Επιστήμονες ανακάλυψαν έναν φυσικό διακόπτη στο σώμα που βοηθά τα οστά να γίνονται πιο δυνατά, ανοίγοντας τον δρόμο για νέες θεραπείες κατά της οστεοπόρωσης. Πρώιμα αποτελέσματα δείχνουν ότι αυτή η προσέγγιση θα μπορούσε να προστατεύσει τα υγιή οστά, αλλά και να αναδομήσει εκείνα που έχουν ήδη εξασθενήσει από τη νόσο.
Νέα θεραπεία για πιο δυνατά οστά
Νέα μελέτη από το University of Leipzig και το Shandong University έδειξε ότι ο υποδοχέας GPR133 παίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της αντοχής των οστών. Αυτός ο υποδοχέας βοηθά τα κύτταρα που δημιουργούν οστό (οστεοβλάστες) να λειτουργούν σωστά, και όταν απουσίαζε, τα οστά εξασθένισαν, όπως συμβαίνει και στην οστεοπόρωση. Όταν όμως ο υποδοχέας ενεργοποιήθηκε με μια ένωση που ονομάζεται AP503, η ανάπτυξη και η αντοχή των οστών βελτιώθηκαν, πράγμα που δείχνει ότι ο μηχανισμός αυτός μπορεί να γίνει θεραπεία για την οστεοπόρωση.
Τρέχουσες θεραπείες για την οστεοπόρωση
Σύμφωνα με μελέτη του 2025 με τίτλο «Advances in the management of osteoporosis», νέοι παράγοντες κινδύνου όπως ο διαβήτης, η σαρκοπενία και τα πρόσφατα κατάγματα λαμβάνονται πλέον υπόψη κατά την αξιολόγηση των ασθενών. Η μελέτη δείχνει επίσης ότι η θεραπεία λειτουργεί καλύτερα με διαδοχική αγωγή, ξεκινώντας με αναβολικά φάρμακα και συνεχίζοντας με αντιοστεοκλαστικά, με στόχο μια συγκεκριμένη οστική πυκνότητα στο ισχίο.
Άλλες έρευνες του 2023-2025 επιβεβαιώνουν ότι η θεραπεία της οστεοπόρωσης ξεπερνά πλέον τα κλασικά διφωσφονικά, εστιάζοντας σε νεότερους αναβολικούς παράγοντες, διαδοχικά σχήματα και ακόμα και σε πειραματικές νανοτεχνολογίες. Τα στάνταρ φάρμακα παραμένουν αποτελεσματικά, αλλά οι μακροπρόθεσμες στρατηγικές και οι νέες θεραπείες αναδιαμορφώνουν τη φροντίδα.
Οστεοπόρωση στους άνδρες: Κινδυνεύουν το ίδιο με τις γυναίκες; Τι έδειξε νέα μελέτη
- Denosumab – αποδεδειγμένα αποτελεσματικό μακροπρόθεσμα, η διακοπή απαιτεί προσεκτική διαδοχική θεραπεία
- Romosozumab – μεγαλύτερη αύξηση οστικής πυκνότητας από το alendronate, αποτελεσματικό όταν ακολουθείται από denosumab
- Teriparatide και ανάλογα παραθορμόνης – αναβολικές επιλογές, χρησιμοποιούνται συχνά πρώτες και μετά ακολουθούνται από αντιοστεοκλαστικά
- Διφωσφονικά – παραμένουν βασικό πρότυπο, ειδικά σε διαδοχικά σχήματα
- Νεότεροι παράγοντες – το από του στόματος SK-124 δείχνει υποσχόμενο σε προκλινικά μοντέλα
- Νανοτεχνολογία/νανοσυστήματα – καινοτόμα συστήματα χορήγησης σε πρώιμα στάδια μελετών
Μια νέα προσέγγιση για την πρόληψη και την αναστροφή της οστεοπόρωσης
«Χρησιμοποιώντας την ουσία AP503, η οποία εντοπίστηκε πρόσφατα μέσω υποβοηθούμενης από υπολογιστή ανάλυσης ως διεγερτικό του GPR133, καταφέραμε να αυξήσουμε σημαντικά την αντοχή των οστών τόσο σε υγιή όσο και σε ποντίκια με οστεοπόρωση», λέει η Ines Liebscher, ερευνήτρια και βιοχημικός του University of Leipzig, σύμφωνα με το Science Alert.
Σε αυτά τα πειράματα, το AP503 λειτουργεί ως ένα βιολογικό κουμπί που κάνει τους οστεοβλάστες να δουλεύουν πιο εντατικά. Οι ερευνητές κατάφεραν επίσης να δείξουν ότι μπορεί να λειτουργήσει συνδυαστικά με την άσκηση για ακόμη μεγαλύτερη ενίσχυση των οστών.
Η γνώση ότι ο κυτταρικός υποδοχέας GPR133 αποτελεί κρίσιμο κρίκο για τη διατήρηση της οστικής αντοχής στα ποντίκια είναι μια σημαντική ανακάλυψη. Αν και τα αποτελέσματα βασίζονται σε ζωικά μοντέλα, οι υποκείμενες διεργασίες είναι πιθανό να είναι παρόμοιες και στους ανθρώπους.
«Αν αυτός ο υποδοχέας επηρεαστεί από γενετικές μεταλλάξεις, τα ποντίκια παρουσιάζουν σημάδια απώλειας οστικής πυκνότητας σε πρώιμη ηλικία – παρόμοια με την οστεοπόρωση στους ανθρώπους», λέει η Liebscher.
Οι ερευνητές δηλώνουν ότι οι μελλοντικές θεραπείες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την ενίσχυση ήδη υγιών οστών, αλλά και για την επαναδόμηση εξασθενημένων οστών, όπως στην περίπτωση της οστεοπόρωσης σε γυναίκες που βρίσκονται σε εμμηνόπαυση.
Υπάρχουν στην πραγματικότητα πολλού παράγοντες που επηρεάζουν την αντοχή των οστών, και αυτό δίνει στους επιστήμονες πολλές δυνατότητες να εντοπίσουν μεθόδους που προλαμβάνουν προβλήματα όπως η οστεοπόρωση και προάγουν μια πιο υγιή τρίτη ηλικία.
Η οστεοπόρωση είναι μια σοβαρή πάθηση που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Αν και οι διαθέσιμες θεραπείες μπορούν να επιβραδύνουν την εξέλιξη της νόσου, δεν υπάρχει τρόπος να την αντιστρέψει ή να την θεραπεύσει κάποιος πλήρως. Οι υπάρχουσες θεραπείες επίσης συχνά συνοδεύονται από σοβαρές παρενέργειες (όπως αυξημένο κίνδυνο για άλλες ασθένειες) ή γίνονται λιγότερο αποτελεσματικές με την πάροδο του χρόνου.
Οστεοπόρωση: Πότε προσβάλλει νεότερες γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση;
«Η νέα αυτή παράλληλη ενίσχυση των οστών αναδεικνύει για άλλη μια φορά τις τεράστιες δυνατότητες που έχει αυτός ο υποδοχέας για ιατρικές εφαρμογές σε ένα γηράσκοντα πληθυσμό», καταλήγει η μοριακή βιολόγος Juliane Lehmann, από το University of Leipzig.
Πηγές: ScienceAlert, Nature Signal Transduction and Targeted Therapy, PMC, Oxford Academic Journal of Bone and Mineral Research, EFORT Open Reviews, LWW Medicine, Advances in Motion, ScienceDirect, BMJ