Η βιταμίνη D είναι γνωστή για την υποστήριξη της υγείας των οστών και του ανοσοποιητικού συστήματος, αλλά ο ρόλος της στη θεραπεία του καρκίνου κερδίζει όλο και περισσότερη προσοχή. Πρόσφατες έρευνες εξετάζουν πώς μπορεί να επηρεάσει την αποτελεσματικότητα της χημειοθεραπείας σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού.
Καρκίνος του μαστού: Πότε είναι απαραίτητος ο γενετικός έλεγχος;
Η βιταμίνη D ενισχύει την αποτελεσματικότητα της χημειοθεραπείας σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού
Πρόσφατη μελέτη στο Κρατικό Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο με τη συμμετοχή 80 γυναικών άνω των 45 ετών αποκάλυψε ότι η χαμηλή δόση συμπληρώματος βιταμίνης D σχεδόν διπλασίασε την ανταπόκριση στη χημειοθεραπεία σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού. Η έρευνα, που διεξήχθη στη Σχολή Ιατρικής Botucatu, διαπίστωσε ότι οι γυναίκες που λάμβαναν 2.000 IU βιταμίνης D καθημερινά παράλληλα με χημειοθεραπεία παρουσίασαν ποσοστό εξαφάνισης του όγκου κατά 43%, σε σύγκριση με 24% στην ομάδα του placebo.
«Ακόμα και με ένα μικρό δείγμα συμμετεχουσών, ήταν δυνατόν να παρατηρηθεί σημαντική διαφορά στην ανταπόκριση στη χημειοθεραπεία. Επιπλέον, η δοσολογία που χρησιμοποιήθηκε στην έρευνα, 2.000 IU την ημέρα, είναι πολύ χαμηλότερη από τη δόση-στόχο για τη διόρθωση ανεπάρκειας βιταμίνης D, που είναι συνήθως 50.000 IU την εβδομάδα», δήλωσε ο Βραζιλιάνος Eduardo Carvalho-Pessoa, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, σύμφωνα με το Scitech Daily.
Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι η βιταμίνη D θα μπορούσε να αποτελέσει μια χρήσιμη και πιο προσβάσιμη εναλλακτική έναντι φαρμάκων που ενισχύουν την αποτελεσματικότητα της χημειοθεραπείας.
Υπέρ και κατά της χρήσης συμπληρωμάτων διατροφής με βιταμίνη D
Σύμφωνα με μελέτη του 2018 με τίτλο «A review of the growing risk of vitamin D toxicity from inappropriate practice», οι συγγραφείς διαπίστωσαν ότι η χρήση της βιταμίνης D αυξήθηκε παγκοσμίως μετά το 2010 – λόγω αυξημένης ευαισθητοποίησης για την ανεπάρκεια – γεγονός που συνέπεσε με απότομη αύξηση των αναφερόμενων περιστατικών τοξικότητας, σχεδόν 75% των οποίων σημειώθηκαν μετά το 2010 εξαιτίας λανθασμένης δοσολογίας, συνταγογράφησης ή κακής ποιότητας μη συνταγογραφούμενων και μη αδειοδοτημένων προϊόντων. Τόνισαν, επίσης, ότι τα περισσότερα περιστατικά τοξικότητας ήταν αποτρέψιμα με σωστή συνταγογράφηση και ποιοτικό έλεγχο.
Η βιταμίνη D μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη για συγκεκριμένες ομάδες, ειδικά για όσους έχουν χαμηλά επίπεδα ή συγκεκριμένες ιατρικές παθήσεις:
- Βελτιώνει τη δύναμη των οστών και μειώνει τον κίνδυνο κατάγματος ισχίου όταν λαμβάνεται με ασβέστιο (800 IU D₃ + ασβέστιο)
- Μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο αναπνευστικών λοιμώξεων, ειδικά σε παιδιά και άτομα με ήδη χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D
- Ενδέχεται να μειώνει τη σοβαρότητα της COVID‑19 σε άτομα με ανεπάρκεια
- Συνδέεται με χαμηλότερη θνησιμότητα και καλύτερα αποτελέσματα σε ηλικιωμένους και ομάδες υψηλού κινδύνου
Αλλά η λήψη βιταμίνης D δεν είναι πάντα ωφέλιμη και μπορεί μερικές φορές να είναι επιβλαβής:
- Δεν υπάρχει σαφές όφελος για την πρόληψη καταγμάτων ή πτώσεων σε γενικά υγιείς ηλικιωμένους
- Δεν προλαμβάνει με συνέπεια χρόνιες παθήσεις όπως καρδιοπάθεια, καρκίνο ή διαβήτη σε μέσους ενήλικες
- Η υπερδοσολογία μπορεί να προκαλέσει τοξικότητα, οδηγώντας σε υψηλά επίπεδα ασβεστίου και συμπτώματα όπως ναυτία, αδυναμία, συχνή ούρηση, πέτρες στα νεφρά και ακόμη και καρδιακά προβλήματα
Η χαμηλή δόση βιταμίνης D διπλασιάζει σχεδόν την ανταπόκριση στη χημειοθεραπεία σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού
Η έρευνα, που υποστηρίχθηκε από το FAPESP, περιλάμβανε 80 γυναίκες άνω των 45 ετών που ετοιμάζονταν να ξεκινήσουν θεραπεία στην ογκολογική εξωτερική κλινική του γενικού και πανεπιστημιακού νοσοκομείου («Hospital das Clínicas») του FMB-UNESP. Οι γυναίκες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: μία ομάδα 40 ατόμων έλαβε 2.000 IU (διεθνείς μονάδες) βιταμίνης D καθημερινά, ενώ οι άλλες 40 έλαβαν δισκία placebo.
