Πρόσφατες μελέτες καταγράφουν ανησυχητική άνοδο των περιστατικών υπέρτασης σε παιδιά και εφήβους, με τους ειδικούς να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Ποιες είναι οι βασικές αιτίες και τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για να προστατεύσουν την καρδιαγγειακή υγεία των παιδιών από νωρίς.
Τι αποκαλύπτουν τα πρώτα κακά ενός μωρού για τη μελλοντική του υγεία
Ανησυχητικά τα τελευταία δεδομένα για την παιδική υπέρταση
Τα ποσοστά υψηλής αρτηριακής πίεσης στον παιδικό και εφηβικό πληθυσμό μέχρι την ηλικία των 19 ετών έχουν σχεδόν διπλασιαστεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων είκοσι χρόνων. Συγκεκριμένα, από περίπου 3,2% το έτος 2000, τα ποσοστά έχουν εκτοξευτεί σε άνω του 6,2% το 2020, όπως προκύπτει από μετα-ανάλυση που παρουσιάστηκε στο επιστημονικό έντυπο «The Lancet Child & Adolescent Health».
Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, πάνω από 114 εκατομμύρια νεαρά άτομα σε παγκόσμιο επίπεδο αντιμετωπίζουν σήμερα το πρόβλημα της υπέρτασης, με την παχυσαρκία να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο σε αυτήν την ανησυχητική αύξηση. Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι το 19% των νέων με παχυσαρκία πάσχουν από υπέρταση, ενώ μόλις το 2,4% των νέων με κανονικά επίπεδα σωματικού βάρους παρουσιάζουν την ίδια πάθηση.
Ένα επιπλέον ανησυχητικό εύρημα είναι ότι περίπου 9% των νεαρών ατόμων έχουν την επονομαζόμενη «συγκαλυμμένη υπέρταση», μια κατάσταση που δεν μπορεί να διαπιστωθεί κατά τη διάρκεια των τακτικών ιατρικών εξετάσεων και διαγνώνεται αποκλειστικά μέσω μετρήσεων που πραγματοποιούνται εκτός κλινικού περιβάλλοντος, για παράδειγμα στο οικιακό περιβάλλον. Αυτό υποδηλώνει ότι ένα μεγάλο τμήμα του παιδικού πληθυσμού ενδέχεται να μην έχει διαγνωστεί.
Επιπρόσθετα, το 8% περίπου των νέων βρίσκεται σε κατάσταση προϋπέρτασης, με τιμές αρτηριακής πίεσης που ξεπερνούν τα κανονικά όρια χωρίς ωστόσο να κατατάσσονται ακόμη ως υπέρταση. Αυτή η κατάσταση λειτουργεί ως προειδοποιητικός δείκτης για πιθανή μελλοντική εξέλιξη σε πλήρη υπέρταση, η οποία συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρδιαγγειακών και νεφρικών παθήσεων.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι τα αποτελέσματα καταδεικνύουν την επιτακτική ανάγκη για ενισχυμένες διαδικασίες ελέγχου και ομοιόμορφα διαγνωστικά κριτήρια, ώστε να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η διαρκώς αυξανόμενη επιδημία της παιδικής υπέρτασης σε διεθνές επίπεδο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη μετα-ανάλυση βασίστηκε σε 96 εκτεταμένες επιστημονικές μελέτες που αφορούσαν 443.000 νεαρά άτομα από 21 διαφορετικές χώρες. Οι υπεύθυνοι της έρευνας αναφέρουν κάποιους περιορισμούς, συμπεριλαμβανομένης της διακύμανσης των στοιχείων που οφείλεται σε διαφοροποιήσεις των μετρητικών τεχνικών και των τοπικών πρακτικών στον τομέα της υγείας.
Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε τα παιδιά από την υπέρταση;
Οι ειδικοί προτείνουν μερικά απλά και καθημερινά βήματα που εξασφαλίζουν καλύτερη υγεία σε παιδιά και ενήλικες.
1. Ισορροπημένη διατροφή από μικρή ηλικία
- Περιορίζουμε το αλάτι και τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα
- Προτιμάμε φρούτα, λαχανικά, όσπρια και σπιτικό φαγητό
- Προσέχουμε τα «κρυφά» άλατα σε σνακ και έτοιμα γεύματα
2. Καθημερινή κίνηση
- Τουλάχιστον 60 λεπτά φυσικής δραστηριότητας την ημέρα
- Παιχνίδι, ποδήλατο, χορός ή οργανωμένο άθλημα
- Λιγότερη καθιστική ζωή και οθόνες
3. Υγιές σωματικό βάρος
Η παιδική παχυσαρκία συνδέεται άμεσα με την αυξημένη αρτηριακή πίεση. Η πρόληψη δεν είναι δίαιτα, αλλά σωστές συνήθειες για όλη την οικογένεια.
«Η κόρη μου δεν πάει τουαλέτα στο σχολείο»: Ειδικοί απαντούν αν απειλεί την υγεία του παιδιού
4. Καλός ύπνος και σταθερό πρόγραμμα
Η έλλειψη ύπνου επηρεάζει την αρτηριακή πίεση και τις ορμόνες του στρες. Τα παιδιά χρειάζονται επαρκή και ποιοτικό ύπνο, ανάλογα με την ηλικία τους.
5. Διαχείριση άγχους
Ναι, και τα παιδιά αγχώνονται. Ένα ήρεμο οικογενειακό περιβάλλον, χρόνος για παιχνίδι και συζήτηση, αλλά και λιγότερη πίεση στις επιδόσεις, παίζουν ρόλο.
6. Τακτικός παιδιατρικός έλεγχος
Η μέτρηση της πίεσης δεν είναι μόνο για τους μεγάλους. Σε παιδιά με οικογενειακό ιστορικό, είναι ιδιαίτερα σημαντική.
Τα έξυπνα παιδιά ζουν περισσότερο, λέει νέα μελέτη – Ποια η σύνδεση ανάμεσα σε ευφυΐα και μακροζωία
Το πιο σημαντικό; Το παράδειγμα των ενηλίκων.
Τα παιδιά υιοθετούν συνήθειες, δεν ακολουθούν οδηγίες. Όταν η υγιεινή ζωή είναι οικογενειακή υπόθεση, η πρόληψη γίνεται φυσικό κομμάτι της καθημερινότητας.