Μελέτη δείχνει ότι η διαλειμματική νηστεία προκαλεί συγκεκριμένες αλλαγές στον εγκέφαλο, επηρεάζοντας τη λειτουργία και τη χημεία του. Τα ευρήματα αυτά προσφέρουν μια νέα ματιά στο πώς η νηστεία μπορεί να επηρεάσει τη νοητική ευεξία.
Διαλειμματική νηστεία: Οφέλη και παρενέργειες- Ποιοι δεν πρέπει να την ακολουθούν
Πώς επηρεάζει η διαλειμματική νηστεία τον εγκέφαλο και το έντερο
Οι διαλειμματικές δίαιτες, όπως η εναλλασσόμενη νηστεία ή η δίαιτα 5:2, προσφέρουν οφέλη ισοδύναμα με τον συνεχή περιορισμό θερμίδων, όπως μείωση σωματικού βάρους κατά 4-10% σε υπέρβαρους, βελτίωση της ομοιόστασης γλυκόζης, μείωση επιπέδων ινσουλίνης σε διαβητικούς τύπου 2, βελτίωση λιπιδαιμικού προφίλ (πτώση χοληστερόλης LDL και τριγλυκεριδίων) και αντιφλεγμονώδεις επιδράσεις μέσω μεταβολικής εναλλαγής, σύμφωνα με το Journal of Yeungnam Medical Science. Ωστόσο, μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια άλιπης μάζας και πυκνότητας οστού σε ορισμένους συμμετέχοντες, ενώ σε διαβητικούς ενέχει κινδύνους υπογλυκαιμίας, υποθρεψίας πρωτεϊνών/βιταμινών και αφυδάτωσης, απαιτώντας προσοχή, πλούσια σε πρωτεΐνες διατροφή και άσκηση αντίστασης.
Επιστήμονες που προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τη συνεχιζόμενη κρίση της παχυσαρκίας έκαναν μια σημαντική ανακάλυψη: η διαλειμματική μείωση θερμίδων οδηγεί σε σημαντικές αλλαγές τόσο στο έντερο όσο και στον εγκέφαλο, κάτι που μπορεί να ανοίξει νέες δυνατότητες για τη διατήρηση ενός υγιούς βάρους.
Ερευνητές από την Κίνα μελέτησαν 25 εθελοντές με ταξινόμηση ως παχύσαρκοι, για μια περίοδο 62 ημερών, κατά τη διάρκεια της οποίας συμμετείχαν σε ένα πρόγραμμα διαλειμματικού περιορισμού ενέργειας (intermittent energy restriction – IER), ένα καθεστώς που περιλαμβάνει αυστηρό έλεγχο της θερμιδικής πρόσληψης και σχετική νηστεία ορισμένες ημέρες. Τα αποτελέσματα γυρίστηκαν στο Frontiers in Cellular and Infection Microbiology.
Δεν ήταν μόνο ότι οι συμμετέχοντες στη μελέτη έχασαν βάρος, 7,6 κιλά ή 7,8% του σωματικού τους βάρους κατά μέσο όρο, υπήρχαν επίσης ενδείξεις μεταβολών στη δραστηριότητα περιοχών του εγκεφάλου που σχετίζονται με την παχυσαρκία, καθώς και στη σύνθεση των βακτηρίων του εντέρου.
«Εδώ δείχνουμε ότι μια δίαιτα IER αλλάζει τον άξονα εγκεφάλου-εντέρου-μικροβιώματος στον άνθρωπο», δήλωσε ο ερευνητής υγείας Qiang Zeng από το Second Medical Center και το National Clinical Research Center for Geriatric Diseases στην Κίνα, όταν τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν τον Δεκέμβριο του 2023.
«Οι παρατηρούμενες αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου και στη δραστηριότητα σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τον εθισμό, κατά τη διάρκεια και μετά την απώλεια βάρους, είναι εξαιρετικά δυναμικές και αλληλένδετες με την πάροδο του χρόνου».