Μετά από έξι μήνες θεραπείας και χρήσης συμπληρωμάτων διατροφής, το 43% των γυναικών που έπαιρναν βιταμίνη D είδε τους όγκους τους να εξαφανίζονται μετά τη χημειοθεραπεία, σε σύγκριση με το 24% στην ομάδα placebo. Όλες οι συμμετέχουσες υποβλήθηκαν σε νεοεπικουρική χημειοθεραπεία, μια θεραπεία που χρησιμοποιείται για τη μείωση του μεγέθους του όγκου πριν από την επέμβαση.
Ανοσία
Η βιταμίνη D είναι μια ορμόνη που βοηθά το σώμα να απορροφά ασβέστιο και φώσφορο, δύο στοιχεία απαραίτητα για τη διατήρηση της υγείας των οστών. Πρόσφατες έρευνες έχουν επίσης δείξει ότι η βιταμίνη D υποστηρίζει το ανοσοποιητικό σύστημα και βοηθά στην καταπολέμηση λοιμώξεων και ασθενειών, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου. Ωστόσο, οι περισσότερες μελέτες που έχουν εξετάσει τη σύνδεση της βιταμίνης D με τον καρκίνο έχουν χρησιμοποιήσει υψηλές δόσεις του συμπληρώματος.
Αυτή η ορμόνη αποκτάται κυρίως μέσω της έκθεσης στον ήλιο και της διατροφής. Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη είναι 600 IU για όσους δεν έχουν ανεπάρκεια, και 800 IU την ημέρα για τους ηλικιωμένους. Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής συνιστά 400 IU βιταμίνης D ημερησίως για τα βρέφη. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η υπερβολική ποσότητα μπορεί να είναι τοξική και να προκαλέσει εμετό, αδυναμία, οστικό πόνο και πέτρες στα νεφρά.
Οι περισσότερες από τις συμμετέχουσες στη μελέτη είχαν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D, οριζόμενα ως λιγότερα από 20 νανογραμμάρια ανά χιλιοστόλιτρο (ng/mL) αίματος. Η Βραζιλιάνικη Εταιρεία Ρευματολογίας συνιστά επίπεδα μεταξύ 40 και 70 ng/mL. «Με τα συμπληρώματα, τα επίπεδα αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια της χημειοθεραπείας, κάτι που ενισχύει μια πιθανή συμβολή στην ανάρρωση των ασθενών», δήλωσε ο Βραζιλιάνος Carvalho-Pessoa στο Agência FAPESP.
«Η βιταμίνη D είναι μια προσβάσιμη και οικονομική επιλογή σε σύγκριση με άλλα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση της ανταπόκρισης στη χημειοθεραπεία, μερικά από τα οποία δεν περιλαμβάνονται καν στον κατάλογο του Ενοποιημένου Συστήματος Υγείας (το εθνικό δημόσιο σύστημα υγείας της Βραζιλίας, γνωστό ως SUS, από τα αρχικά του στα πορτογαλικά)», πρόσθεσε.
Καρκίνος του μαστού: Νεότερα δεδομένα αλλάζουν την κλινική πρακτική
Για τον ερευνητή, τα ευρήματα ανοίγουν τον δρόμο για περαιτέρω έρευνα στον επικουρικό ρόλο της ουσίας στην ανταπόκριση στη θεραπεία του καρκίνου. «Αυτά είναι ενθαρρυντικά αποτελέσματα που δικαιολογούν έναν νέο γύρο μελετών με μεγαλύτερο αριθμό συμμετεχόντων. Αυτό θα επιτρέψει μια καλύτερη κατανόηση του ρόλου της βιταμίνης D στην ενίσχυση της ανταπόκρισης στη χημειοθεραπεία και, κατά συνέπεια, στην αυξημένη πιθανότητα ύφεσης του καρκίνου του μαστού», κατέληξε.
Πηγές: SciTech Daily, T&F, NIH, Endocrine Society, PMC, MDPI, Oxford Academic, PMC