Τα light αναψυκτικά συχνά θεωρούνται πιο «αθώα» επιλογή, όμως οι ειδικοί προειδοποιούν ότι δεν είναι πάντα έτσι. Νέα στοιχεία δείχνουν πως ένα κουτάκι αναψυκτικό χωρίς ζάχαρη μπορεί να κρύβει κινδύνους που δεν φανταζόμαστε.
Tι συμβαίνει σε όσους πίνουν δύο κουτάκια αναψυκτικά με ζάχαρη την εβδομάδα-Ανησυχητική έρευνα
Γιατί τα αναψυκτικά light πειράζουν περισσότερο το συκώτι από ό,τι τα κανονικά;
Η κατανάλωση αναψυκτικών συνδέεται εμφανώς με αρνητικές συνέπειες για την υγεία, όπως διαπιστώνεται από μια μετα-ανάλυση 88 μελετών που δημοσιεύτηκε στο American Journal of Public Health.
Η μελέτη αυτή έδειξε ότι τα αναψυκτικά συντελούν σε αυξημένη πρόσληψη ενέργειας και αύξηση σωματικού βάρους, ενώ σχετίζονται με υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Επιπλέον, υπήρξε σύνδεση της κατανάλωσης τους με χαμηλότερη πρόσληψη ασβεστίου και άλλων θρεπτικών συστατικών, καθώς και με αυξημένο κίνδυνο για προβλήματα όπως η οστεοπόρωση. Ιδιαίτερα ενδεικτική είναι προοπτική μελέτη με πάνω από 91.000 γυναίκες, στην οποία όσες κατανάλωναν τουλάχιστον ένα αναψυκτικό ημερησίως είχαν διπλάσιο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη συγκριτικά με εκείνες που κατανάλωναν λιγότερο από ένα το μήνα.
Όμως, τα αναψυκτικά χωρίς ζάχαρη φαίνεται να μας προστατεύουν από τα παραπάνω;
Μια νέα αποκαλυπτική έρευνα συνδέει και τα τεχνητά γλυκαντικά ποτά με αυξημένο κίνδυνο για μεταβολική δυσλειτουργία που σχετίζεται με λιπώδη νόσο του ήπατος (MASLD), την πιο κοινή ηπατική νόσο.
Αυτά τα αναψυκτικά που θεωρούνται ότι μπορούμε να τα καταναλώνουμε «χωρίς ενοχές» φάνηκαν να συνδέονται με υψηλότερο κίνδυνο από τα ζαχαρούχα αναψυκτικά.
«Η μελέτη μας δείχνει ότι [τα ποτά με χαμηλή ή καθόλου ζάχαρη] σχετίζονταν στην πραγματικότητα με υψηλότερο κίνδυνο για MASLD, ακόμη και σε μέτρια επίπεδα κατανάλωσης, όπως ένα κουτάκι την ημέρα», δήλωσε ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Lihe Liu, φοιτητής γαστρεντερολογίας στο First Affiliated Hospital of Soochow University στην Κίνα.
«Αυτά τα ευρήματα αμφισβητούν την κοινή αντίληψη ότι αυτά τα ποτά είναι ακίνδυνα και υπογραμμίζουν την ανάγκη να επανεξετάσουμε τον ρόλο τους στη διατροφή και την υγεία του ήπατος», πρόσθεσε ο Liu, «ιδιαίτερα καθώς η MASLD αναδεικνύεται σε παγκόσμιο πρόβλημα υγείας».
Οι κίνδυνοι είναι σχεδόν ίδιοι για κάθε τύπο αναψυκτικού
Τα αναψυκτικά διαίτης προωθούνται εδώ και καιρό ως πιο υγιεινή εναλλακτική στα κανονικά αναψυκτικά, επειδή δεν περιέχουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρης και θερμίδων.
Ωστόσο, η έρευνα δείχνει όλο και περισσότερο μια σύνδεση μεταξύ των τεχνητών γλυκαντικών και αυξημένων κινδύνων για μεταβολικό σύνδρομο, διαβήτη τύπου 2 και καρδιακά προβλήματα.
Ορισμένα υποκατάστατα ζάχαρης εικάζεται ότι διαταράσσουν την υγεία του εντέρου, αλλάζουν τη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα και προωθούν τον σχηματισμό θρόμβων αίματος.
«Τα [αναψυκτικά με ζάχαρη] βρίσκονται εδώ και καιρό υπό εξέταση, ενώ οι “διαιτητικές” εκδοχές τους θεωρούνται συχνά η πιο υγιεινή επιλογή», δήλωσε ο Liu.
