Την ανάγκη να ολοκληρωθεί η διαδικασία για την αποζημίωση σε βιοδείκτες του καρκίνου υπογραμμίζουν οι εκπρόσωποι των ασθενών, τονίζοντας ότι στην Ελλάδα συμβαίνει κάτι το παράδοξο.
Μιλώντας στο 8ο ετήσιο συνέδριο για τις πολιτικές του καρκίνου, οι εκπρόσωποι των ασθενών, Νίκος Δέδες, Πρόεδρος της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας και Ζωή Γραμματόγλου, πρόεδρος του Συλλόγου ΚΕΦΙ, τόνισαν ότι στην Ελλάδα ζούμε το παράδοξο της έγκρισης και της αποζημίωσης των νεότερων πολύ ακριβών καινοτόμων θεραπειών, χωρίς την έγκριση των σχετικών βιοδεικτών που θα έδειχναν ποιοι ασθενείς με καρκίνο θα ωφελούνταν περισσότερο από αυτές τις θεραπείες.
Επίσης στην Ελλάδα σύμφωνα με τον Αθανάσιο Βοζίκη, Καθηγητή και Διευθυντή Εργαστηρίου «Οικονομικών & Διοίκησης της Υγείας» στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, δεν ξέρουμε πόσο κοστίζει η ογκολογική φροντίδα, γιατί απλά δεν τη μετράμε. Η γενική εκτίμηση είναι ότι απορροφά πολύ μεγάλους πόρους.
Η αξία της ολοκληρωμένης ανάλυσης του γονιδιωματικού προφίλ
Όλη η εξέλιξη της ογκολογίας, όλα τα φάρμακα είναι γύρω από τους βιοδείκτες που τους βρίσκεις με την πλήρη γονιδιακή ανάλυση, ανέφερε κατά την τοποθέτησή του ο Ηλίας Αθανασιάδης, Ογκολόγος –Παθολόγος.
«Η ανάλυση της γονιδιακής πληροφορίας νωρίς – από τη διάγνωση – και όχι αργά, καθοδηγεί την εξατομίκευση στις θεραπευτικές αποφάσεις. Η ολοκληρωμένη ανάλυση γονιδιακού προφίλ είναι πια αναγκαιότητα για τους περισσότερους ασθενείς σε σημείο που η πλήρης ανάλυση είναι τόσο ταχύτατα εξελισσόμενη που το αν θα την εφαρμόσουμε σε όλους τους ασθενείς μας εξαρτάται από τις υποδομές που έχουμε και από τη δυνατότητα να έχουμε την εκπαίδευση των γιατρών», πρόσθεσε.
Με βάση την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στην μοριακή διάγνωση, την εκτεταμένη μελέτη του γονιδιώματος και την εις βάθος κατανόηση της βιολογίας των νεοπλασιών, πολλές στοχευμένες θεραπείες χρησιμοποιούνται πλέον στην κλινική πρακτική, τόνισε ο Ιωάννης Χατζηδάκης, Παθολόγος Ογκολόγος.
Οδικός χάρτης για την πρόσβαση σε βιοδείκτες
Στην ανάγκη διαμόρφωσης ενός οδικού χάρτη για την πρόσβαση σε βιοδείκτες, αναφέρθηκε ο Χρήστος Αντωνόπουλος, Διευθυντής του Τμήματος Ογκολογίας – Αιματολογίας της AstraZeneca. Όπως επισήμανε το εθνικό αυτό πλαίσιο θα πρέπει να διασφαλίζει την ταυτόχρονη πρόσβαση και αποζημίωση των εξατομικευμένων θεραπειών με τους αντίστοιχους βιοδείκτες τους, φροντίζοντας ταυτόχρονα να τηρούνται υψηλές προδιαγραφές ποιότητας για τους διαγνωστικούς ελέγχους των βιοδεικτών.
Όπως είπε «η AstraZeneca, έχοντας στο κέντρο τον ασθενή, για περισσότερο από μία δεκαετία υποστηρίζει προγράμματα δωρεάν πρόσβασης σε υψηλής ποιότητας διαγνωστικά τεστ για τον έλεγχο μη αποζημιούμενων βιοδεικτών, για τον καρκίνο του πνεύμονα, των ωοθηκών και του μαστού. Χαρακτηριστικά από το 2015 μέχρι και σήμερα, έχει υποστηρίξει πρωτοβουλίες της ΕΟΠΕ για τον δωρεάν διαγνωστικό έλεγχο BRCA1/2 σε περισσότερους από 2.800 ασθενείς με καρκίνο ωοθηκών».
Καινοτομία και κόστος
Η καινοτομία οδηγεί σε μεγάλο αριθμό νέων δραστικών: από το 2013, κυκλοφόρησαν στις ΗΠΑ 89 νέες δραστικές ουσίες για τη θεραπεία συμπαγών όγκων με ορισμένες από αυτές να έχουν έγκριση για πολλαπλές ενδείξεις. Παρόμοια εικόνα παρατηρείται και για τις αιματολογικές κακοήθειες: 53 μοναδικά νέα αιματολογικά αντικαρκινικά φάρμακα έχουν κυκλοφορήσει από το 2013.
Οι δαπάνες για αντικαρκινικά σκευάσματα αυξήθηκαν σε 196 δισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως το 2022, ενώ αναμένεται να φτάσουν τα 375 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2027 αντιπροσωπεύοντας το 20% της συνολικής φαρμακευτικής δαπάνης.
Τα προβλήματα εισόδου καινοτόμων ογκολογικών φαρμάκων στην Ελλάδα
Ο Ezat Azem, μέλος του ΔΣ του PhARMA Innovation Forum Greece (PIF) και Διευθύνων Σύμβουλος της Roche Hellas αναφέρθηκε στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η είσοδος καινοτόμων ογκολογικών θεραπειών στην Ελλάδα. Αυτά πηγάζουν αφενός από διαρθρωτικές ανεπάρκειες και αφετέρου από την υπο-χρηματοδότηση της φαρμακευτικής καινοτομίας.
Όπως σημείωσε: «Στα νοσοκομεία, όπου χορηγούνται οι πλέον καινοτόμες ογκολογικές θεραπείες, ο κρατικός προϋπολογισμός παραμένει πρακτικά στάσιμος από το 2016, τη στιγμή που οι ανάγκες του πληθυσμού βαίνουν αυξανόμενες. Παράλληλα, οι υποχρεωτικές επιστροφές από τις εταιρείες αυξάνονται διαρκώς για να καλυφθεί αυτό το κενό, με συνέπεια να φτάσουμε στο σημείο, για το α΄ εξάμηνο του 2022, οι επιστροφές για τα ακριβότερα των 30€ νοσοκομειακά προϊόντα, να φτάσουν το ιλιγγιώδες 69% της συνολικής δαπάνης!».
Ως κύριες συνέπειες των παραπάνω επισήμανε την άνιση μεταχείριση των καινοτόμων θεραπειών, τη διαμόρφωση ενός μη προβλέψιμου και μη βιώσιμου επιχειρηματικού περιβάλλοντος και την αδυναμία του κράτους να ανταποκριθεί στις πραγματικές ανάγκες των ασθενών.