Ένα απλό πλύσιμο μπορεί να μειώσει τα φυτοφάρμακα από φρούτα και λαχανικά, αλλά όχι πάντα να τα αφαιρέσει πλήρως. Οι ειδικοί εξηγούν ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος καθαρισμού για να τα καταναλώνετε με μεγαλύτερη ασφάλεια.
Φρούτα και λαχανικά με τα περισσότερα φυτοφάρμακα: Η λίστα της Dirty Dozen
Πώς να αφαιρέσετε χημικά από φρούτα και λαχανικά;
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο International Journal of Food Science που και ανέλυσε 200 δείγματα φρέσκων φρούτων και λαχανικών, βρέθηκαν υπολείμματα βλαβερών φυτοφαρμάκων στο 15% των δειγμάτων, με κάποια φρούτα να ξεπερνούν τα ανώτατα επιτρεπτά όρια ασφαλείας, ιδιαίτερα για παιδιά.
Το πιο συχνά ανιχνευόμενο φυτοφάρμακο ήταν το ιμαζαλίλ, το οποίο εμφάνισε υψηλά ποσοστά βιοσυσσώρευσης και, σε πειράματα σε ζώα, προκάλεσε φλεγμονώδη αντίδραση και βρέθηκε να συσσωρεύεται κυρίως στον λιπώδη ιστό. Η μελέτη καταλήγει ότι υπάρχει πραγματικός κίνδυνος για τη δημόσια υγεία από τα ανιχνεύσιμα υπολείμματα φυτοφαρμάκων σε φρούτα και λαχανικά, ειδικά όταν καταναλώνονται μεγάλες ποσότητες ή τοξικές ουσίες που συσσωρεύονται.
Λοιπόν, πόσο αποτελεσματικό είναι το πλύσιμο φρούτων και λαχανικών στη μείωση της ποσότητας χημικών υπολειμμάτων που καταναλώνουμε γενικά;
Μπορούν να αφαιρεθούν τα φυτοφάρμακα από τα φρούτα και λαχανικά με το πλύσιμο;
Ο Julian Cox είναι αναπληρωτής καθηγητής μικροβιολογίας τροφίμων στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Food Safety Information Council.
Ο Dr Cox αναφέρει ότι το πλύσιμο των φρέσκων προϊόντων «μειώνει τους κινδύνους με κάθε τρόπο».
«Οποιοδήποτε πλύσιμο θα μειώσει τον κίνδυνο… και απλά η φυσική πράξη του πλυσίματος θα βοηθήσει να απομακρυνθούν υλικά από την επιφάνεια — είτε είναι μικρόβια, είτε χώμα, είτε χημικά υπολείμματα».
Ορισμένα προϊόντα είναι πιο εύκολο να πλυθούν από άλλα, εξηγεί ο Dr Cox.
«Με άλλα φρούτα όπως τα raspberries, τα μαλακά φρούτα, πραγματικά δεν μπορείς να κάνεις και πολλά από πλευράς φυσικής τριβής».
Επισημαίνει ότι γι’ αυτό πολλά φρούτα και λαχανικά που πωλούνται εμπορικά πλένονται πριν την πώληση, χρησιμοποιώντας ένα καθαριστικό εγκεκριμένο για τρόφιμα που περιέχει κάποιο συστατικό όπως το χλώριο.
Πώς θα απομακρύνετε φυτοφάρμακα από φρούτα και λαχανικά
Τρόποι για να καθαρίσουμε τα λαχανικά και τα φρούτα από τα χημικά
Ο Julian Cox συνιστά να πλένουμε φρούτα και λαχανικά κάτω από τρεχούμενο κρύο νερό για να αφαιρέσουμε το χώμα και τα χημικά υπολείμματα.
Η επιστήμονας διατροφής Emma Beckett, με βάση το Newcastle/Awabakal, εξηγεί ότι καθαρίζει τα raspberries βυθίζοντάς τα σε ένα μείγμα ξιδιού και νερού.
Εξηγεί ότι αυτό δεν επηρεάζει καθόλου αρνητικά τη γεύση.
Η Dr Beckett συμβουλεύει επίσης να πλένουμε τα χέρια μας πριν πλύνουμε τα φρέσκα προϊόντα.
«Αλλιώς, πλένεις αυτό που έχεις στα χέρια σου πάνω σε αυτό που νομίζεις ότι καθαρίζεις».
Ο Jian Zhao είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας, με πεδίο έρευνας την επιστήμη και τεχνολογία τροφίμων.
Αναφέρει ότι το πλύσιμο φρέσκων προϊόντων όντως μειώνει τον κίνδυνο λήψης χημικών ουσιών, ιδιαίτερα με τη βοήθεια της μαγειρικής σόδας.
Ο Dr Zhao εξηγεί ότι αυτό οφείλεται στο ότι η μαγειρική σόδα είναι μια «αλκαλική ουσία» που «επιταχύνει τη διάσπαση συγκεκριμένων τύπων χημικών υπολειμμάτων».
Αν το προϊόν έχει λεία επιφάνεια, αναφέρει ότι το τρεχούμενο νερό με λίγη τριβή είναι μάλλον αρκετό, αλλά για πιο δύσκολα στον καθαρισμό προϊόντα, συνιστά να μουλιάσουν σε νερό με λίγο αλάτι ή μαγειρική σόδα για περίπου 10 λεπτά.
Απορροφώνται τα φυτοφάρμακα από τα φρούτα και λαχανικά;
Ο Dr Zhao επισημαίνει: «Τα φρούτα και τα λαχανικά απορροφούν μια μικρή ποσότητα φυτοφαρμάκων, η οποία λαμβάνεται υπόψη».
Η Dr Emma Beckett εξηγεί ότι «ορισμένα φυτοφάρμακα ενσωματώνονται στις δομές των φυτών, ενώ άλλα παραμένουν στην εξωτερική επιφάνεια του φυτού σαν φράγμα».
Αυτό επηρεάζει τα όρια χρήσης και τους κανόνες σχετικά με το πότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί το συγκεκριμένο προϊόν σε σχέση με τη στιγμή της συγκομιδής (γνωστό ως «περίοδος αναμονής»), εξηγεί.
Σύμφωνα με τη FSANZ, «Όταν μια χημική ουσία προβλέπει περίοδο αναμονής ή χρόνο πριν τη συγκομιδή, οι οδηγίες αυτές πρέπει να τηρούνται. Με αυτόν τον τρόπο, οποιαδήποτε υπολείμματα απομένουν στο προϊόν πρέπει να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις του MRL (Maximum Residue Levels)».
Πώς πρέπει να πλένετε φρούτα και λαχανικά – Πώς θα διώξετε υπολείμματα φυτοφαρμάκων
Η Dr Beckett συμπεραίνει ότι αν η ανησυχία για τα χημικά υπολείμματα «καταλήξει να γίνει λόγος ώστε οι άνθρωποι να καταναλώνουν λιγότερα φρούτα και λαχανικά, αυτό θα ήταν πραγματικά λυπηρό», επειδή ήδη δεν τρώμε αρκετά.