«Και τα δύο, ωστόσο, καταναλώνονται ευρέως και οι επιδράσεις τους στην υγεία του ήπατος δεν έχουν γίνει πλήρως κατανοητές».
Η ομάδα του Liu ανέλυσε δεδομένα από σχεδόν 123.800 κατοίκους του Ηνωμένου Βασιλείου χωρίς ιστορικό ηπατικής νόσου, οι οποίοι κατέγραψαν επανειλημμένα τις συνήθειες ενυδάτωσής τους την περίοδο 2009–2012.
Οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν: «Πόσα ποτήρια, κουτάκια ή μπουκαλάκια των 250 mL αναψυκτικού καταναλώσατε χθες;».
Οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν για πάνω από μία δεκαετία για να διαπιστωθεί αν ανέπτυξαν λιπώδη νόσο του ήπατος (MASLD).
Προσοχή: Επικίνδυνα τοξικά μέταλλα σε χυμούς και αναψυκτικά!
Τι είναι η λιπώδης νόσος του ήπατος και πώς επηρεάζουν τα αναψυκτικά
Η MASLD είναι μια κατάσταση κατά την οποία συσσωρεύεται υπερβολικό λίπος στο συκώτι, οδηγώντας σε φλεγμονή και πιθανή βλάβη.
Κόπωση, κακουχία και πόνος στο στομάχι είναι μεταξύ των συνηθισμένων συμπτωμάτων.
Η κατανάλωση περισσότερου από ένα λεπτό κουτάκι αναψυκτικού διαίτης την ημέρα σχετιζόταν με 60% υψηλότερο κίνδυνο για λιπώδη νόσο του ήπατος.
Η ίδια ποσότητα κανονικού αναψυκτικού σχετιζόταν με 50% υψηλότερο κίνδυνο.
Και οι δύο τύποι ποτών προκαλούσαν λιπώδη διήθηση στο ήπαρ, αλλά μόνο τα αναψυκτικά διαίτης συνδέθηκαν με αυξημένο κίνδυνο θανάτου από ηπατικά αίτια.
«Η υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη στα [ζαχαρούχα ποτά] μπορεί να προκαλέσει γρήγορη αύξηση του σακχάρου στο αίμα και της ινσουλίνης, να προάγει την αύξηση βάρους και να αυξήσει τα επίπεδα ουρικού οξέος, όλα τα οποία συμβάλλουν στη συσσώρευση λίπους στο ήπαρ», εξήγησε ο Liu.
«[Τα αναψυκτικά διαίτης], από την άλλη, μπορεί να επηρεάζουν την υγεία του ήπατος μέσω της αλλαγής του μικροβιώματος του εντέρου, της διαταραχής του αισθήματος πληρότητας, της ενίσχυσης της επιθυμίας για γλυκά και ακόμη και της διέγερσης της έκκρισης ινσουλίνης».
Τα ευρήματα παρουσιάστηκαν τη Δευτέρα στο συνέδριο της United European Gastroenterology Week στο Βερολίνο.
Ο Liu σημείωσε ότι τα δεδομένα δεν περιλάμβαναν συγκεκριμένες μάρκες ποτών ή είδη τεχνητών γλυκαντικών.
«Δεν μπορέσαμε να αξιολογήσουμε αν συγκεκριμένα γλυκαντικά σχετίζονταν περισσότερο με τα ηπατικά αποτελέσματα», ανέφερε ο Liu στη New York Post.
«Αυτό παραμένει ένας περιορισμός της μελέτης μας».
Τα καλά νέα είναι ότι η αντικατάσταση των αναψυκτικών με νερό μείωσε τον κίνδυνο για λιπώδη νόσο του ήπατος κατά 12,8% για τα ζαχαρούχα και κατά 15,2% για τα διαίτης.
«Η πιο ασφαλής προσέγγιση είναι να περιοριστούν τόσο τα ζαχαρούχα όσο και τα τεχνητά γλυκαντικά ποτά», ανέφερε ο Liu.
«Το νερό παραμένει η καλύτερη επιλογή, καθώς αφαιρεί το μεταβολικό φορτίο, αποτρέπει τη συσσώρευση λίπους στο ήπαρ και ενυδατώνει το σώμα».
Πρέπει να πίνουμε ανθρακούχο νερό ή μπορεί να κάνει κακό; Τι απαντά το Cleveland
Η ομάδα του Liu σκοπεύει να εξετάσει περαιτέρω πώς η ζάχαρη και τα υποκατάστατά της αλληλεπιδρούν με τα βακτήρια του εντέρου και επηρεάζουν τις ηπατικές παθήσεις.