Ο καφές έχει αμέτρητα οφέλη αλλά και κινδύνους και πλέον σχετίζεται και με την υγιή γήρανση στις γυναίκες. Τι θα λέγατε εάν ο πρωινός σας καφές σας βοηθά να παραμείνετε ευφυείς και υγιείς καθώς μεγαλώνετε; Πρόσφατη έρευνα θέτει ενδιαφέροντα ερωτήματα για τον μοναδικό ρόλο του καφέ σε μακροζωία και γήρανση.
7 κοινά φάρμακα που δεν πρέπει να παίρνετε ποτέ με τον καφέ σας – Ούτε ένα φλιτζάνι
Καφές και γήρανση στις γυναίκες – Πόσα φλιτζάνια και πώς να τον πίνετε για μέγιστα οφέλη
Η κατανάλωση καφέ έχει συνδεθεί με πιο υγιή γήρανση, μειώνοντας πιθανά τον κίνδυνο χρόνιων παθήσεων όπως καρδιακές παθήσεις, διαβήτης και νευροεκφυλιστικές νόσους.
«Πρόσφατη μελέτη που παρακολούθησε πάνω από 47.000 γυναίκες για δεκαετίες βρήκε ότι όσες κατανάλωναν την υψηλότερη ποσότητα καφεΐνης — κυρίως από καφέ — είχαν 13% μεγαλύτερη πιθανότητα να γηράσουν υγιείς, δηλαδή να φτάσουν τα 70+ χωρίς σοβαρές χρόνιες παθήσεις ή γνωστική έκπτωση», είπε η Αμερικανή Christie Youssef, οικογενειακή γιατρός στο Kaiser Permanente, σύμφωνα με το WTOP.
Οφέλη και παρενέργειες από την κατανάλωση καφέ
Οφέλη
Η μέτρια κατανάλωση καφέ (συνήθως 2–3 φλιτζάνια την ημέρα) υποστηρίζεται από πρόσφατες μελέτες που δείχνουν πολλά οφέλη για την υγεία. Καταναλώνεται κυρίως το πρωί και φαίνεται να είναι πιο ωφέλιμος — συνδέεται με μειωμένη θνησιμότητα και καρδιαγγειακό κίνδυνο. Έρευνες δείχνουν επίσης ότι υπάρχει και πιθανή θετική επίδραση στον μεταβολισμό, την προστασία του νευρικού συστήματος, το έντερο, τη γήρανση και ακόμη και στην αντιμετώπιση της COVID-19.
- Μακροζωία και προστασία της καρδιάς: Η κατανάλωση καφέ πριν το μεσημέρι μπορεί να μειώσει τη θνησιμότητα από όλες τις αιτίες κατά περίπου 16% και τους θανάτους από καρδιαγγειακά κατά 31%. Aνασκόπηση εκτιμά περίπου 1,8 επιπλέον χρόνια ζωής και βελτιωμένη υγιή διάρκεια ζωής με περίπου 3 φλιτζάνια την ημέρα.
- Μεταβολική υγεία και σωματικό βάρους: Ενισχύει το μεταβολισμό, την καύση λίπους και την απόδοση στην άσκηση. Kαταστέλλει την όρεξη όταν καταναλώνεται σκέτος.
- Μείωση κινδύνου καρδιακών, μεταβολικών και άλλων χρόνιων παθήσεων: Συνδέεται με χαμηλότερη εμφάνιση διαβήτη τύπου 2, μεταβολικού συνδρόμου, χρόνιας νεφρικής νόσου και καρδιαγγειακών παθήσεων.
- Υγιής γήρανση και πρόληψη ευθραυστότητας: Η τακτική κατανάλωση (4–6 φλιτζάνια/ημέρα) σε ηλικιωμένους μειώνει τον κίνδυνο ευθραυστότητας (απώλεια βάρους, αδυναμία κ.ά.).
- Υποστήριξη εντέρου και ανοσοποιητικού: Οι πολυφαινόλες λειτουργούν ως πρεβιοτικά. Προκαταρκτικές μετααναλύσεις δείχνουν ότι ο καφές μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ή τον χρόνο ανάρρωσης από COVID-19.
