Μέχρι σήμερα, η απώλεια βάρους θεωρούνταν βασικός τρόπος για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης διαβήτη. Ωστόσο, νέα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι μπορεί να υπάρξει και άλλος δρόμος, χωρίς απαραίτητα να χρειάζεται να χάσετε κιλά.
Ποια συμπτώματα στο στόμα μπορεί να δείχνουν ότι έχετε διαβήτη
Πρόληψη του διαβήτη χωρίς απώλεια βάρους – Γίνεται;
Ο προδιαβήτης είναι μία ενδιάμεση μεταβολική κατάσταση κατά την οποία τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα είναι υψηλότερα από το φυσιολογικό, αλλά όχι αρκετά για να χαρακτηριστεί ως διαβήτης τύπου 2, σύμφωνα με το JAMA.
Συγκεκριμένα, τα άτομα με προδιαβήτη έχουν τιμές γλυκόζης νηστείας μεταξύ 100-125 mg/dL, τιμές γλυκόζης δύο ώρες μετά από χορήγηση γλυκόζης μεταξύ 140-199 mg/dL, ή τιμές γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c) 5,7%-6,4%.
Πρόκειται για κατάσταση υψηλού κινδύνου εξέλιξης σε διαβήτη τύπου 2, αλλά συνδέεται και με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων και θνησιμότητας. Ιδιαίτερη σημασία έχει η έγκαιρη παρέμβαση με υγιεινή διατροφή και σωματική άσκηση, που συμβάλλουν ουσιαστικά στην αποτροπή της εξέλιξης σε διαβήτη.
Μια μεγάλη μελέτη από το Tübingen διαπίστωσε ότι άτομα με προδιαβήτη που επανέφεραν το σάκχαρό τους σε φυσιολογικά επίπεδα μέσω υγιεινών συνηθειών, ακόμη και χωρίς να χάσουν κιλά, μείωσαν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 κατά 71%.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η βελτιωμένη κατανομή του λίπους και ιδιαίτερα η μείωση του κοιλιακού λίπους, ήταν καθοριστική. Τα ευρήματα δείχνουν ότι η εστίαση αποκλειστικά στην απώλεια βάρους ίσως αγνοεί τους πραγματικούς παράγοντες πρόληψης του διαβήτη.
Η ομαλοποίηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα και όχι απλώς η απώλεια βάρους, μπορεί να μειώσει δραματικά τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2.
Μέχρι τώρα, η απώλεια βάρους αποτελούσε τον κύριο θεραπευτικό στόχο για άτομα με προδιαβήτη. Μια ανάλυση μιας μεγάλης μελέτης από το Tübingen δείχνει ότι ασθενείς που επανέφεραν τα επίπεδα σακχάρου στο φυσιολογικό μέσω ενός υγιεινού τρόπου ζωής, χωρίς να χάσουν βάρος, ή ακόμη και αυξάνοντας το βάρος τους, μείωσαν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 κατά 71%.
Στη μελέτη συμμετείχαν ερευνητές από το University Hospital of Tübingen, το Helmholtz Munich και το German Center for Diabetes Research (DZD).
Μπορεί να αντιστραφεί ο προδιαβήτης; Τι δείχνουν τα νέα δεδομένα για δίαιτα, άσκηση και φάρμακα
Ο προδιαβήτης είναι ένα παγκόσμιο ζήτημα υγείας
Εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως ζουν με προδιαβήτη. Υπολογίζεται ότι ένας στους δέκα ενήλικες επηρεάζεται, αν και ο πραγματικός αριθμός είναι σημαντικά μεγαλύτερος λόγω των μη αναφερθέντων περιπτώσεων.
Ο προδιαβήτης συχνά παραμένει αδιάγνωστος για μεγάλο διάστημα, καθώς τα άτομα δεν εμφανίζουν αρχικά συμπτώματα. Τα κύτταρα του σώματος γίνονται πιο ανθεκτικά στην ενδογενή ινσουλίνη.
Ως αποτέλεσμα, λιγότερη γλυκόζη μετακινείται από το αίμα στα κύτταρα και το σάκχαρο στο αίμα αυξάνεται. Οι κίνδυνοι είναι σημαντικοί: Αν δεν αντιμετωπιστεί, υπάρχει υψηλός κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, μιας ασθένειας που επηρεάζει πάνω από 460 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως καρδιαγγειακές παθήσεις ή καρκίνο.
Νέο τεστ με την αναπνοή θα μπορεί να δείξει αν έχουμε διαβήτη – Τι ανακάλυψαν οι επιστήμονες
Ποιες στρατηγικές προτείνονται σήμερα;
Οι στρατηγικές που προτείνονται μέχρι σήμερα, συμπεριλαμβανομένων και των τρεχουσών κατευθυντήριων οδηγιών, για την πρόληψη του διαβήτη τύπου 2 σε άτομα με προδιαβήτη επικεντρώνονται κυρίως στη μείωση του βάρους μέσω υγιεινής διατροφής και αυξημένης σωματικής δραστηριότητας. Αυτή η στρατηγική, που περιορίζεται μόνο στο βάρος, θα μπορούσε να διευρυνθεί με βάση τα νέα αποτελέσματα της ανάλυσης.