Διαλειμματική νηστεία: Ποιο είναι το κλειδί της επιτυχίας της για απώλεια βάρους, σύμφωνα με έρευνα
Δεν είναι ξεκάθαρο τι προκαλεί τις αλλαγές αυτές
Μια δίαιτα IER περιλαμβάνει αυστηρό έλεγχο της θερμιδικής πρόσληψης και σχετική νηστεία ορισμένες ημέρες.
Δεν είναι ξεκάθαρο τι ακριβώς προκαλεί αυτές τις αλλαγές ή αν το έντερο επηρεάζει τον εγκέφαλο ή το αντίστροφο. Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι το έντερο και ο εγκέφαλος είναι στενά συνδεδεμένα, οπότε η στόχευση συγκεκριμένων περιοχών του εγκεφάλου θα μπορούσε να είναι ένας τρόπος ελέγχου της πρόσληψης τροφής.
Οι αλλαγές στη δραστηριότητα του εγκεφάλου, που εντοπίστηκαν μέσω λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας (fMRI), παρατηρήθηκαν σε περιοχές που είναι γνωστό ότι παίζουν ρόλο στη ρύθμιση της όρεξης και του εθισμού, συμπεριλαμβανομένου του κάτω μετωπιαίου έλικα.
Το έντερο επηρεάζει τον εγκέφαλο και το αντίστροφο
Επιπλέον, οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου, οι οποίες αναλύθηκαν μέσω δειγμάτων κοπράνων και αιματολογικών μετρήσεων, συνδέθηκαν με συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου.
Για παράδειγμα, τα βακτήρια Coprococcus comes και Eubacterium hallii σχετίστηκαν αρνητικά με τη δραστηριότητα στον αριστερό κάτω μετωπιαίου έλικα, μια περιοχή που εμπλέκεται στις εκτελεστικές λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένης της αυτοσυγκράτησης όταν πρόκειται για την κατανάλωση τροφής.
«Το μικροβίωμα του εντέρου θεωρείται ότι επικοινωνεί με τον εγκέφαλο με έναν πολύπλοκο, αμφίδρομο τρόπο», δήλωσε η ιατρική επιστήμονας Xiaoning Wang από το State Clinic Center for Geriatrics στην Κίνα.
«Το μικροβίωμα παράγει νευροδιαβιβαστές και νευροτοξίνες που φτάνουν στον εγκέφαλο μέσω των νεύρων και της κυκλοφορίας του αίματος. Σε αντάλλαγμα, ο εγκέφαλος ελέγχει τη διατροφική συμπεριφορά, ενώ τα θρεπτικά συστατικά της διατροφής μας αλλάζουν τη σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου».
Περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι παγκοσμίως εκτιμάται ότι πάσχουν από παχυσαρκία, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο για μια πληθώρα διαφορετικών προβλημάτων υγείας, από καρκίνο μέχρι καρδιαγγειακές παθήσεις.
Η βαθύτερη γνώση για το πώς ο εγκέφαλος και το έντερο εξαρτώνται ο ένας από τον άλλο θα μπορούσε να κάνει τεράστια διαφορά στην αποτελεσματική πρόληψη και μείωση της παχυσαρκίας.
«Το επόμενο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι ο ακριβής μηχανισμός με τον οποίο το μικροβίωμα του εντέρου και ο εγκέφαλος επικοινωνούν στους παχύσαρκους ανθρώπους, περιλαμβανομένης της περιόδου απώλειας βάρους», δήλωσε ο βιοϊατρικός επιστήμονας Liming Wang από την Chinese Academy of Sciences.
Διαλειμματική νηστεία: Είναι ασφαλής και αποτελεσματική; Τι λένε οι επιστήμονες
«Ποια συγκεκριμένα στοιχεία του μικροβιώματος του εντέρου και ποιες περιοχές του εγκεφάλου είναι κρίσιμες για την επιτυχημένη απώλεια βάρους και τη διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους;».