Δείτε πώς η καφεΐνη επηρεάζει το μαγνήσιο στον οργανισμό σας – Τι πρέπει να κάνετε
Πιθανές παρενέργειες
Παρότι γενικά ωφέλιμος σε μέτριες ποσότητες, ο καφές μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις σε ορισμένα άτομα ή σε υπερβολική κατανάλωση.
- Προβλήματα που σχετίζονται με την καφεΐνη: Υψηλές δόσεις (> 300–500 mg/ημέρα ≈ 3–5 φλιτζάνια) μπορεί να προκαλέσουν άγχος, νευρικότητα, παλμούς, αϋπνία, πονοκεφάλους, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, συχνουρία και αφυδάτωση. Η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να προκαλέσει «καφεϊνισμό» (νευρικότητα, ανησυχία, παλμούς) ή σπάνια ψύχωση σε ευαίσθητα άτομα.
- Εξάρτηση και σύνδρομο στέρησης: Η τακτική κατανάλωση (>100 mg/ημέρα) μπορεί να προκαλέσει ανοχή και συμπτώματα στέρησης — όπως πονοκέφαλο, κόπωση, ευερεθιστότητα — που κορυφώνονται μέσα σε 20–48 ώρες από τη διακοπή.
- Χοληστερίνη και μέθοδος παρασκευής: Ο μη φιλτραρισμένος καφές (γαλλικός με πρέσα, τουρκικός) περιέχει διτερπένια που αυξάνουν την LDL χοληστερόλη. Ο φιλτραρισμένος καφές αποφεύγει αυτό το πρόβλημα.
- Θέματα οστών και εγκυμοσύνης: Η υψηλή κατανάλωση καφεΐνης μπορεί να επιδεινώσει την απώλεια οστικής μάζας σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και να μειώσει την απορρόφηση ασβεστίου. Οι έγκυες γυναίκες συνιστάται να περιορίζουν την πρόσληψη σε ≤200 mg/ημέρα για να αποφύγουν κινδύνους όπως χαμηλό βάρος γέννησης ή αποβολή.
Υγιής γήρανση και καφές με καφεΐνη: Τι προτείνουν οι ειδικοί
«Η υγιής γήρανση σε αυτή τη μελέτη ορίστηκε ως η επίτευξη ηλικίας 70 ετών και πάνω χωρίς σοβαρές χρόνιες παθήσεις ή γνωστική έκπτωση», δήλωσε η Youssef. Η Youssef ανέφερε ότι η μελέτη προσθέτει στοιχεία σε μια αυξανόμενη σειρά αποδείξεων για τα οφέλη του καφέ με καφεΐνη, αλλά δεν μπορεί να αποδείξει άμεση αιτιώδη σχέση.
Σύμφωνα με τη μελέτη, οι ερευνητές δεν βρήκαν ενδείξεις ότι το τσάι και ο καφές χωρίς καφεΐνη προσφέρουν τα ίδια οφέλη με τον καφέ που περιέχει καφεΐνη. Η αυξημένη κατανάλωση κόλα συνδέθηκε με σημαντικά χαμηλότερες πιθανότητες υγιούς γήρανσης. «Για να καταναλώνετε καφέ με μέτρο, καλό είναι να περιοριστείτε σε δύο έως τέσσερα φλιτζάνια την ημέρα», είπε η Youssef. «Και να θυμάστε ότι ένα φλιτζάνι σημαίνει 237ml, όχι μια μεγάλη κούπα».
Προτείνει να αποφεύγετε τη ζάχαρη και τις κρέμες γάλακτος με υψηλά λιπαρά, ειδικά τις υπερβολικά επεξεργασμένες. «Σκεφτείτε να αρωματίσετε τον καφέ σας με μια σταγόνα φυτικού γάλακτος χωρίς ζάχαρη, ή με κανέλα ή εκχύλισμα βανίλιας, αντί για σιρόπια ή αρωματικές κρέμες», είπε η Youssef.
Τεστ: Τι λέει ο αγαπημένος σας καφές για την προσωπικότητά σας και το επάγγελμα που σας ταιριάζει
Ενώ τα οφέλη της καφεΐνης περιλαμβάνουν βελτιωμένη εγρήγορση και υποστήριξη μνήμης, η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να προκαλέσει νευρικότητα, αϋπνία, πονοκεφάλους ή αυξημένο καρδιακό ρυθμό. Η έρευνα, με επικεφαλής τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, παρουσιάστηκε στις 2 Ιουνίου στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Διατροφής.