Μια μακροχρόνια μελέτη που διεξήχθη από το Τμήμα Διαβητολογίας, Ενδοκρινολογίας και Νεφρολογίας του University Hospital Tübingen έδειξε ότι 234 από τους περισσότερους από 1100 συμμετέχοντες στη μελέτη δεν έχασαν βάρος ή ακόμη και πήραν βάρος μέσα σε έναν χρόνο, παρόλο που υιοθέτησαν αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Παρ’ όλα αυτά, ένα καλό 22% αυτών επανέφερε τα επίπεδα σακχάρου τους στο φυσιολογικό. Η εξέλιξη του διαβήτη τύπου 2 παρακολουθήθηκε για μια περίοδο έως και 9 ετών. Χωρίς απώλεια βάρους, αυτή η ομάδα είχε έως και 71% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξει διαβήτη. Αυτό το ποσοστό είναι σχεδόν πανομοιότυπο με εκείνο των ατόμων που κατάφεραν να μειώσουν τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 μέσω απώλειας βάρους (73%).
Νυστάζετε μετά το φαγητό; Πότε μπορεί να είναι ένδειξη σακχάρου
Η κατανομή του λίπους ως καθοριστικός παράγοντας
Η ανάλυση έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στην κατανομή του λίπους. Εξετάστηκε η σχέση μεταξύ του σπλαχνικού λίπους (του εσωτερικού κοιλιακού λίπους που περιβάλλει τα όργανα) και του υποδόριου λίπους (του λιπώδους ιστού που βρίσκεται ακριβώς κάτω από το δέρμα). Το σπλαχνικό λίπος απελευθερώνει μοριακά σήματα που προάγουν τη φλεγμονή και διαταράσσουν την ορμονική ισορροπία, οδηγώντας σε αντίσταση στην ινσουλίνη και συνδέεται άμεσα με τον διαβήτη τύπου 2.
Οι συμμετέχοντες της μελέτης των οποίων τα επίπεδα σακχάρου επανήλθαν στο φυσιολογικό χωρίς να χάσουν βάρος, είχαν χαμηλότερο ποσοστό κοιλιακού λίπους ως αποτέλεσμα των αλλαγών στον τρόπο ζωής, σε σύγκριση με εκείνους των οποίων τα επίπεδα σακχάρου παρέμειναν στην προδιαβητική ζώνη.
Το σωματικό βάρος δεν είναι πλέον ο μόνος δείκτης
«Η αποκατάσταση ενός φυσιολογικού επιπέδου σακχάρου νηστείας είναι ο σημαντικότερος στόχος για την πρόληψη του διαβήτη τύπου 2 και όχι απαραίτητα ο αριθμός στη ζυγαριά», αναφέρει ο Prof. Dr. Andreas Birkenfeld, επικεφαλής της μελέτης και διευθυντής του Institute for Diabetes Research and Metabolic Diseases (IDM) του Helmholtz Munich στο University of Tübingen.
«Η άσκηση και η ισορροπημένη διατροφή έχουν θετική επίδραση στα επίπεδα σακχάρου, ανεξάρτητα από το αν μειώνεται το βάρος. Η απώλεια βάρους παραμένει χρήσιμη, αλλά τα δεδομένα μας δείχνουν ότι δεν είναι απαραίτητη για την προστασία από τον διαβήτη», συνεχίζει.
«Στο μέλλον, οι κατευθυντήριες γραμμές για την πρόληψη και τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2 δεν θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη μόνο το βάρος, αλλά πάνω απ’ όλα τον έλεγχο της γλυκόζης και τα πρότυπα κατανομής του λίπους», προσθέτει ο Prof. Dr. Reiner Jumpertz-von Schwartzenberg, που συμμετείχε στη μελέτη ως τελευταίος συγγραφέας, μαζί με τον Prof. Dr. Birkenfeld.
Ο ΠΟΥ εντάσσει φάρμακα κατά της παχυσαρκίας στη λίστα βασικών σκευασμάτων
Ένας υγιεινός τρόπος ζωής ως συνταγή επιτυχίας
Ωστόσο, τα αποτελέσματα της μελέτης αναδεικνύουν τη σημασία της ενσωμάτωσης στόχων γλυκαιμίας, δηλαδή των κατευθυντήριων τιμών σακχάρου στο αίμα, στις πρακτικές οδηγίες, εκτός από τους στόχους απώλειας βάρους.
Η ύφεση του προδιαβήτη είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος πρόληψης του διαβήτη τύπου 2 στο μέλλον και η ανάλυση υποδηλώνει ότι αυτό είναι εν μέρει ανεξάρτητο από την απώλεια βάρους. Παρ’ όλα αυτά, η επαρκής σωματική δραστηριότητα και η ισορροπημένη διατροφή παραμένουν τα βασικά μέσα για την επίτευξη φυσιολογικών επιπέδων σακχάρου και όχι μόνο.