως 75 ετών να υποβάλλονται σε έλεγχο για καρκίνο του παχέος εντέρου. Όσοι είναι άνω των 75 ετών και όσοι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου θα πρέπει να μιλήσουν με το γιατρό τους σχετικά με τον προσυμπτωματικό έλεγχο.
Ενώ υπάρχουν αρκετές προληπτικές εξετάσεις που μπορούν να ανιχνεύσουν πολύποδες ή καρκίνο του παχέος εντέρου, όπως η ευέλικτη σιγμοειδοσκόπηση και οι εξετάσεις κοπράνων, η κολονοσκόπηση χρησιμοποιείται πιο συχνά για προληπτικό έλεγχο.
Κατά τη διάρκεια μιας κολονοσκόπησης, ένας γιατρός ελέγχει το ορθό και το κόλον για πολύποδες ή καρκίνο χρησιμοποιώντας έναν εύκαμπτο σωλήνα. Εάν εντοπιστούν πολύποδες και καρκίνος, ο γιατρός μπορεί μερικές φορές να τους αφαιρέσει κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.
Εάν όλα φαίνονται φυσιολογικά, ο γιατρός σας θα σας συστήσει να κάνετε την επόμενη κολονοσκόπηση σε 10 χρόνια, αλλά το ακριβές διάστημα επανάληψης του προληπτικού ελέγχου θα εξαρτηθεί τόσο από τον ατομικό όσο και από τον οικογενειακό κίνδυνο που αντιμετωπίζετε.
4. Έλεγχος για καρκίνο του προστάτη
Μια εξέταση αίματος για το ειδικό για τον προστάτη αντιγόνο ανιχνεύει το PSA, το οποίο είναι μια πρωτεΐνη που παράγεται από κύτταρα του αδένα του προστάτη (τόσο τα φυσιολογικά όσο και τα καρκινικά κύτταρα).
Όσο υψηλότερα είναι τα επίπεδα του PSA, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του προστάτη. Οι γιατροί διαφωνούν ως προς το πότε ένας άνδρας χρειάζεται περαιτέρω εξετάσεις με κάποιους να θεωρούν ότι αυτές χρειάζονται όταν το PSA είναι 4 ng/mL ή υψηλότερο και άλλους να συστήνουν περισσότερες εξετάσεις όταν τα επίπεδα είναι 2,5 ή 3, σύμφωνα με την ACS.
Σύμφωνα με τις οδηγίες από το ACS η εξέταση πρέπει να ξεκινά στα:
- 50 έτη για τους άνδρες που διατρέχουν μέσο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη.
- 45 για άνδρες με υψηλό κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του προστάτη, όπως οι Αφροαμερικανοί άνδρες και οι άνδρες που έχουν συγγενή πρώτου βαθμού που έχει διαγνωστεί με καρκίνο του προστάτη πριν από την ηλικία των 65 ετών.
- 40 για άνδρες με περισσότερους από έναν συγγενείς πρώτου βαθμού που είχαν καρκίνο του προστάτη σε νεαρή ηλικία.
5. Έλεγχος για καρκίνο του πνεύμονα
Το USPSTF συνιστά τα άτομα που πληρούν τα παρακάτω κριτήρια να κάνουν προσυμπτωματικό έλεγχο για τον καρκίνο του πνεύμονα μία φορά το χρόνο:
- Έχετε ιστορικό καπνίσματος 20 ετών ή περισσότερο ανάλογα με την συχνότητα (για παράδειγμα, ένα πακέτο την ημέρα για 20 χρόνια ή δύο πακέτα την ημέρα για 10 χρόνια) και
- Αυτήν τη στιγμή καπνίζετε ή είστε πρώην καπνιστής που το έκοψε τα τελευταία 15 χρόνια και
- Είστε μεταξύ 50 και 80 ετών
Η αξονική τομογραφία χαμηλής δόσης (LDCT) είναι η μόνη συνιστώμενη προληπτική εξέταση για καρκίνο του πνεύμονα. Η σάρωση γίνεται γρήγορα και πραγματοποιείται μέσω ακτίνων Χ που αποτυπώνουν την εικόνα των πνευμόνων σας.